เรื่องนี้มีประเด็นอย่างไร
ในประเทศที่มีรายได้ต่ำหรือปานกลาง สตรีจำนวนมากรับประทานอาหารไม่เพียงพอ และขาดธาตุสารอาหารสำคัญที่ต้องการสำหรับสุขภาพที่ดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระหว่างตั้งครรภ์ เมื่อความต้องการพลังงานและสารอาหารมีมากขึ้นสำหรับทั้งแม่และทารกที่กำลังเติบโต สังกะสีมีบทบาทสำคัญในการเจริญเติบโตและพัฒนาการตามปกติ การขาดสังกะสีอาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ไม่พึงประสงค์ต่อสุขภาพเช่นการเกิดเร็ว หรือตัวเล็กเกินไป
นี่เป็นการปรับปรุงการทบทวนวรรณกรรมที่เผยแพร่ครั้งแรกในปี 1997 และต่อมาได้รับการปรับปรุงในปี 2007, 2012 และ 2015
ทำไมเรื่องนี้จึงมีความสำคัญ
แม้ว่าการขาดสังกะสีอย่างรุนแรงจะหาได้ยาก แต่ก็มีการคาดการณ์ว่าการขาดธาตุเล็กน้อยถึงปานกลางนั้นพบได้บ่อยในหลายภูมิภาคของโลก การศึกษาการตั้งครรภ์ในมนุษย์และการเสริมสังกะสี รวมถึงผู้ที่มาจากประเทศที่มีรายได้ต่ำและปานกลางไม่สามรถแสดงผลประโยชน์ที่สอดคล้องกันต่อการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์อายุครรภ์ และการอยู่รอดของทารกแรกเกิดในช่วงต้น
เราพบหลักฐานอะไร
เราสืบค้นการศึกษาในเดือนกรกฎาคม 2020 การทบทวนวรรณกรรมที่ปรับปรุงนี้ มีการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม 25 รายการซึ่งเกี่ยวข้องกับสตรีและทารกมากกว่า 18,000 คน เราพบว่าการเสริมสังกะสีในการตั้งครรภ์ อาจช่วยลดความเสี่ยงของการคลอดก่อนกำหนด การตายคลอด หรือเสียชีวิตในช่วงแรกเกิดเล็กน้อยหือไม่แตกต่าง เมื่อเปรียบเทียบกับการไม่เสริมสังกะสีหรือยาหลอก การเสริมสังกะสีอาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยกับน้ำหนักแรกเกิดของทารก และอาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยกับจำนวนทารกที่เกิดมาโดยมีน้ำหนักตัวน้อย หรือตัวเล็กเมื่อเทียบกับอายุครรภ์ เมื่อเปรียบเทียบกับการไม่เสริมสังกะสีหรือเมื่อให้ยาหลอก เราไม่สามารถแน่ใจได้ว่าการเสริมสังกะสีช่วยลดการเสียชีวิตในทารกแรกเกิดได้หรือไม่ เพราะความเชื่อมั่นของหลักฐานต่ำมาก
สิ่งนี้หมายความว่าอะไร
ไม่มีหลักฐานเพียงพอว่าการเสริมสังกะสีในระหว่างตั้งครรภ์จะให้ผลลัพธ์ที่ดีกว่าสำหรับสตรีและทารกของพวกเขา การหาวิธีปรับปรุงภาวะโภชนาการโดยรวมของสตรีโดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีรายได้น้อย จะช่วยให้สุขภาพของมารดาและทารกดีขึ้นได้มากกว่าการเสริมสตรีตั้งครรภ์ด้วยสังกะสีเพียงอย่างเดียว นี่ควรเป็นงานวิจัยที่มีความสำคัญเร่งด่วนสำหรับอนาคต
อ่านบทคัดย่อฉบับเต็ม
มีข้อเสนอแนะว่าระดับสังกะสีในเลือดที่ต่ำอาจเกี่ยวข้องกับผลลัพธ์ที่ไม่ดีของการตั้งครรภ์ เช่นการคลอดเนิ่นนาน การตกเลือดหลังคลอดจากมดลูกไม่หดรัดตัว ความดันโลหิตสูงที่เกิดจากการตั้งครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด และการตั้งเกินกำหนด แม้ว่าจะยังไม่มีการพิสูจน์ความสัมพันธ์เหล่านี้ นี่เป็นการปรับปรุงการทบทวนวรรณกรรมที่เผยแพร่ครั้งแรกในปี 1997 และต่อมาได้รับการปรับปรุงในปี 2007, 2012 และ 2015
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเปรียบเทียบผลต่อผลลัพธ์ของมารดา ทารกในครรภ์ ทารกแรกเกิด และทารกในสตรีตั้งครรภ์ที่มีสุขภาพดีที่ได้รับการเสริมสังกะสีกับการไม่เสริมสังกะสีหรือยาหลอก
2. เพื่อประเมินผลลัพธ์ข้างต้นในการวิเคราะห์กลุ่มย่อยเพื่อทบทวนการศึกษาในสตรีที่มี หรือมีแนวโน้มที่จะมีการขาดสังกะสี
วิธีการสืบค้น
