Przejdź do treści

Wziewne leki krótko działające rozszerzające oskrzela w leczeniu mukowiscydozy

Pytanie badawcze

Dokonaliśmy przeglądu danych naukowych dotyczących stosowania wziewnych leków krótko działających rozszerzających oskrzela (leki te rozszerzają i otwierają drogi oddechowe, ułatwiając oddychanie) u osób z mukowiscydozą. Działanie tych leków jest szybkie, a ich efekt trwa zazwyczaj od 4 do 6 godzin. Przedmiotem naszego zainteresowania był każdy rodzaj wziewnych leków krótko działających rozszerzających oskrzela, podawanych w dowolnej dawce i za pomocą dowolnego urządzenia (inhalatora lub nebulizatora).

Zarówno inhalatory, jak i nebulizatory służą do podawania leków. Nebulizatory zamieniają płynny lek w łatwą do wdychania mgiełkę. Różnią się one od siebie rodzajem, ale wszystkie wymagają źródła zasilania, np. akumulatora. Inhalatory służą z kolei do podawania małych dawek leku (w postaci aerozolu lub suchego proszku) za pomocą przenośnego urządzenia. Najczęściej spotykanym rodzajem inhalatora jest inhalator ciśnieniowy dozujący. Inhalatory można stosować z komorami inhalacyjnymi, czyli pustymi tubami, zwykle plastikowymi, które zakłada się na ustnik inhalatora. 

Wziewne leki rozszerzające oskrzela są stosowane przez wiele osób z mukowiscydozą w celu ułatwienia oddychania i oczyszczania płuc ze śluzu. Przedmiotem naszego przeglądu było sprawdzenie, czy terapie te są skuteczniejsze niż placebo (leczenie pozorowane) lub inny rodzaj wziewnego leku krótko działającego rozszerzającego oskrzela.

Data wyszukiwania

Dane są aktualne na dzień 28 marca 2022 roku.

Charakterystyka badań

Do przeglądu włączono 11 badań z udziałem 191   osób z mukowiscydozą w wieku od 5   do 40   lat . W badaniach porównywano dwa różne rodzaje wziewnych leków krótko działających rozszerzających oskrzela (beta2-mimetyków, takich jak salbutamol lub albuterol, oraz antagonistów receptora muskarynowego, takich jak bromek ipratropium) z placebo (substancją niezawierającą leku) lub z innym lekiem krótko działającym rozszerzającym oskrzela. W trzech badaniach porównywano trzy różne grupy: beta2-mimetyki względem antagonistów receptora muskarynowego i względem placebo. Wszystkie badania były badaniami w układzie naprzemiennym, czyli każdy uczestnik otrzymywał oba leczenia w różnej kolejności, przy czym kolejność była losowa.   Czas trwania badań wahał się od jednorazowego podania do 6 miesięcy. W ośmiu badaniach analizowano wpływ beta2-mimetyków krótko działających w porównaniu z placebo, w czterech badano działanie antagonistów receptora muskarynowego w porównaniu z placebo, a w ostatnich trzech oceniano efekty po połączeniu obu typów leków krótko działających.

Najważniejsze wyniki

Wszystkie badania oceniały wpływ wziewnych leków krótko działających rozszerzających oskrzela na czynność płuc, mierzoną jako natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa (FEV 1 ). Wyniki jednak były prezentowane w różny sposób i w różnych punktach czasowych. 

Nie mamy pewności, czy którekolwiek z wziewnych leków krótko działających rozszerzających oskrzela mają wpływ na FEV 1 w porównaniu z placebo. Badania były zbyt małe, a dane niewystarczające, aby wykazać istnienie takiego wpływu lub jego brak.

Jedynie w sześciu z 11 badań zgłoszono wystąpienie działań niepożądanych związanych z leczeniem: w jednym badaniu nie odnotowano żadnych działań niepożądanych, a w pięciu zgłoszono objawy, takie jak lekkie drżenie, suchość w ustach i zmęczenie.

Pewność danych naukowych

Pewność danych we wszystkich badaniach oceniono na bardzo niską. We wszystkich badaniach zastosowano metodę badania w układzie naprzemiennym, co oznacza, że uczestnicy otrzymywali najpierw jedno leczenie, a następnie drugie, z okresem wypłukiwania (czasem potrzebnym do usunięcia leku z organizmu) pomiędzy nimi. Istnieje możliwość, że stan kliniczny uczestników nie był taki sam na początku pierwszego jak i drugiego etapu leczenia. Badania były również bardzo małe i przeprowadzono je ponad 10 lat temu.

Wprowadzenie

Respiratory disease is the main cause of morbidity and mortality in cystic fibrosis (CF), and many different therapies are used by people with CF in the management of respiratory problems. Bronchodilator therapy is used to relieve symptoms of shortness of breath and to open the airways to allow clearance of mucus. Despite the widespread use of inhaled bronchodilators in CF, there is little objective evidence of their efficacy. A Cochrane Review looking at both short- and long-acting inhaled bronchodilators for CF was withdrawn from the Cochrane Library in 2016. That review has been replaced by two separate Cochrane Reviews: one on long-acting inhaled bronchodilators for CF, and this review on short-acting inhaled bronchodilators for CF. For this review 'inhaled' includes the use of pressurised metered dose inhalers (MDIs), with or without a spacer, dry powder devices and nebulisers.

