پیامهای کلیدی
- شواهد کنونی نشان میدهد که برچسبگذاری کالری (انرژی) روی منوها، و روی یا کنار محصولات، منجر به کاهش کالری غذا و نوشیدنیهای غیرالکلی انتخابشده و خریداریشده میشود. شواهد مربوط به مصرف (خوردن) آنها نیز تاثیر مشابهی را نشان میدهد، اما شواهد کمتری وجود داشته و کیفیت پائینتری دارد.
- شواهد کافی برای تخمین تاثیر برچسبگذاری کالری برای نوشیدنیهای الکلی وجود ندارد.
- اگر برچسبگذاری کالری غذا در مقیاس بزرگ انجام شود، میتواند منجر به اثرات بالقوه معنیداری بر سلامت جمعیت شود، اما به انجام مطالعات بیشتری با کیفیت بالا برای بررسی مصرف و برای محصولات الکلی نیاز داریم.
چرا برچسبهای کالری روی محصولات درج میشوند؟
مصرف زیاد مواد غذایی و مصرف هرگونه فرآورده الکلی از دلایل مهم سطح نامطلوب سلامت هستند. برچسبگذاری فهرست غذاها و بستهبندی محصولات برای نشان دادن مقدار انرژی آنها («کالری» که بر حسب کیلوکالری اندازهگیری میشود)، ممکن است میزان خرید و مصرف افراد را کاهش دهد و به آنها کمک کند گزینههای سالمتری را انتخاب کنند.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما بررسی کردیم که افزودن برچسب کالری به غذا (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) و نوشیدنیهای الکلی، انتخاب و مصرف آن محصولات را تغییر میدهد یا خیر.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که تاثیرات برچسبگذاری محصولات را با عدم برچسبگذاری آنها، بر انتخاب و مصرف غذا و نوشیدنی در افراد در هر سنی مقایسه کرده باشند. نتایج آنها را مقایسه و خلاصه کرده، و سطح اعتماد خود را به شواهد، بر اساس عواملی مانند روشهای انجام و حجم نمونه مطالعه، رتبهبندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما 25 مطالعه را پیدا کردیم، که همه آنها در کشورهای با درآمد بالا انجام شدند. بیست و سه مطالعه شامل غذا بودند، درحالیکه دو مطالعه مواد غذایی و نوشیدنیهای الکلی را وارد کردند. بیشتر این مطالعات در محیطهای واقعی مانند رستورانها یا سوپرمارکتها انجام شدند.
نتایج اصلی
ما دریافتیم که افزودن برچسب کالری به غذا، مقدار کمی از کالری انتخابشده را کاهش میدهد (16 مطالعه، 9850 نفر). بهعنوان مثال، اگر برچسبی وجود نداشت، افراد یک وعده غذایی را انتخاب کردند که 600 کیلوکالری انرژی داشت، اما زمانیکه برچسبگذاری وجود داشت، غذایی را برگزیدند که دارای 589 کیلوکالری (11 کیلوکالری کمتر) بود.
برچسبگذاری کالری روی غذا ممکن است انرژی مصرفی را کاهش دهد (8 مطالعه، 2134 نفر). به عنوان مثال، اگر برچسبی وجود نداشت، افراد وعدهای را خوردند که 600 کیلوکالری داشت، اما وقتی برچسبگذاری انجام شد، وعدهای را مصرف کردند که 565 کیلوکالری داشت (35 کیلوکالری کمتر).
شواهد کافی برای ارزیابی تاثیرات برچسبگذاری کالری روی محصولات الکلی وجود نداشت (انتخاب کالری: 2 مطالعه، 5756 نفر؛ انتخاب الکل: 1 مطالعه، 205 نفر).
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما به نتایج مربوط به برچسبگذاری کالری در انتخاب و خرید مواد غذایی (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) اطمینان داریم. در مقابل، اعتماد کمی به نتایج مربوط به تاثیر برچسبگذاری کالری در مصرف غذا (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) نداریم، زیرا اکثر مطالعات در محیطهای آزمایشگاهی و برای دورههای کوتاه انجام شدند و همه مطالعات اطلاعات کافی را در مورد نحوه انجام آنها ارائه نکردند. ما در برآوردهای خود از تاثیرات برچسبگذاری کالری روی محصولات الکلی مطمئن نیستیم، زیرا مطالعات کافی وجود نداشتند.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
این مرور تا 2 آگوست 2021 بهروز است.