ในการปรับปรุงล่าสุดนี้ เราสืบค้นข้อมูลจาก Cochrane Pregnancy and Childbirth’s Trials Register, ClinicalTrials.gov WHO International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) (3 กรกฎาคม 2020) และเอกสารอ้างอิงของการศึกษาที่สืบค้นมาได้
เกณฑ์การคัดเลือก
การทดลองแบบสุ่มของการเสริมสังกะสีเทียบกับการไม่เสริมสังกะสีหรือการให้ยาหลอกในระหว่างตั้งครรภ์ก่อนอายุครรภ์ 27 สัปดาห์ เราไม่รวม quasi-randomised controlled trials เราตั้งใจที่จะรวมการศึกษาที่นำเสนอเป็นบทคัดย่อเท่านั้น ถ้าให้ข้อมูลเพียงพอ หรือติดต่อผู้เขียนหากจำเป็น เพื่อวิเคราะห์ตามเกณฑ์ของเรา เราไม่พบการศึกษาดังกล่าว
การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล
ผู้วิจัย 3 คนใช้เกณฑ์การคัดเลือกการศึกษา ประเมินคุณภาพการทดลองและคัดลอกข้อมูล เมื่อจำเป็นเราจะติดต่อผู้นิพนธ์การศึกษาเพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม เราได้ประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานที่ได้โดยวิธีการของเกรด (GRADE)
ผลการวิจัย
สำหรับการปรับปรุงนี้ เราได้รวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCTs) 25 รายการที่เกี่ยวข้องกับสตรีและทารกมากกว่า 18,000 คน ความเสี่ยงโดยรวมของอคติอยู่ในระดับต่ำในครึ่งหนึ่งของการศึกษา หลักฐานแสดงให้เห็นว่าการเสริมสังกะสีอาจส่งผลให้ลดการคลอดก่อนกำหนดเล็กน้อยหรือไม่มีเลย (อัตราส่วนความเสี่ยง (RR) 0.87, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 0.74 ถึง 1.03; 21 การศึกษา, ผู้เข้าร่วม 9851 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ) นอกจากนี้ การเสริมสังกะสีอาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในการลดความเสี่ยงของการตายคลอด (RR 1.22, 95% CI 0.80 ถึง 1.88; 7 การศึกษา, ผู้เข้าร่วม 3295 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ) หรือการตายปริกำเนิด (RR 1.10, 95% CI 0.81 ถึง 1.51; 2 การศึกษา, ผู้เข้าร่วม 2489 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ) ไม่ชัดเจนว่าการเสริมสังกะสีช่วยลดการเสียชีวิตของทารกแรกเกิดได้หรือไม่ เนื่องจากความเชื่อมั่นของหลักฐานต่ำมาก สุดท้าย สำหรับผลลัพธ์การเกิดอื่น ๆ การเสริมสังกะสีอาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยกับค่าเฉลี่ยน้ำหนักแรกเกิด (MD 13.83, 95% CI -15.81 ถึง 43.46; 22 การศึกษา, ผู้เข้าร่วม 7977 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) และอาจทำให้เกิดความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย ในการลดความเสี่ยงของน้ำหนักแรกเกิดที่ต่ำ (RR 0.94, 95% CI 0.79 ถึง 1.13; 17 การศึกษา, ผู้เข้าร่วม 7399 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นปานกลาง) และทารกน้ำหนักน้อยเมื่อเทียบกับอายุครรภ์ เมื่อเทียบกับยาหลอกหรือไม่เสริมสังกะสี (RR 1.02, 95% CI 0.92 ถึง 1.12; 9 การศึกษา, ผู้เข้าร่วม 5330 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นปานกลาง) เราไม่ได้ทำการวิเคราะห์กลุ่มย่อย เนื่องจากมีการศึกษาน้อยมากที่ใช้ประชากรที่มีระดับสังกะสีปกติ
ข้อสรุปของผู้วิจัย
มีหลักฐานไม่เพียงพอว่า การเสริมสังกะสีในระหว่างตั้งครรภ์ส่งผลให้ผลลัพธ์ของมารดาหรือทารกแรกเกิดดีขึ้น การวิจัยในอนาคตเพื่อหาแนวทางในการปรับปรุงภาวะโภชนาการโดยรวมของสตรีตั้งครรภ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภูมิภาคที่มีรายได้น้อยและการไม่พิจารณาเฉพาะสังกะสีควรเป็นสิ่งสำคัญเร่งด่วน
แปลโดย ศ.นพ. ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 26 มีนาคม 2021
