Kluczowe informacje

- Szczepionki oceniane w tym przeglądzie nie poprawiają przeżycia pacjentów ani przeżycia wolnego od progresji choroby, lub robią to w nieznacznym stopniu.

- Niepożądane skutki szczepionek nie występują często.

Co to jest rak płuca?

Rak płuca jest jednym z najczęściej występujących nowotworów na świecie. Niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) jest najczęstszym rodzajem tego nowotworu, stanowiącym około 87% spośród wszystkich nowotworów płuc. NDRP często rozpoznaje się w zaawansowanym stadium, co wiąże się z dużą śmiertelnością i krótką oczekiwaną długością życia.

Jakie są dostępne metody leczenia zaawansowanego niedrobnokomórkowego raka płuca?

Większość tych nowotworów leczy się najpierw chemioterapią – czyli lekiem składającym się z silnych substancji chemicznych, które zabijają szybko rosnące komórki rakowe. Nowe terapie mające na celu poprawę wskaźników przeżycia u chorych na NDRP koncentrują się na leczeniu immunoterapią po chemioterapii. Szczepionki przeciwnowotworowe są rodzajem immunoterapii. W przeciwieństwie do szczepionek chroniących nas przed chorobami, szczepionki przeciwnowotworowe są przeznaczone dla osób, które już zachorowały na raka. Terapeutyczne szczepionki przeciwnowotworowe mają na celu stymulowanie układu odpornościowego do rozpoznawania i niszczenia komórek nowotworowych.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy podanie szczepionki wydłuża czas przeżycia i czas bez progresji choroby oraz czy wiąże się z jakimikolwiek niepożądanymi skutkami.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań, w których oceniano terapeutyczne szczepionki przeciwnowotworowe stosowane samodzielnie lub w skojarzeniu z chemioterapią w porównaniu z leczeniem wspomagającym, niestosowaniem leczenia lub z placebo (lekiem nieaktywnym lub pozorowanym) u chorych na zaawansowanego NDRP.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy wiarygodność danych naukowych na podstawie takich kryteriów jak metody badawcze i wielkość badań.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 10 badań, w których wzięło udział 2177 uczestników z zaawansowanym NDRP. Największe badanie przeprowadzono z udziałem 419 chorych, a najmniejsze objęło 50 pacjentów. Oceniono 7 różnych rodzajów szczepionek. 3 szczepionki ocenione w 2 badaniach każda: szczepionka wektorowa TG4010, szczepionka przeciwko naskórkowemu czynnikowi wzrostu oraz racotumomab. Pozostałe 4 szczepionki oceniono w pojedynczym badaniu.

Główne wyniki

- Żadna ze szczepionek nie wydłużyła czasu przeżycia uczestników, z wyjątkiem racotumomabu, który mógł go nieznacznie wydłużyć w porównaniu z placebo. Mediana czasu przeżycia u chorych z grupy szczepionej racotumomabem wyniosła 8,2 miesiąca, w porównaniu z 6,8 miesiąca w grupie, która nie otrzymała szczepionki (mediana to środkowa wartość w zbiorze liczb).

- Żadna ze szczepionek nie wydłużyła czasu przeżycia wolnego od progresji choroby, z wyjątkiem TG4010, która może go nieznacznie wydłużyć. Mediana czasu przeżycia wolnego od progresji w grupie chorych, którzy otrzymali szczepionkę TG4010 wynosiła 5,9 miesiąca, w porównaniu z 5,1 miesiąca w grupie nieszczepionej.

- Stosowanie 7 różnych ocenianych szczepionek ogólnie wydaje się być bezpieczne: nie stwierdzono różnicy między osobami, którym podano szczepionki, a tymi, którym ich nie podano, pod względem częstości występowania ciężkich działań niepożądanych. Jednak zastosowanie jednej ze szczepionek (SLR172) jako dodatek do chemioterapii zwiększyło odsetek osób, u których wystąpiło ≥1 ciężkie działanie niepożądane. Inna szczepionka (OSE2101) może powodować niewielkie zmniejszenie odsetka osób, u których wystąpiło ≥1 ciężkie działanie niepożądane.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Nasze zaufanie do danych naukowych wahało się od umiarkowanego do bardzo niskiego dla różnych ocenianych szczepionek i wyników, głównie dlatego, że badania były małe i nie było ich wystarczająco dużo, aby mieć pewność co do wyników.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do sierpnia 2023 roku.