سوال مطالعه مروری
هدف از این مرور آن بود که بفهمیم تأثیر افزودن ابیراترون استات (abiraterone acetate) به رژیم درمانی مردان مبتلا به سرطان پروستات، که تحت درمان با هورمون درمانی قرار دارند و هنوز هم به آن پاسخ می‌دهند، چه هست.
پیشینه
ابیراترون استات دارویی است که جلوی تأثیر هورمون‌های جنسی مردانه را گرفته، و در نتیجه رشد سرطان پروستات را کند می‌کند.
بیش از 15% از مردان مبتلا به سرطان پروستات زمانی نشانه‌های بیماری را بروز می‌دهند که به ورای پروستات گسترش یافته است. 15 تا 30 درصد دیگر مردانی که تحت درمان اولیه قرار می‌گیرند، با عود سرطان خود روبه‌رو خواهند شد. هورمون درمانی (داروهایی برای کاهش سطح هورمون‌های مردانه) درمان اصلی بیماری پیشرفته بوده، اما این روش درمانی هم برای همیشه موثر نیست. مطالعات اخیر بررسی کرده‌اند که داروهایی که از رشد سلول‌های سرطانی پروستات جلوگیری می‌کنند، مانند ابیراترون استات، می‌توانند عملکرد مردان را بهبود ببخشند یا خیر.
ویژگی‌های مطالعه
ما دو مطالعه (به‌طور خاص، مطالعاتی که در آنها «شانس» تصمیم گرفتند مردان چه درمانی را دریافت کنند) را با مجموع 2201 مرد پیدا کردیم. در این مطالعات، ابیراترون استات و هورمون درمانی با هورمون درمانی تنها مقایسه شدند. در یکی از مطالعات، اکثر مردان، مبتلا به سرطان پروستات با خطر بالا بوده، و قبلا تحت درمان موضعی قرار گرفته بودند. در مطالعه دیگر، اغلب مردان درمان قبلی پروستات خود را دریافت نکرده بودند. شواهد موجود تا 15 می 2020 به‌روز هستند.
نتایج کلیدی
افزودن ابیراترون استات به هورمون درمانی، بقای کلی بیماران را بهبود می‌بخشد اما احتمالا تغییری در کیفیت زندگی ایجاد نمی‌کند. این دارو ممکن است بقای خاص سرطان را بهبود بخشیده و پیشرفت بیماری را کاهش دهد. با این حال، با افزودن داروی مذکور به رژیم درمانی بیمار، احتمال افزایش عوارض جانبی شدید و تهدید کننده زندگی نیز وجود دارد، که می‌تواند منجر به قطع درمان شود.
کیفیت شواهد
ما قطعیت شواهد را برای بقای کلی (زمان سپری شده تا مرگ به هر علتی)، و عوارض جانبی شدید و تهدید کننده زندگی، در سطح بالایی ارزیابی کردیم. این بدان معنی است که تخمین‌های ما احتمالا نزدیک به تأثیر واقعی برای این پیامدها قرار دارند. قطعیت شواهد برای پیامدهای کیفیت زندگی، بقای خاص سرطان (زمان سپری شده تا مرگ ناشی از سرطان پروستات)، زمان سپری شده تا پیشرفت بیماری، و قطع درمان به دلیل عوارض جانبی، در سطح متوسطی بود. این بدان معناست که تخمین‌های ما احتمالا نزدیک به تأثیر واقعی جای می‌گیرند، اما محدودیت‌هایی در مطالعات وجود داشت که اعتماد ما را به نتایج کاهش داد.
افزودن ابیراترون استات به درمان محرومیت آندروژن، بقای کلی بیماران را بهبود می‌بخشد اما احتمالا تغییری در کیفیت زندگی آنها ایجاد نمی‌کند. این روش درمانی می‌تواند بقای خاص بیماری را نیز گسترش دهد، و پیشرفت بیماری را در مقایسه با درمان محرومیت از آندروژن به‌تنهایی، به تأخیر اندازد. با این حال، خطر عوارض جانبی درجه III تا V، و احتمالا، خطر قطع درمان به دلیل عوارض جانبی افزایش می‌یابد.
درمان محرومیت از آندروژن (androgen deprivation therapy; ADT) سیستمیک که به آن هورمون درمانی نیز گفته می‌شود، مدت‌هاست که درمان اصلی سرطان پروستات متاستاتیک به حساب می‌آید. هنگامی که تاثیر ADT کاهش می‌یابد، عوامل درمانی بیشتری برای تجویز در مرحله بیماری مقاوم در برابر عقیمی (castrate) رزرو شده‌اند. ابیراترون (abiraterone) عاملی است که نقش مهم و اثبات شده‌ای در این مرحله از بیماری دارد، و اخیرا در شرایط حساس به هورمون بررسی شده است.
