موضوع
سرطان ممکن است باعث ایجاد رنج عاطفی، فیزیکی و اجتماعی زیادی شود. مداخلات موسیقی-درمانی و موسیقی پزشکی برای کاهش نشانه‌ها و درمان عوارض جانبی و رسیدگی به نیازهای روانی‌اجتماعی در افراد مبتلا به سرطان استفاده شده‌اند. در مداخلات موسیقی پزشکی، بیماران به سادگی به موسیقی از پیش ضبط شده که توسط یک متخصص پزشکی ارائه می‌شود، گوش می‌دهند. موسیقی-درمانی اما نیاز به اجرای یک مداخله موسیقی توسط یک درمان‌گر موسیقی آموزش‌دیده، یک روند درمانی و استفاده از تجارب موسیقی متناسب با شخص، دارد.
هدف مرور
این مرور یک نسخه به‌روز شده از مرور قبلی کاکرین در سال 2016 است که شامل 52 مطالعه بود. برای این به‌روزرسانی، به دنبال یافتن کارآزمایی‌های بیشتری بودیم که تاثیر مداخلات موسیقایی را بر پیامدهای روان‌شناختی و فیزیکی در افراد مبتلا به سرطان مطالعه کردند. برای یافتن مطالعات تا اپریل 2020 به جست‌وجو پرداختیم.
یافته‌های اصلی چه هستند؟
تعداد 29 مطالعه جدید را شناسایی کردیم، بنابراین شواهد این نسخه به‌روز شده از مرور، در حال حاضر بر 81 مطالعه با 5576 شرکت‌کننده استوار است. از 81 مطالعه، 74 کارآزمایی شامل بزرگسالان و 7 کارآزمایی شامل کودکان بودند. این یافته‌ها نشان می‌دهند که مداخلات موسیقی-درمانی و موسیقی پزشکی ممکن است تاثیرات مفیدی بر اضطراب، افسردگی، امید، درد، خستگی، تعداد ضربان قلب، و فشار خون در افراد مبتلا به سرطان داشته باشند. مداخلات موسیقی-درمانی، نه موسیقی پزشکی، ممکن است کیفیت زندگی بیماران بزرگسال و سطح خستگی را بهبود بخشند. شواهدی را نیافتیم که مداخلات موسیقی باعث بهبود خلق‌وخو، دیسترس یا عملکرد فیزیکی می‌شوند، اما فقط چند کارآزمایی این پیامدها را مطالعه کردند. ما نمی‌توانیم هیچ نتیجه‌گیری را در مورد تاثیر مداخلات موسیقایی بر عملکرد ایمونولوژیک، انعطاف‌پذیری، بهزیستی (well-being) معنوی یا پیامدهای ارتباطی در بزرگسالان داشته باشیم چرا که کارآزمایی‌هایی که به این جنبه‌ها بپردازند، به اندازه کافی وجود ندارند. به دلیل تعداد کم کارآزمایی‌ها، نتوانستیم در مورد کودکان نتیجه‌گیری کنیم. بنابراین، انجام پژوهش‌های بیشتری مورد نیاز است.
به‌طور کلی، مزایای درمانی مداخلات موسیقی-درمانی در طول کارآزمایی‌ها نسبت به مداخلات موسیقی پزشکی هم‌سو و سازگارتر بود، که منجر به اطمینان بیشتر به تاثیر درمانی مداخلات موسیقی-درمانی ارائه‌شده توسط یک موسیقی-درمان‌گر آموزش‌دیده شد.
هیچ موردی از عوارض جانبی ناشی از مداخلات موسیقایی گزارش نشد.
کیفیت شواهد
اغلب کارآزمایی‌ها در معرض خطر بالای سوگیری (bias) بودند، بنابراین این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند. تضاد منافع را در مطالعات وارد شده شناسایی نکردیم.
نتیجه‌گیری‌ها چه هستند؟
ما نتیجه می‌گیریم که مداخلات موسیقایی ممکن است تاثیرات مفیدی بر اضطراب، افسردگی، امید، درد، و خستگی در بزرگسالان مبتلا به سرطان داشته باشند. علاوه بر این، موسیقی می‌تواند تاثیر مثبت اندکی بر ضربان قلب و فشار خون بر جای بگذارد. کاهش اضطراب، افسردگی، خستگی و درد پیامدهای مهمی برای افراد مبتلا به سرطان هستند، چرا که بر سلامت و کیفیت کلی زندگی تاثیر می‌گذارند.
