پیشینه استفاده از دخانیات میان افرادی که با HIV و ایدز زندگی میکنند (people living with HIV and AIDS; PLWHA) شایع است؛ این امر باعث بروز طیف وسیعی از مسائل و مشکلات سلامت و بروز مرگومیرهای زیادی میشود. شواهد خوبی در مورد مداخلات برای کمک به افرادی که در جمعیت عمومی، دخانیات مصرف میکنند، وجود دارد، با این حال اثربخشی آنها در PLWHA شناخته نشده است.
روشها: شواهد موجود از کارآزماییها را برای کمک به PLWHA برای توقف استفاده از دخانیات مرور کردیم. این شواهد تا جون 2015 بهروز است. ما این نکته را تجزیهوتحلیل کردیم که افراد قادر به ترک موفقیتآمیز مصرف دخانیات در طولانیمدت (شش ماه و بالاتر) و کوتاه-مدت (اندازهگیری شده در کمتر از شش ماه) هستند یا خیر.
نتایج: 14 مطالعه مرتبط را شامل بیش از 2000 شرکتکننده پیدا کردیم. تمام مطالعات، به جز یک مطالعه، در ایالات متحده (US) انجام شد. تمام مطالعات یک مداخله رفتاری با دارو را با یک گروه کنترل مقایسه کردند. مداخله رفتاری از طریق طیف وسیعی از روشها شامل روشهای رو-در-رو، تلفن، کامپیوتر، و پیامهای متنی ارائه شد. همچنین درمان جایگزینی نیکوتین یا وارنیکلین (varenicline) (داروهایی که به کاربران دخانیات در ترک آنها کمک میکند) ارائه شد. معمولا شرکتکنندگان کنترل، یک مداخله رفتاری مختصر را با شدت کمتر و همان داروی گروه مداخله دریافت کردند. شش مطالعه با شواهدی با کیفیت متوسط، پرهیز طولانیمدت را بررسی کردند؛ آنها شواهد روشنی از مزایای مداخله شدیدتر را نشان ندادند. یازده مطالعه با شواهد با کیفیت بسیار پائین، قطع مصرف کوتاه-مدت را بررسی کردند. شواهد نشان میدهد که یک مداخله شدیدتر در ترکیب با حمایت رفتاری و دارویی ممکن است به افراد در ترک کوتاه-مدت کمک کند.
کیفیت شواهد: کیفیت شواهد برای پیامد پرهیز طولانیمدت، در سطح متوسط و برای پیامد پرهیز کوتاه-مدت، در سطح بسیار پائین ارزیابی شد، بنابراین پژوهش بیشتری برای افزایش اطمینان ما به یافتههایمان مورد نیاز است.
شواهد با کیفیت متوسط وجود دارد که در ترکیب مداخلات قطع مصرف دخانیات، پیامدهای مشابهی برای کنترل PLWHA در طولانی-مدت فراهم کرد. شواهد با کیفیت بسیار پائین وجود دارد که نشان میدهد ترکیب مداخلات قطع مصرف دخانیات در کمک به دستیابی به قطع مصرف کوتاه-مدت در PLWHA موثر است. با وجود این، مداخلات ترک دخانیات باید برای PLWHA پیشنهاد شود، چرا که حتی دوره ناپایداری از قطع مصرف مزایای تایید شدهای دارند. مطالعات بزرگ بیشتر و خوب طراحی شدهای درباره مداخلات ترک برای PLWHA مورد نیاز است.
مصرف دخانیات میان افرادی که با HIV/AIDS زندگی میکنند (people living with HIV/AIDS; PLWHA) بسیار شایع بوده و تاثیر قابل توجهی بر شیوع ابتلا به موربیدیتی و مورتالیتی دارد.
ارزیابی اثربخشی مداخلات در ایجاد انگیزه و کمک به ترک مصرف دخانیات در افرادی که با HIV/AIDS زندگی میکنند (PLWHA)، و ارزیابی خطرات ناشی از هر گونه مضرات مرتبط با آن مداخلات.
