سوال مطالعه مروری
ما شواهد مربوط به تأثیر مصرف مکملهای معین ویتامین A یا شبیه ویتامین A (کاروتنها یا دیگر رتینوئیدها) را در کودکان و بزرگسالان مبتلا به فیبروز سیستیک بررسی کردیم.
پیشینه
در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک فقط بخش کمی از بعضی ویتامینها، از جمله ویتامین A، توسط بدن جذب شده و منجر به بروز مشکلات ناشی از کمبود ویتامین میشود. فقدان ویتامین A (کمبود ویتامین A) میتواند باعث مشکلات چشم و پوست شود و با سلامت ضعیف عمومی و تنفسی همراه است. بنابراین، افراد مبتلا به فیبروز سیستیک معمولا از سنین بسیار جوانی با محصولات معین ویتامین A مکملیاری میشوند. با این حال، مصرف بیش از حد ویتامین A میتواند باعث مشکلات استخوانی و کبدی شود. سطوح بیش از حد کاروتن باعث کاروتنمی (carotenaemia) میشود، که زردی بیضرر و برگشتپذیر پوست است، در حالی که کمبود کاروتن در افراد دارای سطوح طبیعی ویتامین A، باعث بروز تظاهرات جانبی نمیشود.
تاریخ جستوجو
شواهد تا این تاریخ بهروز هستند: 1 جون 2018.
ویژگیهای مطالعه
هیچ مطالعهای وارد نشد که به مقایسه ویتامین A یا دیگر مکملهای رتینوئید با دارونما (placebo) (داروی ساختگی فاقد ویتامین A) پرداخته باشند، اما ما یک مطالعه را پیدا کردیم که مکمل بتا-کاروتن (پیشساز ویتامین A) را با دارونما مقایسه کرد. در مجموع 24 فرد مبتلا به فیبروز سیستیک (از سن 6.7 تا 27.7 سال) بهطور تصادفی در گروهها قرار گرفتند تا تحت درمان با کپسولهای β-کاروتن (با دوز بالا به مدت سه ماه و به دنبال آن با دوز کم برای سه ماه دیگر) یا دارونما (به مدت شش ماه) باشند.
نتایج کلیدی
هیچ مطالعهای در مورد مکملیاری ویتامین A در این مرور وارد نشد.
تنها مطالعه وارد شده نشان داد که تجویز دوز بالای مکمل بتا-کاروتن به مدت سه ماه در مقایسه با دارونما، منجر به تعداد روزهای کمتری از نیاز به تجویز آنتیبیوتیک در افراد مبتلا به CF شد، اما در بخش سه ماهه دوم این مطالعه که دوز پائین آن با دارونما مقایسه شد، وضعیت بدین صورت نبود. مقایسه دیگر معیارهای پیامد بالینی (رشد، وضعیت تغذیهای و عملکرد ریه) هیچ اختلاف آماری معنیداری را بین گروههای درمانی و دارونما نشان نداد. هیچ عارضه جانبی جدی مشاهده نشد. پیامدهای دیگر در این مرور، مانند علائم کمبود ویتامین A، مرگومیر، سمیت و کیفیت زندگی، گزارش نشدند.
کیفیت شواهد
ما فقط توانستیم یک مطالعه را در این مرور داشته باشیم و آن مطالعه هم محدودیتهای متعددی داشت. این مساله در ارزیابی کیفیت پائین شواهد، که با استفاده از سیستم خاص درجهبندی شواهد (GRADE) قضاوت شد، منعکس میشود. بنابراین، ما احساس میکنیم قدرت شواهد، پائین است. همه معیارهای پیامد پس از هر دوره از تجویز دوز مکمل گزارش نشد و نتایج باید با احتیاط در نظر گرفته شوند زیرا بتا-کاروتن از دوره با دوز بالا احتمالا هنوز در خون افراد در طول دوره مکمل با دوز کم وجود داشت.
نتیجهگیریها
از آنجایی که هیچ مطالعهای در مورد مکمل ویتامین A در این مرور وارد نشد، هیچ نتیجهگیری در مورد استفاده روتین از مکملهای ویتامین A قابل حصول نیست. با توجه به محدودیتهای مطالعه وارد شده از مکمل بتا-کاروتن، هیچ نتیجهگیری قطعی در مورد استفاده از آن نمیتوان گرفت. تا زمانی که شواهد بیشتری در دسترس نباشد، باید دستورالعملهای منطقهای در رابطه با مکملیاری دنبال شود.
از آنجا که هیچ مطالعه تصادفیسازی شده یا شبه-تصادفیسازی شده و کنترل شدهای در مورد مکمل رتینوئید شناسایی نشد، نمیتوان هیچ نتیجهگیری در مورد مکمل ویتامین A در افراد مبتلا به CF گرفت. علاوه بر این، با توجه به محدودیتهای روششناسی در مطالعه وارد شده، که در شواهدی با کیفیت پائین پس از بررسی با سیستم خاص درجهبندی شواهد (GRADE) نیز منعکس شد، هیچ نتیجهگیری روشنی در مورد مکمل β-کاروتن نمیتوان داشت. تا زمانی که اطلاعات بیشتری در دسترس نباشند، باید دستورالعملهای خاص مربوط به هر کشور یا منطقه را در مورد این روشها رعایت کرد.
