شواهدی قوی وجود دارد که نشان میدهند برخی از داروهای ضدقارچ از کاندیدیازیس دهانی (برفک (thrush)) ناشی از درمان سرطان جلوگیری میکنند، اما به نظر نمیرسد که نیستاتین (nystatin) چنین اثری داشته باشد.
درمان سرطان میتواند منجر به عفونتهای قارچی شدیدی (برفک) در دهان شود. این بیماری میتواند باعث ناراحتی، درد، مشکلاتی هنگام غذا خوردن، بستری شدن طولانیتر در بیمارستان و احساس نگرانی بیشتر، عفونت سیستمیک و به خطر افتادن زندگی فرد شود. داروهای مختلفی برای درمان و پیشگیری از این وضعیت استفاده شده است. این مرور شواهدی قوی را از تعداد زیادی کارآزمایی به دست آورده که نشان میدهند برخی از داروهای ضدقارچ (داروهایی که بهطور کامل یا به صورت جزئی در بدن جذب میشوند) به جلوگیری از عفونتهای قارچی در دهان کمک میکنند. داروهای دیگری که معمولا استفاده میشوند مانند نیستاتین، که در بدن جذب نمیشود، به نظر نمیرسد که در درمان این بیماری به خوبی عمل کنند.
مطالعه چکیده کامل
درمان سرطان بهطور فزایندهای موثرتر است اما با عوارض جانبی کوتاهمدت و بلندمدت همراه است. عوارض جانبی دهانی، علیرغم استفاده از انواع داروها برای پیشگیری و درمان آنها، هنوز هم منبع اصلی بیماری تلقی میشوند. یکی از این عوارض جانبی، کاندیدیازیس دهانی (oral candidiasis) است.
اهداف
ارزیابی اثربخشی مداخلات (که ممکن است شامل دارونما (placebo) یا عدم درمان باشد) برای پیشگیری از کاندیدیازیس دهانی در بیماران سرطانی دریافت کننده شیمیدرمانی یا پرتودرمانی یا هر دو.
روشهای جستوجو
جستوجوی کامپیوتری شده در گروه سلامت دهان در کاکرین و پایگاههای ثبت کارآزماییهای PaPaS؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ SIGLE؛ و LILACS انجام شد.
فهرست منابع از مقالات مرتبط جستوجو شدند و با نویسندگان کارآزماییهای واجد شرایط برای شناسایی کارآزماییها و کسب اطلاعات بیشتر تماس گرفته شد.
تاریخ آخرین جستوجو: 3 آگوست 2009. CENTRAL (کتابخانه کاکرین، شماره 3؛ 2009).
معیارهای انتخاب
کارآزماییهایی با معیارهای زیر انتخاب شدند: طراحی - تخصیص تصادفی شرکتکنندگان؛ شرکتکنندگان - هر موردی از دریافت درمان شیمیدرمانی یا پرتودرمانی برای سرطان؛ مداخلات - عوامل تجویز شده برای پیشگیری از کاندیدیازیس دهانی؛ پیامد اولیه - پیشگیری از کاندیدیازیس دهانی.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دادهها، در صورت وجود، به عنوان پیامدهای ثانویه زیر ثبت شدند: تسکین درد، میزان آنالژزی، برطرف شدن دیسفاژی (اختلال در بلعیدن غذا)، بروز عفونت سیستمیک، مدت زمان بستری در بیمارستان (روز)، هزینههای مراقبت از دهان، کیفیت زندگی بیمار، مرگومیر، استفاده از درمان ضد قارچی تجربی، سمیت و پذیرش درمان.
اطلاعات مربوط به روشها، شرکتکنندگان، مداخلات، معیارهای پیامد و نتایج، بهطور مستقل، به صورت تکراری و در دو نسخه، توسط دو نویسنده مرور استخراج شدند. از دستورالعملهای آماری سازمان همکاری کاکرین استفاده شد و خطرات نسبی (RR) با استفاده از مدلهای اثرات تصادفی محاسبه شدند. منابع بالقوه ناهمگونی در تجزیهوتحلیل متارگرسیون اثرات تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج اصلی
بیستوهشت کارآزمایی شامل 4226 بیمار معیارهای ورود را به مطالعه داشتند. برای پیشگیری از کاندیدیازیس دهانی داروهایی یافت شد که در مقایسه با دارونما، یا گروه کنترل بدون درمان، به طور کامل یا جزئی از دستگاه گوارش (GI) جذب میشوند، با RR برای داروهای جذب شده = 0.47؛ (95% فاصله اطمینان (CI): 0.29 تا 0.78). برای داروهای جذب شده در جمعیتهایی با بروز 20% (میانه طیف نتایج در گروههای کنترل)، این بدان معنی است که تعداد مورد نیاز درمان (NNT) معادل 9 (95% CI؛ 7 تا 13) بیمار نیازمند درمان برای جلوگیری از ابتلای یک بیمار به کاندیدیازیس دهانی است. هیچ منفعت قابل توجهی برای داروهایی که از طریق دستگاه GI جذب نمیشوند، وجود نداشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد قوی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده وجود دارد که نشان میدهند داروهایی که از طریق دستگاه GI به طور کامل یا جزئی جذب میشوند، از ابتلای بیماران سرطانی دریافت کننده درمان به کاندیدیازیس دهانی پیشگیری میکنند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهند این داروها در پیشگیری از کاندیدیازیس دهانی، بهطور قابل توجهی بهتر از داروهایی هستند که از طریق دستگاه GI جذب نمیشوند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