این مرور سیستماتیک نشان می‌دهد که مداخلات موسیقی در مقایسه با مراقبت‌های استاندارد ممکن است تاثیرات مفیدی بر اضطراب، افسردگی، امید، درد و خستگی در بزرگسالان مبتلا به سرطان داشته باشند. نتایج دو کارآزمایی نشان می‌دهند که مداخلات موسیقی ممکن است تاثیر مفیدی بر اضطراب کودکان مبتلا به سرطان داشته باشند. کارآزمایی‌های بسیار کمی با شرکت‌کنندگان کودک برای نتیجه‌گیری در مورد مزایای درمانی موسیقی برای دیگر پیامدها گنجانده شد. برای چندین پیامد، مداخلات موسیقی-درمانی ارائه‌شده توسط یک موسیقی-درمان‌گر آموزش‌دیده منجر به نتایج هم‌سو و سازگار در سراسر مطالعات شد و این مورد برای مداخلات موسیقی پزشکی صدق نمی‌کرد. علاوه بر این، شواهدی از تاثیر مداخلات موسیقی-درمانی برای QoL و خستگی یافت شد، اما نه برای مداخلات موسیقی پزشکی. بیشتر کارآزمایی‌ها در معرض خطر بالای سوگیری و شواهد با قطعیت پائین یا بسیار پائین بودند؛ بنابراین، این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند.
این یک نسخه به‌روز شده از مروری است که در کتابخانه کاکرین، سال 2016، شماره 8 منتشر شد. ابتلا به سرطان ممکن است موجب رنج عاطفی، فیزیکی و اجتماعی زیادی شود. از مداخلات موسیقایی برای تسکین نشانه‌ها و عوارض جانبی درمان در افراد مبتلا به سرطان استفاده شده است. این مرور شامل مداخلات موسیقی است که به صورت موسیقی-درمانی ارائه شده توسط درمان‌گران موسیقی آموزش‌دیده تعریف شد، هم‌چنین شامل موسیقی پزشکی است، که به صورت گوش دادن به موسیقی از پیش ضبط شده و ارائه شده توسط کادر پزشکی تعریف شد.
ارزیابی و مقایسه تاثیرات مداخلات موسیقی-درمانی و موسیقی پزشکی بر پیامدهای روان‌شناختی و فیزیکی در افراد مبتلا به سرطان.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 3؛ 2020) در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE از طریق Ovid؛ Embase از طریق Ovid؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ LILACS؛ Science Citation Index؛ CancerLit؛ CAIRSS؛ Proquest Digital Dissertations؛ ClinicalTrials.gov؛ Current Controlled Trials؛ RILM Abstracts of Music Literature؛ /http://www.wfmt.info/Musictherapyworld، و پایگاه ثبت ملی پژوهش‌ها (National Research Register) را جست‌وجو کردیم. تمام بانک‌های اطلاعاتی را، به جز دو مورد آخر، از زمان آغاز به کار تا اپریل 2020 جست‌وجو کردیم؛ دو مورد بعدی دیگر فعالیت ندارند، بنابراین آنها را تا زمان پایان کارشان جست‌وجو کردیم. مجلات موسیقی-درمانی را به صورت دستی جست‌وجو کرده، فهرست منابع را مرور کرده و با کارشناسان تماس گرفتیم. هیچ گونه محدودیت زبانی اعمال نشد.
کلیه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده را در مورد مداخلات موسیقایی برای بهبود پیامدهای روان‌شناختی و فیزیکی در بزرگسالان و کودکان بیمار مبتلا به سرطان در این مرور گنجاندیم. بیمارانی را که تحت بیوپسی و آسپیراسیون برای مقاصد تشخیصی قرار گرفتند، حذف کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. در مواردی که امکان‌پذیر بود، نتایج را در متاآنالیز (meta-analysis) با استفاده از تفاوت‌های میانگین (MD) و تفاوت‌های میانگین استاندارد شده (SMD) ارائه دادیم. از نمرات پس از تست (post-test) استفاده کردیم. در مواردی که تفاوت در ابتدای مطالعه معنادار بود، از نمرات تغییر (change scores) استفاده کردیم. متاآنالیزهای جداگانه‌ای را برای مطالعات با شرکت‌کنندگان بزرگسال و مطالعاتی که شرکت‌کنندگان کودک داشتند، انجام دادیم. پیامدهای اولیه مورد نظر شامل پیامدهای روان‌شناختی و نشانه‌های فیزیکی و پیامدهای ثانویه شامل پاسخ‌های فیزیولوژیکی، عملکرد فیزیکی، مصرف داروی بی‌هوشی و آنالژزیک، طول مدت بستری در بیمارستان، حمایت اجتماعی و معنوی، برقراری ارتباط، و کیفیت زندگی (quality of life; QoL) بودند. از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد بهره بردیم.