ارزیابی اثرات تجویز زودهنگام ابیراترون استات، در ترکیب با ADT سیستمیک، برای سرطان پروستات حساس به هورمون متاستاتیک که اخیرا تشخیص داده شده باشد.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ شش بانک اطلاعاتی دیگر، دو پایگاه ثبت کارآزمایی، منابع علمی منتشر نشده، و مجموعه مقالات کنفرانس را، تا 15 می 2020 جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیتی را از نظر زبان یا شرایط انتشار مطالعات اعمال نکردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفیسازی شده‌ای را وارد کردیم، که در آنها مردان مبتلا به سرطان پروستات حساس به هورمون، به گروه‌های درمانی ابیراترون استات و پردنیزولون با ADT یا ADT تنها، اختصاص یافتند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را طبقه‌بندی کرده و داده‌ها را از مطالعات وارد شده استخراج و خلاصه کردند. آنالیزهای آماری را
با استفاده از یک مدل اثرات تصادفی انجام دادیم. کیفیت شواهد مطابق با رویکرد GRADE رتبهبندی شدند.
در این جست‌وجو، دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomized controlled trial; RCT)، با 2201 مرد، پیدا شدند که برای آنها ابیراترون استات 1000 میلی‌گرمی یک بار در روز و پردنیزون با دوز کم (5 میلی‌گرم) علاوه بر ADT، یا ADT به‌تنهایی تجویز شد. در کارآزمایی LATITUDE، میانه (median) و دامنه سنی مردان در گروه مداخله 68 (38 تا 89) سال، و در گروه کنترل 67 (33 تا 92) سال بود. تقریبا همه مردان در این مطالعه (97.6%) مبتلا به سرطان پروستات با نمره Gleason حداقل 8 (گروه 4 از درجه ISUP) بودند.
پیامدهای اولیه
افزودن ابیراترون استات به ADT احتمال مرگ ناشی از هر علتی را در مقایسه با ADT تنها، کاهش می‌دهد (نسبت خطر [HR]: 0.64؛ 95% فاصله اطمینان [CI]: 0.56 تا 0.73؛ 2 RCT؛ 2201 مرد؛ شواهد با قطعیت بالا)؛ این به معنای 163 مورد مرگ کمتر در هر 1000 مرد مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک حساس به هورمون (210 مورد کمتر تا 115 مورد کمتر) در پنج سال، است.
تجویز ابیراترون استات در ترکیب با ADT، در مقایسه با ADT تنها، احتمالا منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در كيفيت زندگی می‌شود، که با نمره کل Functional Assessment of Cancer Therapy-prostate (FACT-P؛ دامنه 0 تا 156؛ مقادیر بالاتر نشان دهنده کیفیت زندگی بهتر است) در 12 ماه (تفاوت میانگین [MD]: 2.90 امتیاز؛ 95% CI؛ 0.11 تا 5.60؛ 1 RCT؛ 838 مرد؛ شواهد با قطعیت متوسط) اندازه‌گیری شد.
پیامدهای ثانویه
تجویز ابیراترون استات در ترکیب با ADT، در مقایسه با ADT تنها، خطر عوارض جانبی درجه III تا V را افزایش می‌دهد (خطر نسبی [RR]: 1.34؛ 95% CI؛ 1.22 تا 1.47؛ 1 RCT؛ 1199 مرد؛ شواهد با قطعیت بالا)؛ این به معنای 162 مورد عارضه جانبی درجه III تا V بیشتر در هر 1000 مرد مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک حساس به هورمون (105 مورد بیشتر تا 224 مورد بیشتر) پس از دوره پیگیری با میانه زمانی 30 ماه بود.
ابیراترون استات در ترکیب با ADT، در مقایسه با ADT تنها، احتمال مرگ ناشی از سرطان پروستات را کاهش می‌دهد (HR: 0.58؛ 95% CI؛ 0.50 تا 0.68؛ 2 RCT؛ 2201 مرد؛ شواهد با قطعیت متوسط). این، یعنی 120 مورد مرگ ناشی از سرطان پروستات کمتر در هر 1000 مرد مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک حساس به هورمون (95% CI؛ 145 مورد کمتر تا 90 مورد کمتر) پس از دوره پیگیری با میانه زمانی 30 ماه.
افزودن ابیراترون استات به ADT، در مقایسه با ADT به‌تنهایی، احتمال پیشرفت بیماری را کاهش می‌دهد (HR: 0.35؛ 95% CI؛ 0.26 تا 0.49؛ 2 RCT؛ 2097 مرد؛ شواهد با قطعیت متوسط). این، یعنی 369 مورد بروز پیشرفت بیماری کمتر در هر 1000 مرد مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک حساس به هورمون (456 مورد کمتر تا 256 مورد کمتر) پس از دوره پیگیری با میانه زمانی 30 ماه.
افزودن ابیراترون استات به ADT، در مقایسه با ADT تنها، احتمالا خطر قطع درمان را که ناشی از عوارض جانبی باشد، افزایش می‌دهد (RR: 1.50؛ 95% CI؛ 1.17 تا 1.92؛ 1 RCT؛ 1199 مرد؛ شواهد با قطعیت متوسط). این، به معنای 51 مرد بیشتر (95% CI؛ 17 مرد بیشتر تا 93 مرد بیشتر) در هر 1000 مرد تحت درمان با ابیراترون استات و ADT در مقایسه با ADT تنها پس از دوره پیگیری با میانه زمانی 30 ماه است که به دلیل عوارض جانبی، درمان خود را قطع می‌کنند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
