حرف آخر
این مرور فقط شواهد با کیفیت بسیار پائین پیدا کرد که نشان می‌داد افراد با 2 تا 14 بار سردرد تنشی در یک ماه با خوردن 1000 میلی‌گرم یا دوزهای پائین‌تر آسپرین از درد رهایی پیدا می‌کنند. سوالاتی در مورد نحوه انجام مطالعات مربوط به این نوع سردردها وجود دارد. این سوالات شامل نحوه انتخاب افراد برای مطالعه و نوع پیامدهایی می‌شد که گزارش شده بود. این محدودیت‌ها سودمندی نتایج را مخصوصا در افرادی که یک سردرد گهگاهی داشتند کاهش دادند.
پیشینه
افراد مبتلا به سردردهای تنشی اپیزودیک مکرر، در ماه به 2 تا 14 اپیزود سردرد مبتلا می‌شوند. سردرد تنشی، افراد را از تمرکز و عملکرد شغلی مطلوب باز می‌دارد و باعث ناتوانی بسیار می‌شود. وقتی که سردرد رخ می‌دهد، افراد بعد از مدتی حتی بدون درمان نیز بهتر می‌شوند. آسپرین داروی معمولی است که به طور گسترده به عنوان داروی مسکّن به کار می‌رود و بدون تجویز پزشک (بدون نسخه) قابل تهیه است. دوز معمول آن 300 تا 650 میلی‌گرم به صورت خوراکی از راه دهان است.
ویژگی‌های مطالعه
در سپتامبر 2016، منابع علمی پزشکی را جست‌وجو کرده و پنج مطالعه را پیدا کردیم که شامل 1812 شرکت‌کننده بودند، این مطالعات به بررسی تاثیر آسپرین برای سردردهای تنشی اپیزودیک مکرر پرداخته بودند. حدود 1668 شرکت‌کننده درگیر مقایسه بین آسپرین با دوزهای 500 و 1000 میلی‌گرم با دارونما (placebo) (یک قرص ساختگی) شدند. انجمن بین‌المللی سردرد (International Headache Society) پیشنهاد کرد پیامد را به صورت از بین رفتن درد طی دو ساعت پس از مصرف دارو در نظر بگیرند، اما پیامدهای دیگری هم پیشنهاد می‌شود. هیچ مطالعه‌ای نداشتن درد در دو ساعت یا سایر پیامدهای شناخته شده را گزارش نکرده بود، بنابراین اطلاعات کمی برای تجزیه‌وتحلیل این پیامدها در مورد اینکه آسپرین چگونه عمل می‌کند، موجود بود.
نتایج کلیدی
هیچ کدام از مطالعات از بین رفتن درد را طی دو ساعت پس از مصرف در شرکت‌کنندگان گزارش نکردند، فقط یک مطالعه این پیامد را گزارش کرد که ما معادل نداشتن درد یا درد خفیف را طی دو ساعت داشته‌ایم. در مورد آسپرین 1000 میلی‌گرم حدود 10 شرکت‌کننده از 100 نفر، در مقایسه با 30 نفر از 100 نفر که دارونما مصرف می‌کردند، داروی مسکّن اضافی دیگری مصرف کرده بودند (شواهد با کیفیت بسیار پائین). در انتهای مطالعه 55 نفر از 100 نفر در گروه درمان در مقایسه با 37 نفر از 100 نفر در گروه دارونما، از درمان احساس «رضایت» داشتند (شواهد با کیفیت بسیار پائین). 15 نفر از هر 100 نفری که آسپرین 1000 میلی‌گرم دریافت کرده بودند، بعد از یک دوز، یک عارضه جانبی را گزارش کردند و این شبیه گروهی است که دارونما گرفته بودند (شواهد با کیفیت پائین).
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد در مقایسه بین آسپرین و دارونما، در سطح پائین یا بسیار پائین بود. شواهد با کیفیت بسیار پائین و پائین بدان معناست که ما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم.
تک‌دوز آسپرین بین 500 تا 1000 میلی‌گرم، مزیتی مثل کاهش فراوانی استفاده از داروی نجات و رضایت‌مندی بیشتر شرکت‌کنندگان از درمان را در مقایسه با دارونما، در بزرگسالان مبتلا به TTH اپیزودیک مکرر که سردرد حاد با شدت متوسط یا شدید داشتند، ایجاد می‌کند. تفاوتی میان تک‌دوز آسپرین و دارونما در مورد تعداد افرادی که دچار حوادث جانبی می‌شوند، وجود ندارد. مقدار و کیفیت شواهد بسیار محدود بود و بنابراین باید با احتیاط تفسیر شوند.
سردردهای تنشی (tension-type headache; TTH) حدودا 1 نفر را از هر 5 نفر در دنیا متاثر می‌کند. این نوع سردرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شود؛ سردردهای تنشی (TTH) اپیزودیک نامتناوب (کمتر از یک بار در ماه رخ می‌دهد)، سردردهای تنشی (TTH) اپیزودیک متناوب (دو تا 14 بار در ماه تکرار می‌شود) و سردردهای تنشی (TTH) مزمن (که 15 بار یا بیشتر در ماه تکرار می‌شود). آسپرین یکی از آنالژزیک‌هایی است که برای درمان حاد این TTH اپیزودیک توصیه می‌شود.
هدف این مطالعه، ارزیابی اثربخشی و ایمنی آسپرین برای درمان حاد سردردهای تنشی (TTH) در بزرگسالان در مقایسه با دارونما (placebo) یا هر مقایسه کننده فعال دیگر است.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase و Oxford Pain Relief Database را از زمان آغاز به کار تا سپتامبر 2016، هم‌چنین فهرست منابع مطالعات و مرورهای مرتبط منتشر شده را جست‌وجو کردیم. مطالعات منتشر نشده را نیز با درخواست از رابطین و جست‌وجوی آنلاین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی بالینی و وب‌سایت شرکت‌ها بررسی کردیم.
