سوال مطالعه مروری
ما شواهد را درباره تاثیرات مداخله سبک زندگی بر پیامدهای تولید مثل، آنتروپومتریک (سنجش بدن)، متابولیک و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مرور کردیم.
پیشینه
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (polycystic ovary syndrome; PCOS) یک عارضه بسیار شایع است که 8% تا 13% از زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. داشتن اضافه وزن تمام ویژگی‌های بالینی PCOS را بدتر می‌کند. این ویژگی‌های بالینی شامل مسائل تولید مثلی مانند کاهش فراوانی تخمک‌گذاری و چرخه‌های قاعدگی نامنظم، کاهش باروری، تخمدان‌های پلی‌کیستیک در اولتراسوند و مقادیر بالای هورمون‌های مردانه مثل تستوسترون هستند که می‌تواند موجب رشد موی صورت یا بدن ناخواسته و آکنه شود. PCOS با ویژگی‌های متابولیک، با عوامل خطر برای دیابت و بیماری‌های قلبی‌عروقی از جمله مقادیر بالای انسولین یا مقاومت به انسولین و میزان کلسترول غیر-طبیعی نیز مرتبط است. PCOS کیفیت زندگی را متاثر کرده و می‌تواند اضطراب و افسردگی را به خاطر نشانه‌های آن یا به علت تشخیص یک بیماری مزمن بدتر کند. سبک زندگی سالم متشکل از تغذیه سالم، ورزش منظم و کسب و حفظ یک وزن سالم است.
ویژگی‌های مطالعه
ما 15 مطالعه را یافتیم که 498 شرکت‌کننده را وارد کرده بودند. ده مطالعه، فعالیت فیزیکی را با مداخله غذایی حداقلی، و مداخله رفتاری یا عدم مداخله مقایسه کردند. پنج مطالعه ترکیب مداخلات غذایی، ورزشی و رفتاری را با مداخله حداقلی مقایسه کرده بود. یک مطالعه مداخله رفتاری را با حداقل مداخله قیاس کرده بود. خطر سوگیری (bias) در مطالعات مختلف بوده و به‌طور کلی نامشخص بود. شواهد تا مارچ 2018 به‌روز است.
نتایج کلیدی
هیچ مطالعه‌ای وجود نداشت که تاثیر سبک زندگی سالم را بر تولد زنده، سقط یا نظم چرخه‌های قاعدگی بررسی کرده باشد. انتخاب سبک زندگی سالم ممکن است منجر به کاهش وزن یا کاهش میزان هورمون‌های مردانه در برخی افراد شود. رژیم غذایی و ورزش ممکن است تاثیری بر توانایی بدن در حفظ مقادیر طبیعی قند خون نداشته باشد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد در سطح پائین بود. محدودیت‌های اصلی در این شواهد، یافته‌های ناسازگار و غیر-دقیق، و گزارش‌دهی ضعیف روش‌های مورد استفاده در مطالعات بود.
مداخله سبک زندگی ممکن است شاخص آندروژن آزاد (FAI)، وزن و BMI را در زنان مبتلا به PCOS بهبود دهد. از تاثیر مداخله سبک زندگی بر تحمل گلوکز نامطمئن هستیم. هیچ مطالعه‌ای وجود نداشت که تاثیر مداخله سبک زندگی را بر تولد زنده، سقط یا نظم در قاعدگی بررسی کرده باشد. اغلب مطالعات در این مرور به دلیل خطر سوگیری بالا یا نامشخص در اکثر دامنه‌ها و ناهمگونی زیاد برای پیامد FAI، کیفیت پائینی داشتند.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (polycystic ovary syndrome; PCOS) حدود 8% تا 13% از زنان در سنین باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با اختلال عملکرد تولید مثل و متابولیک در ارتباط است. چاقی نشانه‌های PCOS را بدتر می‌کند و مدیریت وزن (کاهش وزن، حفظ وزن یا پیشگیری از افزایش وزن بیش از حد) که از طریق تغییرات سبک زندگی مشتمل بر رژیم غذایی، ورزش و مداخلات رفتاری به بهترین نحو به دست می‌آید، به عنوان یک استراتژی درمانی اولیه مطرح شده است.