شواهد کنونی نشان میدهد که برچسبگذاری کالری مواد غذایی (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) روی منوها، محصولات و بستهبندی، منجر به کاهش اندکی در انرژی انتخابشده و خرید آنها میشود، و در صورت استفاده در مقیاس، اثرات بالقوه معنیداری بر سلامت جمعیت دارد. شواهد که تاثیر برچسبگذاری کالری غذا را بر مصرف آن ارزیابی میکنند، تاثیر مشابهی را با آنچه برای انتخاب و خرید مشاهده میشود، نشان میدهد، اگرچه شواهد کمتری برای آن وجود دارد و از قطعیت کمتری برخوردار است. شواهد کافی برای تخمین تاثیر برچسبگذاری کالری نوشیدنیهای الکلی وجود ندارد، و انجام مطالعات بیشتری با کیفیت بالا مورد نیاز است. انجام تحقیقات بیشتری برای ارزیابی تعدیلکنندههای بالقوه تاثیر مداخله مشاهدهشده برای غذا، بهویژه وضعیت اجتماعیاقتصادی، مورد نیاز است. تاثیرات بالقوه گستردهتر پیادهسازی مداخله که توسط این مرور ارزیابی نشدند نیز مستلزم بررسی بیشتر هستند، از جمله تاثیرات سیستمیک برچسبگذاری کالری بر اقدامات صنعت، و مضرات و مزایای بالقوه فردی مداخلات.
مصرف زیاد مواد غذایی و هر مقداری از الکل خطر ابتلا به بیماریهای غیرواگیردار را افزایش میدهد. از روش برچسبگذاری کالری (انرژی) بهعنوان وسیلهای برای کاهش انرژی دریافتی از غذا و نوشیدنیهای الکلی، حمایت میشود. بااینحال، در یک مطالعه مرور کاکرین در سال 2018 که فقط شواهدی را با قطعیت پائین شناسایی کرد، عدم قطعیت در مورد این تاثیرات بالقوه همچنان وجود دارد. این مرور، مطالعه سال 2018 را بهروز کرده و آن را گسترش میدهد تا ارزیابی مجدد و بهموقعی را از شواهد در مورد تاثیرات برچسبگذاری کالری بر روند انتخاب و مصرف غذا یا نوشیدنیهای الکلی از سوی افراد ارائه دهد.
- تخمین تاثیر برچسبگذاری کالری مواد غذایی (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) و نوشیدنیهای الکلی بر انتخاب (با یا بدون خرید) و مصرف آنها.
- ارزیابی تعدیلکنندههای احتمالی - نوع برچسب، شرایط، و وضعیت اجتماعیاقتصادی - تاثیر برچسبگذاری کالری بر انتخاب (با یا بدون خرید) و مصرف مواد غذایی و الکل.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ پنج بانک اطلاعاتی منابع علمی خاکستری (grey literature) یا منتشرشده دیگر، پایگاههای ثبت کارآزمایی، و وبسایتهای کلیدی را، همراه با جستوجوهای استنادی روبهجلو و روبهعقب، جستوجو کردیم. با استفاده از یک گردش کار نیمهخودکار، سوابق و گزارشهای مربوط به مطالعات واجد شرایط را جستوجو و انتخاب کردیم، که این جستوجوها تا 2 آگوست 2021 بهروز هستند. جستوجوهای بهروز شده در سپتامبر 2023 انجام شدند، اما نتایج آنها بهطور کامل در این نسخه از مرور ادغام نمیشوند.
مطالعات واجد شرایط عبارت بودند از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) یا شبه-RCTها با طراحیهای بین-آزمودنی (between-subjects) (گروه موازی (parallel group)) یا درون-آزمودنی (within-subjects) (متقاطع (cross-over))، مطالعات سری زمانی منقطعشده (interrupted time series studies)، یا مطالعات کنترلشده قبل و بعد (controlled before-after)، از مقایسه برچسبگذاری کالری در مقابل عدم برچسبگذاری کالری روی مواد غذایی (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) یا نوشیدنیهای الکلی. مطالعات واجد شرایط میبایست به اندازهگیری عینی انتخاب شرکتکنندگان (با یا بدون خرید) یا مصرف آنها، در محیطهای واقعی، آزمایشگاهی طبیعی، یا شرایط آزمایشگاهی نیز میپرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، مطالعات را برای ورود انتخاب کرده و دادهها را استخراج کردند. ما از ابزار Cochrane RoB 2 و ROBINS-I برای ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات واردشده استفاده کردیم. در صورت امکان، از متاآنالیز (اثرات تصادفی (random-effect)) برای تخمین خلاصهای از اندازه تاثیرگذاری (effect size) مداخله در قالب تفاوتهای میانگین استانداردشده (SMDs) با 95% فاصله اطمینان (CIs)، و آنالیزهای زیرگروه برای بررسی تعدیلکنندههای بالقوه تاثیر مداخله، از جمله ویژگیهای مطالعه، مداخله، و شرکتکننده استفاده کردیم. ما دادههای دیگر مطالعات را در یک خلاصه بهصورت نقل قول (narrative) ترکیب کردیم. قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) رتبهبندی کردیم.
