Kluczowe informacje

• Wyniki badań przedstawionych w niniejszym przeglądzie sugerują, że badanie na obecność poliomawirusa BK (BKV) w próbkach krwi jest wiarygodnym narzędziem przesiewowym w kierunku nefropatii związanej z zakażeniem BKV (BKVN).

• Uznając za punkt odcięcia dla rozpoznania BKVN wiremię ≥10 000 kopii/ml, ryzyko pominięcia diagnozy dotyczyło 6 pacjentów na 1000, a ryzyko błędnego rozpoznania (sytuacji, gdy pacjent w rzeczywistości nie cierpiał na BKVN) dotyczyło 48 pacjentów na 1000.

• Uznając za punkt odcięcia dla rozpoznania BKVN wiremię ≥2000 kopii/ml, ryzyko pominięcia diagnozy BKVN dotyczyło 5 pacjentów na 1000, a ryzyko błędnego rozpoznania 115 pacjentów na 1000.

Czym jest BKVN?

Poliomawirus BK (BKV) to wirus, który wywołuje objawy bardzo przypominające przeziębienie. Często ludzie zarażają się nim w dzieciństwie. Ponad 80% osób było na niego narażonych. Wirus ten może przetrwać w nerkach i zwykle nie powoduje objawów chorobowych, chyba że układ odpornościowy jest osłabiony, jak w przypadku osób po przeszczepieniu nerki. BKV może się replikować i powodować dalsze uszkodzenia przeszczepionej nerki, znane jako nefropatia związana z zakażeniem BKV (BKVN).

Jaki jest najlepszy sposób rozpoznawania BKVN?

Jednym ze sposobów wykrycia jest biopsja nerki (w której do nerki wprowadza się specjalną igłę w celu pobrania bardzo małej próbki do badania). Metoda ta jest jednak inwazyjna i nie zawsze doskonała, ponieważ igła może ominąć część nerki dotkniętą wirusem. Inne metody obejmują badanie na obecność DNA wirusa w próbkach krwi i w moczu za pomocą testu o nazwie QNAT (ang. quantitative nucleic acid testing ). Nierozpoznanie BKVN w przypadku jej obecności (fałszywie ujemny wynik testu) może skutkować pogorszeniem czynności nerek i koniecznością powrotu do dializ. Nieprawidłowe rozpoznanie, gdy dana osoba nie ma zakażenia (fałszywie dodatni wynik testu) może spowodować niepotrzebne zmniejszenie immunosupresji (leków zapobiegających próbom zwalczania [lub odrzucania] nowej nerki przez organizm), zwiększając w ten sposób ryzyko odrzucania przeszczepu.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, jak dokładne jest badanie QNAT w określaniu wiremii BKV we krwi lub w moczu w celu rozpoznania BKVN. Chcieliśmy również dowiedzieć się, jaka ilość BKV we krwi lub w moczu pozwoliłaby przewidzieć, czy dana osoba rzeczywiście cierpi na tę chorobę.

Co zrobiliśmy?

Przeszukaliśmy wszystkie badania, które dotyczyły testów QNAT w celu rozpoznania BKVN u osób po przeszczepieniu nerki lub nerki i trzustki jednocześnie. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki i oceniliśmy nasze zaufanie do informacji na podstawie takich czynników, jak metody badawcze i wielkość badań.

Czego się dowiedzieliśmy?

W przeglądzie uwzględniono 31 badań (6559 osób). Badania przeprowadzono w Azji Południowej i regionie Azji i Pacyfiku, Ameryce Północnej, Ameryce Południowej i w Europie. 26 badań obejmowało osoby, którym przeszczepiono tylko nerkę, 4 badania obejmowały tylko biorców, którzy otrzymali jednocześnie nerkę i trzustkę, a 1 badanie obejmowało biorców nerki, nerki i trzustki oraz nerki i wątroby. Wszyscy biorcy narządów mieli co najmniej 18 lat.

Wyniki wskazują, że teoretycznie, przyjmując za punkt odcięcia dla rozpoznania BKVN wiremię ≥10 000 kopii/ml, na 1000 biorców przeszczepu nerki u 37 rozpoznanoby BKVN. Jednak 6 osób zostałoby błędnie sklasyfikowanych jako osoby, które nie mają BKVN. Spośród 957 osób sklasyfikowanych jako nieposiadający BKVN, 48 pacjentów faktycznie cierpiących na BKVN zostałoby błędnie sklasyfikowanych jako nieposiadający BKVN. Gdyby próg odcięcia dla rozpoznania BKVN został obniżony do wiremii ≥2000 kopii/ml, u 38 pacjentów rozpoznanoby BKVN. U 5 faktycznie chorych pominiętoby diagnozę, podczas gdy 115 osób zostałoby błędnie sklasyfikowanych jako osoby z BKVN.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Wyniki badań przedstawionych w niniejszym przeglądzie sugerują, że badanie na obecność BKV w próbkach krwi jest wiarygodnym narzędziem przesiewowym w kierunku BKVN.

Nadal nie ma pewności, czy stosowanie QNAT w próbkach moczu jest wiarygodną metodą rozpoznawania BKVN.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Przedstawione dane naukowe są aktualne do czerwca 2023 roku.