การจัดการการทำงานที่ยืดหยุ่น เช่น การทำงานแบบยืดหยุ่นเวลาและการทำงานทางไกล กำลังกลายเป็นเรื่องปกติมากขึ้นในประเทศอุตสาหกรรม แต่ผลกระทบของความยืดหยุ่นดังกล่าวต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงานนั้นไม่เป็นที่รู้จักมากนัก การทบทวนนี้ตรวจสอบผลกระทบด้านสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของการจัดการทำงานที่ยืดหยุ่นซึ่งเอื้อประโยชน์ต่อผู้ปฏิบัติงานและตามที่นายจ้างกำหนด (เช่น สัญญาจ้างแบบมีกำหนดระยะเวลาหรือการทำงานล่วงเวลาภาคบังคับ)
พบการศึกษาแบบ controlled before and after studies 10 ฉบับที่ประเมินผลของการจัดการการทำงานแบบยืดหยุ่น 6 ประเภทที่มีต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงาน: การจัดตารางเวลาด้วยตนเอง (n = 4); เวลายืดหยุ่น (n = 1); ทำงานล่วงเวลา (n = 1); เกษียณอย่างค่อยเป็นค่อยไป (n = 2); งานนอกเวลาโดยไม่สมัครใจ (n = 1) และสัญญาจ้างแบบมีกำหนดระยะเวลา (n = 1)
การจัดตารางเวลาด้วยตนเองของการทำงานเป็นกะ และพนักงานที่มีการควบคุมการเกษียณอายุบางส่วน/ก่อนกำหนดได้ พบว่าปรับปรุงสุขภาพ (รวมถึงความดันโลหิตซิสโตลิกและอัตราการเต้นของหัวใจ ความเหนื่อยล้า สุขภาพจิต ระยะเวลาการนอนหลับ คุณภาพการนอนหลับและความตื่นตัว และสถานะสุขภาพที่ประเมินด้วยตนเอง) และ/หรือ ความเป็นอยู่ที่ดี (การสนับสนุนทางสังคมของเพื่อนร่วมงานและความรู้สึกของชุมชน) และไม่มีผลกระทบด้านสุขภาพ
การศึกษาเกี่ยวกับการทำงานล่วงเวลา ระยะเวลาที่ยืดหยุ่นได้ และสัญญาจ้างแบบมีกำหนดระยะเวลา พบว่าไม่มีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อสุขภาพร่างกาย จิตใจ หรือสุขภาพโดยทั่วไป หรือต่อผลลัพธ์ด้านสุขภาพใดๆ ที่ได้ตรวจสอบ อย่างไรก็ตาม ที่สำคัญ การศึกษาเกี่ยวกับการทำงานล่วงเวลาไม่ได้ให้ข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับจำนวนหรือระยะเวลาของการทำงานล่วงเวลา ดังนั้นจึงเป็นเรื่องยากที่จะสรุปใดๆ เกี่ยวกับผลกระทบของการทำงานล่วงเวลาต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงาน
โดยรวมแล้ว การค้นพบนี้ดูเหมือนจะบ่งชี้ว่าความยืดหยุ่นในรูปแบบการทำงานซึ่งทำให้ผู้ปฏิบัติงานมีทางเลือกหรือการควบคุมมากขึ้น มีแนวโน้มที่จะมีผลดีต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี อย่างไรก็ตาม เนื่องจากการศึกษาจำนวนน้อยที่รวมอยู่ในการทบทวนและข้อจำกัดของวิธีการ ควรใช้ความระมัดระวังกับข้อสรุปนี้ ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการศึกษาที่ออกแบบมาอย่างดีเพื่ออธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการทำงานที่ยืดหยุ่นกับสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี
อ่านบทคัดย่อฉบับเต็ม
สภาพการทำงานที่ยืดหยุ่นได้รับความนิยมมากขึ้นในประเทศที่พัฒนาแล้ว แต่ผลกระทบต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงานนั้นไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดมากนัก
วัตถุประสงค์
เพื่อประเมินผลกระทบ (ผลประโยชน์และผลเสีย) ของวิธีการทำงานแบบยืดหยุ่นต่อสุขภาพร่างกาย จิตใจ และสุขภาพทั่วไปและความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงานและครอบครัว
วิธีการสืบค้น
การค้นหาของเรา (กรกฎาคม 2009) ครอบคลุม 12 ฐานข้อมูล ประกอบด้วย the Cochrane Public Health Group Specialised Register, CENTRAL; MEDLINE; EMBASE; CINAHL; PsycINFO; Social Science Citation Index; ASSIA; IBSS; Sociological Abstracts; และ ABI/Inform นอกจากนี้ เรายังค้นหาเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้อง ค้นหาวารสารสำคัญด้วยมือ ค้นหาบรรณานุกรม และติดต่อผู้เขียนการศึกษาและผู้เชี่ยวชาญหลัก
เกณฑ์การคัดเลือก
การทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCT), interrupted time series และ controlled before and after studies (CBA) ซึ่งตรวจสอบผลกระทบของการทำงานที่ยืดหยุ่นต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงาน เราไม่รวมการศึกษาที่ประเมินผลลัพธ์ที่ใช้เวลาน้อยกว่า 6 เดือน และแยกผลลัพธ์ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพกาย สุขภาพจิต และสุขภาพทั่วไป/ความเจ็บป่วยที่วัดโดยใช้เครื่องมือที่ผ่านการตรวจสอบแล้ว เรายังแยกผลลัพธ์รอง (รวมถึงการลาป่วย การใช้บริการด้านสุขภาพ การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม อุบัติเหตุ ความสมดุลระหว่างการทำงานและชีวิต คุณภาพชีวิต สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของเด็ก สมาชิกในครอบครัวและเพื่อนร่วมงาน) หากรายงานควบคู่ไปกับผลลัพธ์หลักอย่างน้อย 1 รายการ
การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล
ผู้แต่งที่มีประสบการณ์ 2 คนได้ทำการดึงข้อมูลข้อมูลและประเมินคุณภาพ เราดำเนินการสังเคราะห์แบบบรรยายเนื่องจากมีความแตกต่างอย่างมากระหว่างแต่ละการศึกษา
ผลการวิจัย
การศึกษา 10 ฉบับ ตรงตามเกณฑ์การคัดเลือก การศึกษา CBA 6 ฉบับ รายงานเกี่ยวกับวิธีการที่เกี่ยวข้องกับความยืดหยุ่นชั่วคราว (temporal flexibility): การจัดตารางเวลาด้วยตนเองของการทำงานเป็นกะ (n = 4) เวลายืดหยุ่น (n = 1) และการทำงานล่วงเวลา (n = 1) การศึกษา CBA ที่เหลืออีก 4 ฉบับประเมินรูปแบบความยืดหยุ่นของสัญญา: การเกษียณอายุบางส่วน/ค่อยเป็นค่อยไป (n = 2) การทำงานนอกเวลาโดยไม่สมัครใจ (n = 1) และสัญญาที่มีระยะเวลาแน่นอน (n = 1) การศึกษาที่ดึงมามีข้อจำกัดด้านระเบียบวิธีหลายประการ รวมถึงระยะเวลาติดตามผลที่สั้น ความเสี่ยงของอคติในการคัดเลือก และการพึ่งพาข้อมูลผลลัพธ์ที่รายงานด้วยตนเองเป็นส่วนใหญ่
การศึกษา CBA 4 ฉบับเกี่ยวกับการกำหนดเวลากะด้วยตนเอง และการศึกษา CBA 1 ฉบับ เกี่ยวกับการเกษียณอายุแบบค่อยเป็นค่อยไป/บางส่วน รายงานว่าช่วยให้ผลลัพธ์หลักทั้งสองดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (รวมถึงความดันโลหิตซิสโตลิกและอัตราการเต้นของหัวใจ ความเหนื่อยล้า สุขภาพจิต ระยะเวลาการนอนหลับ คุณภาพการนอนหลับ และความตื่นตัว จัดอันดับสถานะสุขภาพ) หรือผลลัพธ์ด้านสุขภาพรอง (การสนับสนุนทางสังคมของเพื่อนร่วมงานและความรู้สึกของชุมชน) และไม่มีรายงานผลกระทบด้านสุขภาพ เวลาที่ยืดหยุ่น แสดงให้เห็นว่าไม่มีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อผลลัพธ์ด้านสุขภาพทางสรีรวิทยาและจิตใจที่รายงานด้วยตนเอง ในทำนองเดียวกัน เมื่อเปรียบเทียบบุคคลที่ทำงานล่วงเวลากับผู้ที่ไม่ได้ทำงานล่วงเวลาพบว่ากลุ่มที่ทำงานล่วงเวลามีผลเสียต่อสุขภาพไม่ได้สูงกว่าอีกกลุ่มอย่างมีนัยสำคัญเมื่อติดตามผล ผลกระทบของความยืดหยุ่นตามสัญญา (contractual flexibility) ต่อสุขภาพที่รายงานด้วยตนเอง (ยกเว้นการเกษียณอายุแบบค่อยเป็นค่อยไป/บางส่วน ซึ่งเมื่อควบคุมโดยพนักงานแล้วผลลัพธ์ด้านสุขภาพที่ดีขึ้น) มีผลไม่ชัดเจนหรือเป็นลบ ไม่มีการศึกษาใดที่แยกความแตกต่างของผลลัพธ์ตามสถานะทางเศรษฐกิจและสังคม แม้ว่าการศึกษา 1 ฉบับจะเปรียบเทียบสิ่งที่ค้นพบตามเพศ แต่ไม่พบความแตกต่างของผลลัพธ์ด้านสุขภาพที่รายงานด้วยตนเอง
ข้อสรุปของผู้วิจัย
ข้อค้นพบของการทบทวนนี้เสนอแนะเบื้องต้นว่าการทำงานแบบยืดหยุ่นที่เพิ่มการควบคุมและทางเลือกของผู้ปฏิบัติงาน (เช่น การจัดตารางเวลาด้วยตนเองหรือการเกษียณอายุแบบค่อยเป็นค่อยไป/บางส่วน) มีแนวโน้มที่จะส่งผลดีต่อผลลัพธ์ด้านสุขภาพ ในทางตรงกันข้าม การทำงานแบบยืดหยุ่นที่ได้รับแรงจูงใจหรือกำหนดโดยผลประโยชน์ขององค์กร เช่น สัญญาจ้างงานแบบกำหนดระยะเวลาและการจ้างงานนอกเวลาโดยไม่สมัครใจ พบว่ามีผลกระทบต่อสุขภาพที่ไม่ชัดเจนหรือในทางลบ เมื่อพิจารณาจากหลักฐานบางส่วนและวิธีการที่จำกัด การค้นพบนี้ควรตีความด้วยความระมัดระวัง นอกจากนี้ มีความจำเป็นที่จะต้องออกแบบการศึกษาที่มีการแทรกแซงมาเป็นอย่างดีเพื่อระบุผลกระทบของสภาพการทำงานที่ยืดหยุ่นต่อสุขภาพ ความเป็นอยู่ที่ดี และความไม่เท่าเทียมกันทางสุขภาพ
ผู้แปล แพทย์หญิงชุติมา ชุณหะวิจิตร