Cele

To evaluate short-acting inhaled bronchodilators in children and adults with CF in terms of clinical outcomes and safety.

Metody wyszukiwania badań

We searched the Cochrane Cystic Fibrosis Trials Register, compiled from electronic database searches and handsearching of journals and conference abstract books on 28 March 2022 and searched trial registries for any new or ongoing trials on 12 April 2022. We also searched the reference lists of relevant articles and reviews.

Kryteria doboru badań

We searched for randomised controlled trials (RCTs) or quasi-RCTs that looked at the effect of any short-acting inhaled bronchodilator delivered by any device, at any dose, at any frequency and for any duration compared to either placebo or another short-acting inhaled bronchodilator in people with CF. We screened references as per standard Cochrane methodology.

Zbieranie i analiza danych

Two review authors extracted data and assessed risk of bias using the Cochrane RoB 1 tool. Where we were not able to enter data into our analyses we reported results directly from the papers. We assessed the certainty of evidence using GRADE.

Główne wyniki

We included 11 trials from our systematic search, with 191 participants meeting our inclusion criteria; three of these trials had three treatment arms. Eight trials compared short-acting inhaled beta-2 agonists to placebo and four trials compared short-acting inhaled muscarinic antagonists to placebo. Three trials compared short-acting inhaled beta-2 agonists to short-acting inhaled muscarinic antagonists. All were cross-over trials with only small numbers of participants. We were only able to enter data into the analysis from three trials comparing short-acting inhaled beta-2 agonists to placebo.

Short-acting inhaled beta-2 agonists versus placebo

All eight trials (six single-dose trials and two longer-term trials) reporting on this comparison reported on forced expiratory volume in 1 second (FEV 1 ), either as per cent predicted (% predicted) or L. We were able to combine the data from two trials in a meta-analysis which showed a greater per cent change from baseline in FEV 1 L after beta-2 agonists compared to placebo (mean difference (MD) 6.95%, 95% confidence interval (CI) 1.88 to 12.02; 2 trials, 82 participants). Only one of the longer-term trials reported on exacerbations, as measured by hospitalisations and courses of antibiotics. Only the second longer-term trial presented results for participant-reported outcomes. Three trials narratively reported adverse events, and these were all mild. Three single-dose trials and the two longer trials reported on forced vital capacity (FVC), and five trials reported on peak expiratory flow, i.e. forced expiratory flow between 25% and 75% (FEF 25-75 ). One trial reported on airway clearance in terms of sputum weight. We judged the certainty of evidence for each of these outcomes to be very low, meaning we are very uncertain about the effect of short-acting inhaled beta-2 agonists on any of the outcomes we assessed.

Short-acting inhaled muscarinic antagonists versus placebo

All four trials reporting on this comparison looked at the effects of ipratropium bromide, but in different doses and via different delivery methods. One trial reported FEV 1 % predicted; three trials measured this in L. Two trials reported adverse events, but these were few and mild. One trial reported FVC and three trials reported FEF 25-75 . None of the trials reported on quality of life, exacerbations or airway clearance. We judged the certainty of evidence for each of these outcomes to be very low, meaning we are very uncertain about the effect of short-acting inhaled muscarinic antagonists on any of the outcomes we assessed.

Short-acting inhaled beta-2 agonists versus short-acting inhaled muscarinic antagonists 

None of the three single-dose trials reporting on this comparison provided data we could analyse. The original papers from three trials report that both treatments lead to an improvement in FEV 1 L. Only one trial reported on adverse events; but none were experienced by any participant. No trial reported on any of our other outcomes. We judged the certainty of evidence to be very low, meaning we are very uncertain about the effect of short-acting inhaled beta-2 agonists compared to short-acting inhaled muscarinic antagonists on any of the outcomes we assessed.

Wnioski autorów

All included trials in this review are small and of a cross-over design. Most trials looked at very short-term effects of inhaled bronchodilators, and therefore did not measure longer-term outcomes. The certainty of evidence across all outcomes was very low, and therefore we have been unable to describe any effects with certainty.

Uwagi do tłumaczenia

Tłumaczenie: Bartłomiej Kamuda; Redakcja: Zofia Lipiarska, Mariusz Marczak, Małgorzata Maraj

Cytowanie
Smith S, Rowbotham NJ, Edwards CT. Short-acting inhaled bronchodilators for cystic fibrosis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2022, Issue 6. Art. No.: CD013666. DOI: 10.1002/14651858.CD013666.pub2.

Używamy plików cookie

Używamy niezbędnych plików cookie, aby nasza strona mogła działać. Chcielibyśmy również ustawić opcjonalne pliki cookie do analizy, aby pomóc nam udoskonalić tę stronę. Nie będziemy ustawiać opcjonalnych plików cookie, chyba że je włączysz. Użycie tego narzędzia spowoduje ustawienie pliku cookie na Twoim urządzeniu, aby zapamiętać Twoje preferencje. W każdej chwili możesz zmienić swoje preferencje dotyczące plików cookie, klikając na link "Ustawienia plików cookie" znajdujący się w stopce każdej strony.
Bardziej szczegółowe informacje na temat używanych przez nas plików cookie można znaleźć na naszej stronieStrona plików cookies

Zaakceptuj wszystkie
Skonfiguruj