سوال مطالعه مروری
فریز کردن غده پروستات (سرمادرمانی (cryotherapy)) در مقایسه با سایر درمان‌ها در مردان مبتلا به سرطان پروستات که پیش از انجام این مرور درمان نشده‌اند، چگونه عمل می‌کند؟
پیشینه
سرطان پروستات اگر در سایر اندام‌های بدن گسترش پیدا نکرده باشد، معمولا با جراحی یا رادیاسیون (radiation) درمان می‌شود. این درمان‌ها می‌توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند. فریز کردن پروستات روش دیگری برای درمان سرطان پروستات است. این درمان می‌تواند با فریز کردن کل غده (سرمادرمانی کل غده) یا فقط بخشی از پروستات که سرطان اصلی در آن است (سرمادرمانی موضعی) انجام شود. ما به خوبی متوجه نشدیم که فریز کردن پروستات در مقایسه با سایر روش‌های درمانی چگونه عمل می‌کند.
ویژگی‌های مطالعه
در منابع علمی پزشکی برای شواهد برآمده از کارآزمایی‌ها تا 6 مارچ 2018 جست‌وجو کردیم. دو کارآزمایی تصادفی‌سازی شده را به دست آوردیم که فریز کردن کل پروستات را با درمان با رادیاسیون مقایسه کرده بود. این کارآزمایی‌ها شامل 307 مرد تصادفی‌سازی شده مبتلا به سرطان پروستات بودند (سرمادرمانی 154 مرد، رادیاسیون برای 153 مرد). میانگین سنی آنها حدود 70 سال بود. این مطالعات مردان مبتلا را به مدت هشت تا نه سال بعد از درمان پیگیری کردند. هیچ مطالعه‌ای را پیدا نکردیم که فریز کردن پروستات را با جراحی مقایسه کرده باشد. هم‌چنین، هیچ کارآزمایی تصادفی‌سازی شده‌ای را پیدا نکردیم که فریز کردن قسمتی از پروستات (سرمادرمانی موضعی) را با درمان با رادیاسیون، جراحی یا عدم درمان مقایسه کرده باشد.
نتایج کلیدی
در مورد تاثیرات فریز کردن کل پروستات در مقایسه با درمان از طریق رادیاسیون بر زمان مرگومیر در اثر سرطان پروستات، کیفیت زندگی برای عملکرد جنسی، روده و دستگاه ادراری و واکنش‌های جدی درمانی ناخواسته نامطمئن هستیم.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد برای تمام پیامدها بسیار پائین بود به این معنی که تاثیر واقعی سرمادرمانی کل غده ممکن است در بسیاری از یافته‌های این مرور متفاوت باشد. به احتمال بسیار زیاد پژوهش‌های آتی یافته‌های این مرور را تغییر خواهند داد.
بر اساس شواهد با کیفیت بسیار پائین، سرمادرمانی اولیه کل غده در مقایسه با پرتودرمانی با اشعه خارجی تاثیرات نامطمئن بر پیامدهای انکولوژیک، کیفیت زندگی (QoL) و حوادث جانبی عمده دارد. دلایل کاهش رتبه کیفیت شواهد (QoE) شامل محدودیت‌های جدی مطالعه از جمله غیر-مستقیم بودن به علت استفاده از دوز پائین رادیاسیون در گروه مقایسه نسبت به توصیه‌های موجود و عدم دقت جدی یا بسیار جدی است.
به طور مرسوم، رادیکال پروستاتکتومی (radical prostatectomy) و پرتودرمانی با یا بدون درمان محرومیت از آندروژن، گزینه‌های اصلی درمانی برای درمان مردان مبتلا به سرطان پروستات موضعی یا پیشرفته موضعی هستند. سرمادرمانی (cryotherapy) گزینه جایگزینی برای درمان سرطان پروستات است که شامل فریز کردن تمام پروستات (درمان کل غده) یا فقط سرطان (درمان فوکال) می‌شود، اما مشخص نیست که در مقایسه با درمان‌های دیگر چقدر موثر است.
ارزیابی تاثیرات سرمادرمانی (کل غده یا موضعی) در مقایسه با سایر مداخلات برای درمان اولیه سرطان پروستات غیر-متاستاتیک موضعی (cT1-T2) یا پیشرفته موضعی (cT3) از نظر بالینی.