تعداد 29 کارآزمایی جدید را برای گنجاندن در این نسخه به‌روز شده شناسایی کردیم. در مجموع، شواهد این مرور بر اساس 81 کارآزمایی با مجموع 5576 شرکت‌کننده بنا می‌شود. از 81 کارآزمایی، 74 مورد شامل بیماران بزرگسالان (N = 5306) و هفت مورد شامل بیماران کودک (N = 270) بستری در بخش انکولوژی بودند. تعداد 38 کارآزمایی را به عنوان کارآزمایی موسیقی-درمانی و 43 مورد دیگر را به عنوان کارآزمایی‌های موسیقی پزشکی طبقه‌بندی کردیم. این مداخلات با مراقبت استاندارد مقایسه شدند.
پیامدهای روان‌شناختی
نتایج نشان می‌دهند که مداخلات موسیقی ممکن است تاثیر زیادی در کاهش اضطراب در بزرگسالان مبتلا به سرطان داشته باشند، میانگین کاهش اضطراب گزارش شده 7.73 واحد (17 مطالعه، 1381 شرکت‌کننده؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 10.02- تا 5.44-؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) در مقیاس پرسش‌نامه اضطراب ایالت اسپیلبرگر (Spielberger State Anxiety Inventory scale) (بین 20 و 80؛ مقادیر پائین‌تر نشان‌دهنده اضطراب کمتر) بود. نتایج هم‌چنین تاثیر مثبت و نسبتا قوی مداخلات موسیقی را بر افسردگی در بزرگسالان نشان داد (12 مطالعه، 1021 شرکت‌کننده؛ تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.41-؛ 95% CI؛ 0.67- تا 0.15-؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). هیچ حمایتی را از تاثیر مداخلات موسیقی بر خلق‌وخو (mood) پیدا نکردیم (SMD: 0.47؛ 95% CI؛ 0.02- تا 0.97؛ 5 مطالعه، 236 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). مداخلات موسیقی ممکن است امید را در بزرگسالان مبتلا به سرطان افزایش دهند، میانگین افزایش گزارش‌شده 3.19 واحد (95% CI؛ 0.12 تا 6.25) در شاخص امید هرث (Herth Hope Index) بود (بین 12 و 48؛ نمرات بالاتر نشان دهنده امید بیشتر)، اما این یافته بر اساس نتایج فقط دو مطالعه بود (53 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
پیامدهای فیزیکی
تاثیر متوسطی را از مداخلات موسیقی بر کاهش درد پیدا کردیم (SMD: -0.67؛ 95% CI؛ 1.07- تا 0.26-؛ 12 مطالعه، 632 شرکت‌کننده بزرگسال؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). علاوه بر این، مداخلات موسیقی تاثیر درمانی کمی بر خستگی داشتند (SMD: -0.28؛ 95% CI؛ 0.46- تا 0.10-؛ 10 مطالعه، 498 شرکت‌کننده بزرگسال؛ شواهد با قطعیت پائین).
نتایج نشانگر تاثیرات عمیق مداخلات موسیقایی بر QoL شرکت‌کنندگان بزرگسال بود، اما نتایج میان مطالعات مختلف بسیار متنوع بوده، و اندازه تاثیرگذاری تجمعی همراه با فاصله اطمینان گسترده بود (SMD: 0.88؛ 95% CI؛ 0.31- تا 2.08؛ 7 مطالعه، 573 شرکت‌کننده؛ شواهد بسیار نامطمئن است). حذف مطالعاتی که از روش‌های تصادفی‌سازی نامناسب استفاده کردند، منجر به اندازه تاثیرگذاری متوسطی شد که ناهمگونی کمتری داشت (SMD: 0.47؛ 95% CI؛ 0.06 تا 0.88؛ P = 0.02؛ I2 = 56%).
تعداد کمی از کارآزمایی‌ها شامل شرکت‌کنندگان بستری در بخش انکولوژی کودکان بودند. یافته‌ها نشان می‌دهند که مداخلات موسیقی ممکن است اضطراب را کاهش دهند اما این یافته فقط بر اساس دو مطالعه بود (SMD: -0.94؛ 95% CI؛ 1.9- تا 0.03؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). به دلیل کم بودن تعداد مطالعات، نتوانستیم در مورد تاثیرات مداخلات موسیقی بر خلق‌وخو، افسردگی، QoL، خستگی یا درد در شرکت‌کنندگان کودک مبتلا به سرطان نتیجه‌گیری کنیم.
اکثریت مطالعات گنجانده‌شده در این نسخه به‌روز شده با خطر بالای سوگیری همراه بودند، بنابراین قطعیت کلی شواهد در سطح پائین قرار داشت. برای چندین پیامد (یعنی اضطراب، افسردگی، درد، خستگی، و QoL) تاثیرات درمانی سودمند در سراسر مطالعات برای مداخلات موسیقی-درمانی ارائه‌شده توسط درمان‌گران، هم‌سو و سازگار بودند. در مقابل، مداخلات موسیقی پزشکی منجر به تاثیرات درمانی متناقض بین مطالعات برای این پیامدها شدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.