آنالوگ‌های هورمون آزادکننده گنادوتروپین در درمان درد ناشی از اندومتریوز

اندومتریوز (endometriosis) یک بیماری شایع است که زنان را در سنین باروری تحت تاثیر قرار می‌دهد، و معمولا دلیل آن وجود بافت اندومتر در نقاطی غیر از رحم است. نشانه‌های شایع آن، شامل درد و ناباروری هستند. GnRHaها گروهی از داروها هستند که با کاهش سطح هورمون، اغلب برای درمان اندومتریوز استفاده می‌شوند. در این مرور مشخص نیست که درمان با GnRHa در مقایسه با عدم درمان یا دارونما، تسکین نشانه‌ها را بهبود می‌بخشد یا خیر. همچنین در مقایسه با دانازول یا LNG IUS، هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوت معنی‌دار آماری وجود نداشت. با این حال، عوارض جانبی بیشتری در گروه GnRHa در مقایسه با گروه دانازول رخ داد. سطح کیفیت این شواهد از بسیار پائین تا متوسط متغیر بود.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

مشخص نیست که GnRHaها در تسکین درد ناشی از اندومتریوز موثرتر از عدم درمان/دارونما هستند یا خیر. هیچ شواهد ثابتی مبنی بر وجود تفاوت در تسکین درد میان GnRHaها و دانازول وجود نداشت، اگرچه عوارض جانبی بیشتری در گروه‌های GnRHa روی داد. همچنین هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوت در تسکین درد میان GnRHaها و LNG IUS دیده نشد. هیچ مطالعه‌ای GnRHas را با ضددردها مقایسه نکرد.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

اندومتریوز (endometriosis) یک بیماری شایع زنان است، که با وجود بافت اندومتر در نقاطی غیر از حفره رحم (به استثنای آدنومیوز (adenomyosis)) که اغلب با درد تظاهر می‌کند، مشخص می‌شود. آنالوگ‌های هورمون آزادکننده گنادوتروپین (gonadotrophin-releasing hormone analogues; GnRHas) شامل یک مداخله است که برای تسکین درد در زنان پیش از یائسگی ارائه شده است. GnRHaها را می‌توان به صورت داخل بینی، زیرجلدی یا داخل عضلانی تجویز کرد. تصور می‌شود که آنها منجر به کاهش کارکرد هیپوفیز و ایجاد وضعیت هیپوگنادوتروفیک هیپوگنادال (hypogonadotrophic hypogonadal state) می‌شوند.

اهداف: 

تعیین اثربخشی و بی‌خطری (safety) استفاده از GnRHaها در درمان نشانه‌های دردناک ناشی از اندومتریوز.

روش‌های جست‌وجو: 

جست‌وجوهای الکترونیکی در پایگاه ثبت تخصصی گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری در کاکرین؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ PSYCinfo و CINAHL در اپریل 2010 برای شناسایی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) مرتبط انجام شدند.

معیارهای انتخاب: 

RCTهایی از بررسی GnRHaها به عنوان درمان درد همراه با اندومتریوز در مقابل عدم درمان، دارونما (placebo)، دانازول (danazol)، پروژستاژن‌های داخل رحمی یا دیگر GnRHaها گنجانده شدند. کارآزمایی‌های استفاده‌کننده از درمان افزودنی، داروهای ضدبارداری خوراکی، مداخله جراحی، آنتاگونیست‌های GnRH یا درمان‌های مکمل حذف شدند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

ارزیابی کیفیت و استخراج داده‌ها به‌طور مستقل توسط دو محقق انجام شدند. پیامد اولیه، تسکین درد بود. نسبت خطر (relative risk; RR) به عنوان معیاری از تاثیر برای هر پیامد دو حالتی (dichotomous) استفاده شد. برای داده‌‏های پیوسته (continuous data) از تفاوت میانگین (MD) یا تفاوت میانگین استانداردشده استفاده شد.

نتایج اصلی: 

چهل و یک کارآزمایی (4935 زن) وارد شدند. شواهد در مورد اینکه GnRHaها در تسکین نشانه‌ها موثرتر از عدم درمان/دارونما بودند یا خیر، ناسازگار بود (شواهد با کیفیت پائین) (به SoFs شماره 1 و 2 مراجعه کنید). همچنین شواهد در مورد موثرتر بودن GnRHaها نسبت به دانازول، ناسازگار بود (شواهد با کیفیت پائین یا بسیار پائین) (به SoF 3 مراجعه کنید). بروز عوارض جانبی در گروه GnRHa بیشتر گزارش شدند، و تفاوت آماری معنی‌داری در تسکین کلی درد میان GnRHaها و سیستم داخل رحمی لوونورژسترل (LNG IUS) دیده نشد (SMD: -0.25؛ 95% CI؛ 0.60- تا 0.10، P=0.46، شواهد با کیفیت متوسط). شواهد در مورد دوز مطلوب، مدت زمان و مسیر تجویز برای درمان با GnRHaها محدود بود.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information