سوال مطالعه مروری
شواهد موجود را درباره تاثیرات واکسیناسیون کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک با پالیویزوماب (palivizumab) برای پیشگیری از ابتلا به عفونت ویروس سین‌سیشیال تنفسی مرور کردیم.
پیشینه
ویروس سین‌سیشیال تنفسی عموما سبب ایجاد عفونت‌های ریه در نوزادان و کودکان می‌شود. هرچند این موارد در اکثر کودکان شدید نیستند، کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک ممکن است در معرض خطر بیشتر ابتلا به عفونت‌های تنفسی ناشی از این ویروس قرار داشته باشند. در طول فصل ویروس تنفسی، کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک در مقایسه با کودکانی که به فیبروز سیستیک مبتلا نیستند، با احتمال بیشتری نیاز به بستری در بیمارستان پیدا کرده و دچار وخیم شدن عملکرد ریه می‌شوند. پالیویزوماب ( ® Synagis) یک واکسن است که نشان داده شده نرخ بستری شدن ناشی از ویروس سین‌سیشیال تنفسی را در برخی از جمعیت‌های پرخطر کاهش می‌دهد. پالیویزوماب یک بار در ماه به مدت پنج ماه تجویز می‌شود، که هر سال پیش از شروع فصل ویروس سین‌سیشیال تنفسی آغاز می‌شود. هنوز مشخص نیست که این واکسن در کودکان مبتلا به فیبروز کیستیک چقدر موثر و بی‌خطر است. به دنبال یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (کارآزمایی‌هایی که کودکان به‌طور تصادفی در گروه‌های مختلف درمانی قرار گرفته و سپس با یکدیگر مقایسه می‌شوند) بودیم که در آنها واکسیناسیون با استفاده از پالیویزوماب با هر نوع از درمان‌های پیشگیری کننده یا درمان غیر پیشگیری کننده در کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک مقایسه شدند.
تاریخ جست‌وجو
شواهد تا تاریخ زیر به‌روز است: 05 می 2016.
ویژگی‌های مطالعه
یک مطالعه را با 186 شرکت‌کننده (نوزادان مبتلا به فیبروز سیستیک تا سن دو سال) یافتیم که در 40 مرکز در ایالات متحده آمریکا (USA) انجام شد.
نتایج کلیدی
یک نوزاد (از 92 نوزاد) که پالیویزوماب دریافت کرد و یک نوزاد (از 94 نوزاد) که دارونما دریافت کرد به دلیل عفونت ناشی از ویروس سین‌سیشیال تنفسی در بیمارستان بستری شدند. هیچ کودکی فوت نکرد. در کل، تعداد موارد عوارض جانبی در گروه پالیویزوماب مشابه با گروه دارونما بود. بروز عوارض جانبی جدی مرتبط با واکسن گزارش نشد. در دوره طولانی‌تر (12 ماه)، میزان افزایش وزن و تعداد عفونت‌های سودوموناس آئروژینوزا (Pseudomonas aeruginosa) (نوعی عفونت باکتریایی شایع در فیبروز سیستیک) بین گروه‌ها مشابه بودند.
محدودیت همه این یافته‌ها این است که فقط یک مطالعه شناسایی شد. انجام تحقیقات بیشتری درباره استفاده از واکسیناسیون پالیویزوماب در کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک مورد نیاز است.
کیفیت شواهد
تصور ما بر این است که خطر کمی درباره اطلاع از نوع درمان دریافتی توسط فرد مراجعه کننده بعدی وجود دارد، اگر چه معلوم نیست این ترتیب تصادفی‌سازی شده چگونه تولید شد. همچنین ما تصور می‌کنیم که شرکت‌کنندگان و پرسنل مطالعه به اندازه کافی کورسازی شده بودند تا از ایجاد سوگیری اجتناب شود و اینکه داده‌های ازدست‌رفته بعید بود باعث ایجاد سوگیری در نتایج مطالعه شده باشند. با این حال، درباره سوگیری ناشی از گزارش‌دهی انتخابی (selective reporting) (عبارات خلاصه بدون هیچ داده‌ای گزارش شدند) و این واقعیت که این مطالعه حمایت شده توسط صنعت، به صورت یک گزارش کامل در یک مجله داوری همتا شده (peer-review) منتشر نشد، نگران هستیم.