ما 25 مطالعه (23 مورد پیرامون غذا، 2 مورد پیرامون الکل و غذا) را، شامل 18 RCT، یک شبه-RCT، دو مطالعه سری زمانی منقطعشده، و چهار مطالعه کنترلشده قبل و بعد، وارد کردیم. بیشتر مطالعات در محیطهای واقعی انجام شدند (16/25، که 13 مورد از آنها در رستورانها یا کافهتریاها و سه مورد در سوپرمارکتها بودند)؛ شش مطالعه در آزمایشگاههای طبیعی صورت گرفتند که سعی در تقلید از یک محیط واقعی داشتند؛ و سه مطالعه در محیطهای آزمایشگاهی انجام شدند. بیشتر مطالعات تاثیر برچسبگذاری کالری را روی صورت غذا (menu) یا تابلوهای صورت غذا ارزیابی کردند (18/25)؛ شش مطالعه تاثیر برچسبگذاری کالری را مستقیما روی محصولات، یا بستهبندی یا در مجاورت آنها ارزیابی کردند؛ و یک مطالعه برچسبها را روی منوها و روی بستهبندی محصول ارزیابی کرد. بیشترین نوع برچسبگذاری که ارزیابی شد، برچسبگذاری ساده کالری (20/25) بود، و مطالعات دیگر، برچسبگذاری کالری را با اطلاعات حداقل یک ماده مغذی دیگر، یا کالریها را با برچسبگذاری کالری معادل فعالیت بدنی (physical activity calorie equivalent; PACE) (یا هر دو) ارزیابی کردند. بیست و چهار مطالعه در کشورهای پردرآمد انجام شدند، که 15 مورد در ایالات متحده آمریکا، شش مورد در انگلستان، یک مطالعه در ایرلند، یک مطالعه در فرانسه و یک مطالعه در کانادا انجام شدند. بیشتر مطالعات (18/25) در جمعیتهایی با وضعیت اجتماعیاقتصادی بالا انجام شدند، درحالیکه شش مطالعه شامل گروههای اجتماعیاقتصادی پائین و بالا بودند، و یک مطالعه فقط شرکتکنندگانی را از گروههای اجتماعیاقتصادی پائین وارد کردند. بیست و چهار مطالعه شامل معیاری از انتخاب غذا (با خرید یا بدون خرید) بودند، که اکثر آنها انتخاب با خرید (17/24) را بررسی کردند، و هشت مطالعه شامل معیاری از مصرف غذا بودند.
برچسبگذاری کالری غذا منجر به کاهش اندکی در انرژی انتخابشده (SMD؛ 0.06-،؛ 95% CI؛ 0.08- تا 0.03-؛ 16 مطالعه تصادفیسازی شده، 19 مقایسه، 9850 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بالا)، همراه با تاثیرات تقریبا یکسانی شد که فقط در زمانی دیده شدند که مطالعاتی را با خطر پائین سوگیری، و فقط مطالعات انتخاب غذا همراه با خرید را وارد کردند. ممکن است کاهش بیشتری در مصرف وجود داشته باشد (SMD؛ 0.19-؛ 95% CI؛ 0.33- تا 0.05-؛ 8 مطالعه تصادفیسازی شده، 10 مقایسه، 2134 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پائین). این اندازههای تاثیرگذاری مداخله نشان میدهند، که برای یک وعده غذایی با متوسط 600 کیلوکالری، بزرگسالانی که در معرض برچسبگذاری کالری قرار داشتند، 11 کیلوکالری کمتر (معادل 1.8% کاهش) را انتخاب کرده، و 35 کیلوکالری کمتر (معادل کاهش 5.9%) مصرف کردند. این جهت تاثیر در شش مطالعه تصادفیسازینشده، بهطور کلی با آنچه در 16 مطالعه تصادفیسازیشده مشاهده شد، مطابقت داشت.
فقط دو مطالعه روی نوشیدنیهای الکلی متمرکز شدند، و این مطالعات شامل معیار انتخاب غذا (از جمله نوشیدنیهای غیرالکلی) نیز بودند. نتایج آنها غیرقطعی، با تاثیرات متناقض و 95% CI گسترده بودند که هم ضرر و هم فایده را در بر گرفته، و شواهد از قطعیت بسیار پائینی برخوردار بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.