مبتلایان به فیبروز سیستیک (CF) و نارسایی پانکراتیک در معرض خطر کمبود ویتامینهای محلول در چربی، از جمله ویتامین A قرار دارند. کمبود ویتامین A عمدتا باعث مشکلات چشم و پوست میشود، در حالی که سطوح بالای آن میتواند به سیستمهای تنفسی و اسکلتی در کودکان آسیب رسانده و با متابولیسم دیگر ویتامینهای محلول در چربی تداخل ایجاد کند. بیشتر مراکز CF، ویتامین A را به عنوان مکمل به منظور کاهش فراوانی کمبود ویتامین A در مبتلایان به CF و بهبود پیامدهای بالینی مانند رشد افراد تجویز میکنند، اگرچه دوز توصیه شده بین دستورالعملهای مختلف متفاوت است. بنابراین، انجام یک مرور سیستماتیک در مورد مکملهای ویتامین A و شبیه ویتامین A (کاروتنها یا سایر رتینوئیدها) در مبتلایان به CF، به راهنمایی روشهای بالینی کمک میکند. این یک بهروزرسانی از مرور قبلی کاکرین است.
تعیین اینکه مکملیاری با ویتامین A، کاروتنها یا سایر مکملهای رتینوئید در کودکان و بزرگسالان مبتلا به CF باعث کاهش فراوانی اختلالات کمبود ویتامین A میشود، سلامت عمومی و تنفسی را بهبود میبخشد و بر فراوانی سمیت ویتامین A تأثیر میگذارد یا خیر.
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای فیبروز سیستیک گروه فیبروز کیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین را جستوجو کردیم که متشکل از جستوجوها در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوی دستی در مجلات و کتاب چکیده مقالات کنفرانسها بود. علاوه بر این، ما در چندین پایگاه ثبت کارآزماییهای در حال انجام، از جمله ClinicalTrials.gov، پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی WHO و پایگاه ثبت شماره استاندارد بینالمللی کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده جستوجو کردیم.
آخرین جستوجوها در بانک اطلاعاتی: 1 جون 2018.
کلیه مطالعات تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی و کنترل شده که به مقایسه تمامی محصولات ویتامین A خوراکی، کاروتنها یا رتینوئیدها (یا به صورت ترکیبی)، به عنوان یک مکمل در مقایسه با دارونما (placebo) با هر دوزی، حداقل به مدت سه ماه، در افراد مبتلا به CF (تشخیص داده شده توسط عرق یا تست ژنتیکی) با و بدون نارسایی پانکراتیک پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کیفیت مطالعات را ارزیابی و دادهها را در مورد معیارهای پیامد استخراج کردند. نویسندگان کیفیت شواهد را با استفاده از سیستم GRADE ارزیابی کردند. برای بازیابی اطلاعات کمّی (quantitative data) که از دست رفته بودند، با محققان تماس گرفته شد.
هیچ مطالعهای در مورد ویتامین A یا دیگر مکملهای رتینوئید، واجد شرایط برای ورود نبودند. با این حال، یک مطالعه تصادفیسازی شده از مکمل بتا (β)-کاروتن وارد شد که شامل 24 بیمار مبتلا به CF بود و جایگزین آنزیم پانکراس را دریافت میکردند. این مطالعه دورههای متوالی مکمل β-کاروتن (دوز بالا و پس از آن، دوز پایین) را با دارونما (placebo) مقایسه کرد. به دلیل عدم وجود دوره پاکسازی (wash-out period) پس از دوره مکملیاری با دوز بالا، نتایج برای دوره مکمل با دوز پایین باید با احتیاط تفسیر شوند.
مطالعه وارد شده در مورد دو مورد از پیامدهای اولیه مرور (اختلالات کمبود ویتامین A و مورتالیتی) گزارشی ارائه نکرد؛ نتایج برای سومین پیامد اولیه، رشد و وضعیت تغذیهای (به صورت نمره z برای قد)، اختلاف معنیداری را بین گروههای مکمل و دارونما نشان نداد، تفاوت میانگین (MD): 0.23- (95% فاصله اطمینان (CI): 0.89- تا 0.43) (شواهد با کیفیت پائین). با توجه به پیامدهای ثانویه، مکملیاری با دوز بالای β-کاروتن به مدت سه ماه، در مقایسه با گروه کنترل، بهطور قابل توجهی منجر به تعداد روزهای کمتری از تجویز آنتیبیوتیکهای سیستمیک مورد نیاز برای درمان تشدید حملات ریوی شد، MD؛ 15- روز (95% CI؛ 27.60- تا 2.40-)؛ با این حال، این وضعیت در بخش سه ماهه دوم مطالعه هنگامی که سطح مکمل β-کاروتن کاهش یافت، حفظ نشد، MD؛ 8- روز (95% CI؛ 18.80- تا 2.80) (شواهد با کیفیت پایین). هیچ تأثیرات معنیداری از نظر آماری بین گروهها در عملکرد ریه (شواهد با کیفیت پائین) و حوادث جانبی مشاهده نشد (شواهد با کیفیت پائین). مکملیاری باعث افزایش سطح بتا-کاروتن در پلاسما شد، اما سطوح ویتامین A را تغییری نداد. این مطالعه در مورد کیفیت زندگی یا سمیت گزارشی نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.