مرور منتشر شده قبلی کاکرین را با انجام جست‌وجوی جامع در بانک‌های اطلاعاتی متعدد (CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE)، پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ClinicalTrials.gov، پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت) و مآخذ منابع علمی خاکستری تا 6 مارچ 2018 به‌روز کردیم. هم‌چنین در فهرست منابع سایر مقالات مرتبط و خلاصه مقالات کنفرانس‌ها جست‌وجو کردیم. محدودیت زبانی را برای جست‌وجو به کار نبردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد کردیم که سرمادرمانی را با سایر مداخلات برای درمان اولیه سرطان پروستات مقایسه کرده بودند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم منابع علمی را بررسی، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. تجزیه‌وتحلیل‌های آماری را با استفاده از مدل اثرات-تصادفی انجام دادیم و آنها را بر اساس کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات تفسیر کردیم. کیفیت شواهد (QoE) را مطابق با رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) طبقه‌بندی کردیم.
فقط یک مقایسه را از سرمادرمانی تمام غده در برابر پرتودرمانی با اشعه خارجی وارد کردیم که توسط دو کارآزمایی با مجموع 307 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده انجام شده بود. میانه سن افراد حاضر در مطالعات وارد شده حدود 70 سال بود. میانه مدت زمان پیگیری افراد حاضر در مطالعات وارد شده 100 تا 105 ماه بود.
پیامدهای اولیه: ما در مورد تاثیر سرمادرمانی کل غده در مقایسه با پرتودرمانی بر زمان سپری شده تا مرگومیر در اثر سرطان پروستات نامطمئن هستیم؛ نسبت خطر (HR): 1.00 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.11 تا 9.45؛ 2 کارآزمایی، 293 شرکت‌کننده؛ QoE بسیار پائین)؛ این، به معنای مرگومیر صفر مورد کمتر ناشی از سرطان پروستات در هر 1000 مرد است (95% CI؛ 85 مورد کمتر تا 520 مورد بیش‌تر). به همین اندازه در مورد تاثیر عملکرد دستگاه ادراری و عملکرد روده مرتبط با کیفیت زندگی (QoL) در 36 ماه با استفاده از نمره شاخص سرطان پروستات UCLA (طیف: 0 تا 100) نامطمئن هستیم که مطرح کننده کیفیت بهتر زندگی با استفاده از حداقل تفاوت مهم از نظر بالینی (minimal clinically important differences; MCID)، به ترتیب معادل 8 و 7 امتیاز است؛ به ترتیب، تفاوت میانگین (MD): 4.4؛ (95% CI؛ 6.5- تا 15.3) و 4.0؛ (95% CI؛ 73.96- تا 81.96)، (1 کارآزمایی؛ 195 شرکت‌کننده؛ QoE بسیار پائین). هم‌چنین در مورد QoL مرتبط با عملکرد جنسی با استفاده از MCID 8 امتیازی نامطمئن بودیم؛ MD: -20.7؛ (95% CI؛ 36.29- تا 5.11-؛ 1 کارآزمایی؛ 195 شرکت‌کننده؛ QoE بسیار پائین). در نهایت، از خطر ابتلا به حوادث جانبی عمده نامطمئن هستیم؛ خطر نسبی (RR): 0.91؛ (95% CI؛ 0.47 تا 1.78؛ 2 کارآزمایی؛ 293 شرکت‌کننده؛ QoE بسیار پائین)؛ این، به معنای 10 حادثه جانبی عمده کمتر در هر 1000 مرد می‌شود؛ (95% CI؛ 58 مورد کمتر تا 86 مورد بیش‌تر).
پیامدهای ثانویه: در مورد تاثیرات سرمادرمانی بر زمان سپری شده تا مرگومیر به هر علتی (HR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.05 تا 18.79؛ 2 کارآزمایی؛ 293 شرکت‌کننده؛ QoE بسیار پائین)، و زمان تا شکست بیوشیمیایی (HR: 2.15؛ 95% CI؛ 0.07 تا 62.12؛ 2 کارآزمایی؛ 293 شرکت‌کننده؛ QoE بسیار پائین) بسیار نامطمئین هستیم. نرخ مداخلات ثانویه برای شکست درمان و حوادث جانبی جزئی، یا در کارآزمایی‌ها گزارش نشده یا داده‌ها برای تجزیهوتحلیل قابل استفاده نبودند.
هیچ کارآزمایی را پیدا نکردیم که سرمادرمانی کل غده یا سرمادرمانی موضعی را با سایر اشکال درمان مانند جراحی رادیکال، مراقبت نظارتی فعال، مراقبت انتظاری و دیگر اشکال پرتودرمانی مقایسه کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.