یک کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را شناسایی کردیم که به مقایسه پنج دوز ماهانه پالیویزوماب با دارونما در نوزادان مبتلا به فیبروز سیستیک تا دو سالگی پرداخت. در حالی که بروز کلی عوارض جانبی در هر دو گروه مشابه بود، نمی‌توان نتایج قطعی درباره بی‌خطری و تحمل‌پذیری پروفیلاکسی ویروس سین‌سیشیال تنفسی با پالیویزوماب در نوزادان مبتلا به فیبروز سیستیک به دست آورد. شش ماه پس از درمان، نویسندگان گزارش کردند که تفاوت معنی‌دار بالینی در پیامدها وجود نداشت. برای اثبات بی‌خطری و اثربخشی پالیویزوماب در کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک، انجام مطالعات تصادفی‌سازی شده بیشتری مورد نیاز است.
عفونت ویروس سین‌سیشیال تنفسی (respiratory syncytial virus; RSV) باعث بروز عفونت حاد ریه در نوزادان و کودکان خردسال در سراسر جهان می‌شود، که خود به موربیدیتی و مورتالیتی قابل‌توجهی می‌انجامد. کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک، مستعد ابتلای مکرر به التهاب ریه، کلونیزاسیون باکتریایی و بیماری‌های مزمن مجاری هوایی متعاقب آن هستند، که آنها را در معرض خطر ابتلا به عفونت شدید ویروس سین‌سیشیال تنفسی، در نتیجه نیاز به مراقبت‌های ویژه و پشتیبانی تنفسی، قرار می‌دهد. در حال حاضر هیچ نوع درمانی وجود ندارد، از این رو پیشگیری دارای اهمیت زیادی است. پالیویزوماب (palivizumab) در کاهش نرخ بستری شدن بیماران به دلیل ویروس سین‌سیشیال تنفسی موثر است و برای پروفیلاکسی در کودکان در معرض خطر بالا با شرایط دیگر توصیه می‌شود. هنوز مشخص نیست که پالیویزوماب می‌تواند از بستری شدن و پذیرش در واحد مراقبت‌های ویژه ناشی از ابتلا به ویروس سین‌سیشیال تنفسی در کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک پیشگیری کند. این مطالعه یک به‌روزرسانی از مطالعه مروری کاکرین است که پیش از این منتشر شد.
تعیین اثربخشی و بی‌خطری (safety) تجویز پالیویزوماب ( ® Synagis) در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم استفاده از پروفیلاکسی یا دیگر انواع پروفیلاکسی، در پیشگیری از بستری شدن در بیمارستان و مورتالیتی ناشی از عفونت ویروس سین‌سیشیال تنفسی در کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک.
پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین را جست‌وجو کرده و منابع مطالعات واجد شرایط و مطالعات مروری مرتبط را بررسی کردیم.
تاریخ آخرین جست‌وجو: 05 می 2016.
مطالعات تصادفی‌سازی شده و شبه-تصادفی‌سازی شده.
نویسندگان به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند.
یک مطالعه (186 نوزاد تا دو سال) که به مقایسه پنج دوز ماهانه پالیویزوماب (92 = N) با دارونما (94 = N) در طول یک فصل عفونت ویروس سین‌سیشیال تنفسی پرداخت، شناسایی شد و معیارهای ورود به مطالعه ما را داشت. خطر پائین سوگیری از نظر برنامه پنهان‌سازی تصادفی‌سازی (هر چند که معلوم نبود این تصادفی‌سازی چگونه تولید شد) و کورسازی (blinding) شرکت‌کنندگان و پرسنل مطالعه وجود داشت. همچنین از نظر داده‌های ناکامل مربوط به پیامد، خطر سوگیری پائین بود. با این حال، به دلیل گزارش‌دهی انتخابی (selective reporting) (عبارات خلاصه بدون داده گزارش شدند) و این واقعیت که این مطالعه توسط صنعت حمایت شده و به صورت یک گزارش کامل در یک مجله داوری همتا شده (peer-review) منتشر نشد، در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشت.
در طول شش ماه پیگیری، یک شرکت‌کننده در هر گروه به دلیل ابتلا به عفونت ویروس سین‌سیشیال تنفسی بستری شد؛ در هیچ یک از گروه‌ها مرگ‌ومیری رخ نداد. در گروه‌های پالیویزوماب و دارونما، به ترتیب 86 و 90 کودک دچار عوارض جانبی نشدند، در حالی که به ترتیب پنج و چهار کودک دچار عوارض جانبی مرتبط شدند. نوزده کودک دریافت‌کننده پالیویزوماب و 16 کودک درمان شده با دارونما، دچار عوارض جانبی شدید شدند؛ یک شرکت‌کننده در گروه پالیویزوماب به همین دلیل مصرف دارو را ادامه نداد. در 12 ماه پیگیری، تفاوت معنی‌داری میان گروه‌ها از نظر تعداد کلونیزاسیون باکتریایی ( سودوموناس یا Pseudomonas ) یا تغییر در نسبت وزن به قد وجود نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.