نکروز حاد توبولار (acute tubular necrosis; ATN) همان مرگ ناگهانی سلولهای توبولار در کلیه است. اگر کلیه اکسیژن کافی را دریافت نکند، ATN میتواند پساز پیوند کلیه رخ دهد. مسدودکنندههای کانال کلسیم، جریان یونهای کلسیم را به سلولهای ماهیچهای قلب و عروق خونی متوقف میکنند. این مسدودکنندهها باعث میشوند عضلات منبسط و شل شوند، فشار خون فرد را کاهش داده و گردش خون او را بهبود بخشند. مرور 13 مطالعه (724 شرکتکننده) نشان داد که تجویز مسدودکنندههای کانال کلسیم در طول جراحی پیوند کلیه، احتمال بروز ATN را پساز جراحی کاهش میدهد. تاثیر تجویز مسدودکنندهها پساز جراحی هنوز نیاز به بررسی دارد.
مطالعه چکیده کامل
بروز تاخیر در عملکرد پیوند در پیوندهایی که از جسد گرفته میشود، در چند سال گذشته افزایش یافته که بخشی از آن به دلیل تقاضای زیاد برای کلیههای جسد است که استفاده از کلیههای اهداکنندگان کماهمیت را ضروری میسازد. در صورت تجویز مسدودکنندههای کانال کلسیم (calcium channel blockers) در دوره پیشاز جراحی، پتانسیل کاهش بروز نکروز حاد توبولار (acute tubular necrosis; ATN) پساز پیوند را دارند. بااینحال، در مورد استفاده از آنها در این شرایط اختلافنظر وجود دارد و هیچ اجماعی در مورد اثربخشی آنها دیده نمیشود.
اهداف
ارزیابی مزایا و خطرات استفاده از مسدودکنندههای کانال کلسیم در دوره پیشاز پیوند در بیماران در معرض خطر ATN پساز پیوند کلیه از جسد.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL، در کتابخانه کاکرین) ، MEDLINE (از 1966) و EMBASE (از 1980) جستوجو شدند. برای تدوین روشهای جستوجو با هماهنگکننده جستوجوی کارآزماییها تماس گرفته شد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای وارد مطالعه شدند که تجویز مسدودکنندههای کانال کلسیم را در دوره پیشاز پیوند با گروه کنترل مقایسه کردند. کارآزماییهای شبه-تصادفیسازیشده از مرور خارج شدند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دادهها توسط دو نویسنده بهطور مستقل از هم استخراج و ارزیابی شده، و اختلافنظرات با بحث حل شدند. پیامدهای دوحالتی (dichotomous outcome) بهصورت خطر نسبی (RR) و اندازهگیریها در مقیاسهای پیوسته (continuous) بهصورت تفاوت میانگین (MD) با 95% فواصل اطمینان (CI) گزارش میشوند.
نتایج اصلی
سیزده کارآزمایی (724 شرکتکننده) واجد شرایط برای ورود بودند. درمان با مسدودکنندههای کانال کلسیم در دوره پیشاز پیوند با کاهش قابل توجه در بروز ATN پساز پیوند (RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.46 تا 0.85) و تاخیر در عملکرد پیوند (RR: 0.55؛ 95% CI؛ 0.42 تا 0.73) همراه بود. هیچ تفاوتی میان گروههای کنترل و درمان در از دست رفتن پیوند، مرگومیر، و نیاز به همودیالیز وجود نداشت. اطلاعات کافی برای اظهارنظر در مورد عوارض جانبی وجود نداشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
این نتایج نشان میدهند که تجویز مسدودکنندههای کانال کلسیم در دوره پیشاز جراحی ممکن است بروز ATN پساز پیوند را کاهش دهد. به دلیل ناهمگونی (heterogeneity) کارآزماییها که مقایسه مطالعات و تجمیع دادهها را دشوار میکرد، باید با احتیاط با این نتیجه برخورد کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
