ใจความสำคัญ
1. Dexmedetomidine เป็นยาที่ใช้บรรเทาอาการปวดและทำให้นอนหลับ ใช้ในทารกแรกเกิดที่ต้องการเครื่องช่วยหายใจ (เครื่องช่วยการหายใจ) เราไม่พบหลักฐานที่สนับสนุนการใช้หรือไม่ใช้ยา dexmedetomidine ในทารกแรกเกิดที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ
2. จำเป็นต้องมีการศึกษาวิจัยที่ออกแบบมาอย่างดีเพื่อพิจารณาถึงประโยชน์และอันตรายของยาเดกซ์เมเดโตมิดีนในทารกแรกเกิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทารกที่คลอดก่อนกำหนดเนื่องจากเป็นกลุ่มที่ป่วยมากที่สุด
Dexmedetomidine คืออะไร
Dexmedetomidine เป็นยาระงับประสาท ยาระงับประสาททำงานโดยช่วยให้บุคคลผ่อนคลายและรู้สึกสงบ คนส่วนใหญ่มักหลับไปหลังจากรับประทานยาระงับประสาท Dexmedetomidine ยังมีคุณสมบัติบรรเทาอาการปวดอีกด้วย ยา dexmedetomidine เป็นยาสำหรับคนทุกวัยเพื่อช่วยให้พวกเขาผ่อนคลายและรู้สึกเจ็บปวดน้อยลงในระหว่างการดูแลผู้ป่วยหนัก การใช้เครื่องช่วยหายใจ และขั้นตอนการวินิจฉัยหรือการผ่าตัดที่ทำให้เกิดความเครียด
เหตุใดสิ่งนี้จึงสำคัญสำหรับทารกแรกเกิดที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ
ประมาณร่อยละ 9 ของทารกแรกเกิดทั้งหมดเข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยหนักทารกแรกเกิด (NICU) หลังคลอดโดยตรง ทารกเหล่านี้จำนวนมากต้องการความช่วยเหลือในการหายใจและต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ เครื่องช่วยหายใจและเวลาที่อยู่ใน NICU ทำให้เกิดความเครียดสำหรับเด็กทารก ความเจ็บปวดและความเครียดในทารกแรกเกิดทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนระยะยาว (เข้าสู่วัยผู้ใหญ่) ดังนั้นจึงมักจำเป็นต้องใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการปวดและลดความเครียดในระหว่างการดูแลผู้ป่วยหนัก
เพื่อลดความเจ็บปวดและความเครียดที่เกี่ยวข้องกับการใช้เครื่องช่วยหายใจ ทารกมักจะได้รับยาแก้ปวด เช่น opioid (มอร์ฟีน เฟนทานิล) ร่วมกับ midazolam ยา midazolan เป็น benzodiazepine (ยาระงับประสาท) และช่วยผ่อนคลายทารก มอร์ฟีนและเฟนทานิลมีผลข้างเคียงที่ร้ายแรง เช่น การติดทางกายภาพ ปัญหาการถอนยา และทำให้การย่อยอาหารและการหายใจช้าลง
อาจใช้ dexmedetomidine แทน opioids และ benzodiazepines หรือใช้ร่วมกับ opioids ขนาดน้อยลง dexmedetomidine ไม่ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ (ทารกไม่ลืมหายใจ) ช่วยให้การให้ความช่วยเหลือง่ายขึ้นระหว่างการดูแลแบบ kangaroo (การสัมผัสทางผิวหนัง)
เราต้องการค้นหาอะไร
เราต้องการทราบว่า dexmedetomidine เป็นยาที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยสำหรับบรรเทาอาการปวดและความเครียดในทารกแรกเกิดที่ป่วยซึ่งต้องใช้เครื่องช่วยหายใจหรือไม่
เราทำอะไรบ้าง
เราค้นหาการศึกษาที่ศึกษา dexmedetomidine เปรียบเทียบกับ opioid (เช่น มอร์ฟีนหรือเฟนทานิล) ยาผ่อนคลายที่ไม่ใช่ opioid (เช่น คีตามีน มิดาโซแลม ฟีโนบาร์บาร์บิทอล หรือโพรโพฟอล) หรือยาหลอก (การรักษาหลอก) ในทารกแรกเกิดที่ป่วยซึ่งต้องการการใช้เครื่องช่วยหายใจ
เราพบอะไร
เราไม่พบการศึกษาใดๆ ที่เปรียบเทียบ dexmedetomidine กับยาที่ทำให้ผ่อนคลายหรือยาหลอก เราพบการศึกษาที่กำลังดำเนินอยู่ 4 ฉบับ เปรียบเทียบ dexmedetomidine กับ fentanyl, มอร์ฟีน, และ ketamine ร่วมกับ dexmedetomidine เราไม่แน่ใจว่าการศึกษาเหล่านี้จะช่วยตอบคำถามเกี่ยวกับการใช้ dexmedetomidine เพื่อบรรเทาอาการปวดและระงับประสาทในทารกที่ใช้เครื่องช่วยหายใจหรือไม่ เนื่องจากเรายังไม่ทราบว่าทารกในการศึกษานี้จะต้องใช้เครื่องช่วยหายใจหรือไม่
ข้อจำกัดของหลักฐานคืออะไร
เราไม่พบหลักฐานที่สนับสนุนการใช้หรือไม่ใช้ยา dexmedetomidine เพื่อลดความเจ็บปวดและไม่สบายตัวในทารกคลอดก่อนกำหนดที่ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
หลักฐานนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
หลักฐานเป็นปัจจุบันถึงเดือนกันยายน 2023
แม้ว่าการใช้ dexmedetomidine จะเพิ่มขึ้น แต่ก็ยังไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะสนับสนุนการใช้ยา dexmedetomidine เป็นประจำเพื่อระงับปวดและระงับประสาทในทารกแรกเกิดที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ นอกจากนี้ ข้อมูลเกี่ยวกับความปลอดภัยของ dexmedetomidine ยังมีน้อย และไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับผลกระทบระยะยาวของยา dexmedetomidine
การศึกษาในอนาคตควรกล่าวถึงประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และผลกระทบระยะยาวของ dexmedetomidine ในรูปแบบการรักษาด้วยยาเดี่ยวสำหรับระงับประสาทและระงับปวดในทารกแรกเกิด
Dexmedetomidine เป็น selective alpha-2 agonist ที่มีผลกระทบน้อยที่สุดต่อโปรไฟล์การไหลเวียนโลหิต เชื่อกันว่าปลอดภัยกว่ามอร์ฟีนหรือ opioids ที่มีฤทธิ์แรงกว่า ซึ่งเป็นยาที่ใช้ในปัจจุบันเพื่อระงับปวดและระงับประสาทในทารกแรกเกิด Dexmedetomidine มีการใช้มากขึ้นในเด็กและทารก แม้ว่าจะไม่ได้รับอนุญาตสำหรับใช้เป็นยาแก้ปวดในผู้ป่วยกลุ่มนี้ก็ตาม
เพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพโดยรวมและความปลอดภัยของ dexmedetomidine สำหรับยาระงับประสาทและยาแก้ปวดในทารกแรกเกิดที่ได้รับการใช้เครื่องช่วยหายใจ เปรียบเทียบกับยาที่ไม่ใช่ฝิ่น ฝิ่น (opioids) หรือยาหลอก
เราค้นหาใน CENTRAL, MEDLINE, Embase, CINAHL และอีก 2 ทะเบียนการทดลองในเดือนกรกฎาคม 2023
เราวางแผนที่จะรวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มเปรียบเทียบ (RCTs) และ quasi-RCTs ที่ประเมินประสิทธิผลของ dexmedetomidine เปรียบเทียบกับยาที่ไม่ใช่ฝิ่น ฝิ่น หรือยาหลอกอื่นๆ สำหรับยาระงับประสาทและยาแก้ปวดในทารกแรกเกิด (อายุต่ำกว่าสี่สัปดาห์) ที่ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
เราใช้วิธีตามมาตรฐานของ Cochrane ผลลัพธ์หลักของเราคือระดับการระงับประสาทและระดับความเจ็บปวด ผลลัพธ์รองของเราประกอบด้วย จำนวนวันที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ จำนวนทารกที่ต้องการยาเพิ่มเติมสำหรับยาระงับประสาทหรือยาแก้ปวด (หรือทั้งสองอย่าง) ความดันเลือดต่ำ การเสียชีวิตของทารกแรกเกิด และผลลัพธ์ด้านพัฒนาการทางระบบประสาท เราวางแผนที่จะใช้ GRADE เพื่อประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานสำหรับผลลัพธ์แต่ละรายการ
เราพบว่าไม่มีการศึกษาที่เข้าเกณฑ์ในการนำเข้า
เราระบุการศึกษาที่กำลังดำเนินอยู่ 4 ฉบับ โดยการศึกษา 2 ฉบับที่ดูเหมือนจะเข้าเกณฑ์ในการนำเข้า ซึ่งเป็นการเปรียบเทียบ dexmedetomidine กับ fentanyl ในทารกแรกเกิดที่ต้องได้รับการผ่าตัด เราพบการศึกษาอีก 2 ฉบับว่ากำลังรอการจำแนกประเภทโดยกำลังรอผลการประเมินรายงานฉบับเต็ม การศึกษา 1 ฉบับจะเปรียบเทียบ dexmedetomidine กับมอร์ฟีนในทารกแรกเกิดที่ขาดอากาศหายใจซึ่งมีภาวะอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่าปกติ และการศึกษาอีกฉบับ (ประชากรผสม อายุไม่เกิน 3 ปี) จะประเมิน dexmetomidine กับคีตามีนร่วมกับ dexmetomidine สำหรับการตรวจหัวใจด้วยคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ขนาดตัวอย่างที่วางแผนไว้ของการศึกษาทั้ง 4 ฉบับมีตั้งแต่ 40 ถึง 200 ทารกแรกเกิด ข้อมูลจากการศึกษาเหล่านี้อาจเป็นหลักฐานบางประการเกี่ยวกับประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ dexmedetomidine
แปลโดย แพทย์หญิงวิลาสินี หน่อแก้ว โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี Edit โดย พ.ญ. ผกากรอง ลุมพิกานนท์ 5 เมษายน 2025