ارزیابی اثربخشی درمان سبک زندگی در بهبود شاخص‌های تولید مثلی، آنتروپومتریک (وزن و ترکیب بدن)، متابولیک و فاکتورهای کیفیت زندگی در PCOS.
پایگاه ثبت تخصصی گروه زنان و باروری در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ CINAHL؛ و AMED را جست‌وجو کردیم (تاریخ آخرین جست‌وجو مارچ 2018 بود). هم‌چنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده، چکیده‌های کنفرانس‌ها، مجلات مرتبط، فهرست منابع مقالات و مرور‌های مرتبط و بانک‌های اطلاعاتی منابع علمی خاکستری را بدون اعمال هیچ محدودیت زبانی جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه درمان سبک زندگی (رژیم غذایی، ورزش، درمان‌های رفتاری یا ترکیبی) با درمان حداقلی یا عدم درمان در زنان مبتلا به PCOS پرداخته بودند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را انتخاب کردند، کیفیت شواهد و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده و داده‌ها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه ما، تولد زنده، سقط جنین و بارداری بود. از واریانس معکوس و مدل اثر-ثابت (fixed-effect) در متاآنالیز‌ها (meta-analyses) استفاده کردیم. پیامدهای دو-حالتی را به صورت نسبت شانس و پیامدهای پیوسته را به صورت تفاوت میانگین (MD) یا تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) گزارش کردیم.
ما 15 مطالعه را با 498 شرکت‌کننده وارد کردیم. ده مطالعه، فعالیت فیزیکی را با مداخله غذایی حداقلی، و مداخله رفتاری یا عدم مداخله مقایسه کردند. پنج مطالعه ترکیب مداخلات غذایی، ورزشی و رفتاری را با مداخله حداقلی مقایسه کرده بود. یک مطالعه مداخله رفتاری را با حداقل مداخله قیاس کرده بود. خطر سوگیری متفاوت بود: هشت مطالعه دارای تولید توالی مناسب، هفت مورد دارای کورسازی کافی پزشک یا ارزیاب پیامد، هفت مطالعه دارای پنهان‌سازی تخصیص مناسب، شش مطالعه دارای داده‌های پیامد کامل و شش مورد عاری از گزارش‌دهی انتخابی بودند. هیچ مطالعه‌ای پیامدهای اولیه باروری با تولد زنده یا سقط را ارزیابی نکرده بود. هیچ مطالعه‌ای پیامد ثانویه تولید مثل با نظم در قاعدگی را به صورتی که در این مرور تشریح شده، گزارش نکرده بود.
مداخله سبک زندگی می‌تواند پیامد تولید مثلی ثانویه (اندوکرین)، شاخص آندروژن آزاد (FAI) را بهبود بخشد (MD: -1.11؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.96- تا 0.26-؛ 6 RCT؛ N = 204؛ I2 = 71%؛ شواهد با کیفیت پائین). مداخله سبک زندگی ممکن است وزن (kg) را کاهش دهد (MD: -1.68 کیلوگرم؛ 95% CI؛ 2.66- تا 0.70-؛ 9 RCT؛ N = 353؛ I2 = 47%، شواهد با کیفیت پائین). مداخله سبک زندگی ممکن است شاخص توده بدنی (BMI) (kg/m2) را کاهش دهد (0.34- kg/m2؛ 95% CI؛ 0.68- تا 0.01-؛ 12 RCT؛ N = 434؛ I2= 0%؛ شواهد با کیفیت پائین). از تاثیر مداخله سبک زندگی بر تحمل گلوکز (پیامدهای گلوکز در آزمون تحمل گلوکز خوراکی) (mmol/L/minute) نامطمئن هستیم (SMD: -0.02؛ 95% CI؛ 0.38- تا 0.33؛ 3 RCT؛ N = 121؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.