Wprowadzenie
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) jest powszechnym problem wśród dzieci i młodzieży. ADHD charakteryzuje się brakiem uwagi (łatwość do rozpraszania się, niemożność skupienia uwagi na jednym zadaniu), impulsywnością (nerwowość; bycie w ciągłym ruchu) i nadpobudliwością (niecierpliwość; działanie bez wcześniejszego myślenia). Jednym z najczęstszych schematów leczniczych służących do kontrolowania ADHD jest terapia lekami opartymi na bazie amfetaminy, które są klasyfikowane jako leki pobudzające. Uważa się, że pomagają one zredukować nasilenie objawów związanych z ADHD.

Pytanie badawcze

Czy dzieci i młodzieży (w wieku poniżej 18 lat) z ADHD odnoszą korzyści z leczenia związkami amfetaminy, służącymi do zmniejszenia objawów ADHD, w porównaniu z innymi dziećmi i młodzieżą, którzy nie otrzymują leków lub otrzymują leczenie pozorowane (placebo)?

Charakterystyka badań
Do sierpnia 2015 roku zidentyfikowaliśmy 23 randomizowane badania z grupą kontrolną (RCTs, to rodzaj eksperymentu naukowego, w którym osoby są losowo przydzielane do jednej z dwóch lub więcej interwencji), które obejmowały 2675 dzieci i młodzieży w wieku od 3 do 17 lat. W badaniach tych porównywano związki na bazie amfetaminy z placebo. Analizowane były trzy różne rodzaje związków na bazie amfetaminy: dekstroamfetamina, lisdeksamfetamina i mieszane sole amfetaminy. Czas trwania włączonych badań wahał się od 14 do 365 dni. Analizowane RCTs przeprowadzono w Stanach Zjednoczonych i Europie.

Główne wyniki
Odnaleźliśmy dane wskazujące, że związki amfetaminy były skuteczne w zakresie poprawy głównych objawów ADHD w krótkiej obserwacji, ale jednocześnie wiązały się z większym ryzykiem działań niepożądanych, takich jak: zaburzenia snu, zmniejszenie apetytu i ból brzucha. Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych wskazujących, że jeden rodzaj pochodnej amfetaminy był lepszy od innego, ponadto nie znaleźliśmy różnicy pomiędzy związkami amfetaminy, które działają w dłuższym okresie czasu w porównaniu z tymi działającymi krócej.

Jakość danych naukowych

Jakość włączonych badań wahała się od niskiej do bardzo niskiej ze względu na niedociągnięcia w metodologii i znaczne różnice pomiędzy badaniami. Potrzebne są dobrze zaprojektowane, dłużej trwające i jasno raportowane badania RCTs, byśmy mogli lepiej rozumieć skutki (zarówno pozytywne, jak i negatywne) działania związków na bazie amfetaminy w dłuższej perspektywie czasu.