پایگاه ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین (Cochrane Tobacco Addiction Group's Specialised Register)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE و Psychinfo را در جون 2015 جستوجو کردیم. همچنین EThOS؛ ProQuest و چهار پایگاه ثبت کارآزمایی بالینی، فهرست منابع مقالات را جستوجو کرده و برای یافتن چکیده مقالات کنفرانسها با استفاده از Web of Science به جستوجو پرداختیم و بانکهای اطلاعاتی کنفرانس تخصصی را به صورت دستی جستوجو کردیم.
کارآزماییهای کنترل شده درباره مداخلات رفتاری یا دارویی برای ترک دخانیات در PLWHA را وارد مرور کردیم.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم تمام دادهها را با استفاده از فرم جمعآوری دادههای الکترونیکی استاندارد شده، استخراج کردند. آنها دادهها را درباره ماهیت مداخله، شرکتکنندگان، و نسبت موفقیت در پرهیز از مصرف دخانیات استخراج کردند و برای به دست آوردن اطلاعات ازدسترفته با نویسندگان مطالعه تماس گرفتند. ما دادهها را درباره پیامدهای طولانی-مدت (بیشتر یا مساوی با شش ماه) و کوتاه-مدت (کمتر از شش ماه) گردآوری کردیم. در جایی که مناسب بود، متاآنالیز (meta-analysis) انجام داده و تاثیرات تجمعی را با استفاده از روش اثر-ثابت منتل-هنزل (Mantel-Haenszel) تخمین زدیم. دو نویسنده بهطور مستقل از هم، خطر سوگیری (bias) را با توجه به معیارهای مشخص شده ارزیابی و گزارش کردند.
ما 14 مطالعه مرتبط با این مرور را شناسایی کردیم، که از میان آنها 12 مطالعه را در یک متاآنالیز وارد کردیم (2087 = n). تمام مطالعات یک مداخله ترکیبی شامل حمایت رفتاری و دارودرمانی را فراهم کرده و در بسیاری از مطالعات با کنترل کمتر فشرده، به طور معمول یک مداخله رفتاری مختصر همراه با دارودرمانی مقایسه شد.
در شش مطالعه شواهدی با کیفیت متوسط برای پیامد پرهیز طولانیمدت وجود داشت که هیچ گونه شواهدی از تاثیر مداخلات شدیدتر قطع مصرف (خطر نسبی (RR): 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 1.39) و هیچ گونه شواهدی درباره ناهمگونی نشان نداد (I2 = 0%). پرهیز طولانیمدت تجمعی از مصرف دخانیات در هر دو شرایط مداخله و کنترل 8% بود. شواهد با کیفیت بسیار پائین مربوط به 11 مطالعه وجود دارد که نشان میدهد مداخلات شدیدتر قطع مصرف دخانیات در دستیابی به قطع مصرف کوتاه-مدت موثر بود (RR: 1.51؛ 95% CI؛ 1.15 تا 2.00)؛ ناهمگونی متوسطی وجود داشت (I2 = 42%). پرهیز از مصرف در گروه کنترل در پیگیری کوتاه-مدت 8% (67/848 = n) و در گروه مداخله 13% بود (118/937 = n). تاثیر مناسب مداخله برای PLWHA مشخص نبود. ما تاثیر شدت مداخله رفتاری را از طریق تعداد جلسات و مدت زمان کل ارتباط، بیشتر مورد بررسی قرار دادیم. و موفق نشدیم شواهدی درباره تفاوت در تاثیر طبق معیار شدت شناسایی کنیم، اگر چه مطالعات کمی در هر زیر-گروه وجود داشت. انجام تجزیهوتحلیل برنامهریزی شده درباره عوارض جانبی یا پیامدهای HIV امکانپذیر نبود زیرا فقط در یک مطالعه گزارش شده بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.