مطالعات تصادفی‌سازی و کنترل شده با دارونما (placebo) و دوسو-کور (طرح گروه-موازی یا متقاطع) را که از آسپرین خوراکی برای تسکین علامتی در اپیزود حاد TTH استفاده کرده بودند، وارد مرور کردیم. مطالعات باید آینده‌نگر و شرکت‌کنندگان 18 ساله یا بزرگ‌تر می‌بودند، حداقل شرکت‌کنندگان در هر بازوی درمان 10 نفر بود.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را برای کسب داده‌های مربوط به ورود و خروج ارزیابی کردند. برای پیامدهای متفاوت (مخصوصا آنها که توسط انجمن بین‌المللی سردرد (International Headache Society; IHS) توصیه شده بودند)، خطر نسبی (RR) و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان جهت حصول یک پیامد مثبت اضافی (NNT) یا یک پیامد مضر اضافی (NNH)، یا پیشگیری از وقوع یک رویداد (NNTp) را برای مصرف آسپرین خوراکی در مقایسه با دارونما یا مداخله فعال دیگر، محاسبه کردیم.
شواهد را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کرده و جدول «خلاصه‌ای از یافته‌ها» را ایجاد کردیم.
پنج مطالعه را، که بزرگسالان مبتلا به TTH اپیزودیک مکرر را دربرمی‌گرفتند وارد مرور کردیم؛ 1812 شرکت‌کننده دارو گرفته بودند که از میان آنها، 767 نفر آسپرین 1000 میلی‌گرم را با دارونما و 405 نفر آسپرین 500 میلی‌گرم یا 650 میلی‌گرم را با دارونما مقایسه کرده بودند. همه این شرکت‌کنندگان داده‌هایی را برای پیامدهایی که مایل به بررسی آنها در این مرور بودیم، ارائه نکردند. چهار مطالعه به طور خاص معیارهای تشخیصی IHS؛ و یک مطالعه معیارهای معمول تشخیصی را به کار گرفته بودند، اما مشخصات قابل مقایسه‌ای را توصیف کردند و میگرن از مطالعه خارج شد. شدت درد پایه در همه شرکت‌کنندگان درمان شده حداقل متوسط بود.
هیچ یک از مطالعات وارد شده در همه حوزه‌های بررسی شده، دارای خطر پائین سوگیری (bias) نبود، اگرچه در مورد بیشتر مطالعات و حوزه‌ها، این به احتمال زیاد به دلیل گزارش ناکافی بود تا به خاطر روش‌های نامناسب به کار گرفته شده. یک مطالعه را به علت حجم کوچک آن، در معرض خطر بالای سوگیری تشخیص دادیم.
هیچ داده‌ای وجود نداشت که نشان دهد آسپرین با هر دوزی بتواند به پیامد مد نظر IHS، یعنی نداشتن درد طی مدت دو ساعت یا نداشتن درد پس از هر زمانی، دست یابد، فقط یک مطالعه داده‌هایی را ارائه داد که حاکی از نداشتن درد یا درد خفیف طی دو ساعت بود (شواهد با کیفیت بسیار پائین). استفاده از داروی نجات در گروه آسپرین 1000 میلی‌گرم کمتر از دارونما بود (2 مطالعه، 397 شرکت‌کننده)؛ در گروه آسپرین 1000 میلی‌گرم، 14% و در گروه دارونما 31% مجبور به مصرف داروی نجات شدند (NNTp: 6.0؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 4.1 تا 12) (شواهد با کیفیت پائین). دو مطالعه (397 شرکت‌کننده) در انتهای مطالعه یک ارزیابی کلی از بیمار گزارش کردند؛ ما دو طبقه‌بندی را برای هر دو مطالعه برای مشخص کردن تعداد شرکت‌کنندگانی که از درمان «رضایت» داشتند، ترکیب کردیم. آسپرین با دوز 1000 میلی‌گرم رضایت بیشتری را نسبت به دارونما ایجاد کرده بود (55% در برابر 37%)؛ (NNT: 5.7؛ 95% CI؛ 3.7 تا 12) (شواهد با کیفیت بسیار پائین).
حوادث جانبی در گروه آسپرین 1000 میلی‌گرم و دارونما (RR: 1.1؛ 95% CI؛ 0.8 تا 1.5)، یا آسپرین 500 یا 650 میلی‌گرم و دارونما (RR: 1.3؛ 95% CI؛ 0.8 تا 2.0) تفاوتی نداشت (شواهد با کیفیت پائین). مطالعات هیچ حادثه جانبی جدی‌ای را گزارش نکردند.
کیفیت شواهدی که با استفاده از GRADE، آسپرین 500 میلی‌گرمی و 1000 میلی‌گرمی را با دارونما مقایسه می‌کرد، پائین یا بسیار پائین بود. سطح کیفیت شواهد کاهش یافته بود چون تعداد مطالعات و رویدادها کم بود و بسیاری از مهم‌ترین معیارهای مربوط به اثربخشی دارو گزارش نشده بود.
ما داده کافی برای مقایسه آسپرین با هر گونه مقایسه کننده فعال دیگر (مثل پاراستامول (paracetamol) به تنهایی، پاراستامول به علاوه کدئین، روغن نعناع (peppermint oil) یا متامیزول (metamizole)) در هر دوز تست شده در اختیار نداشتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.