معمولا 20 تا 25 سال پس‌از شروع دیابت، بیماری کلیوی در 25% تا 40% از بیماران مبتلا به آن ایجاد می‌شود. تقریبا یک-سوم از مبتلایان به بیماری کلیوی ناشی از دیابت (diabetic kidney disease; DKD) به بیماری پیشرفته کلیه (end-stage kidney disease; ESKD) دچار شده و به دیالیز طولانی‌مدت یا احتمالا پیوند کلیه نیاز پیدا می‌کنند. بااین‌حال، بسیاری از بیماران ممکن است پیش‌از شروع ESKD به دلیل بیماری عروق کرونر مرتبط یا دیگر علل قلبی‌عروقی فوت کنند. پنتوکسیفیلین (pentoxifylline) دارای خواصی است که می‌تواند برای بیماران مبتلا به DKD مفید باشد. ما 17 مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را بررسی کردیم که 991 بیمار مبتلا به DKD را وارد کرده و پنتوکسیفیلین را با دارونما (placebo)، درمان معمول یا داروهای ضدفشار خون مقایسه کردند.
پنتوکسیفیلین در مقایسه با دارونما، کراتینین سرم (serum creatinine; SCr)، آلبومینوری، و پروتئینوری آشکار را به‌طور قابل توجهی کاهش داد، اما تاثیری بر پاک‌سازی کراتینین (creatinine clearance; CrCl) نداشت. پنتوکسیفیلین در مقایسه با درمان معمول به‌تنهایی، SCr یا فشار خون را کاهش نداد، اما آلبومینوری و پروتئینوری را به‌طور قابل توجهی کم کرد. در مقایسه با کاپتوپریل یا کلونیدین/متیل‌دوپا، تفاوت قابل توجهی در SCr، آلبومینوری، پروتئینوری یا فشار خون برای بیماران مبتلا به نوع 1 و نوع 2 DKD دیده نشد. هنگامی که پنتوکسیفیلین با کلونیدین/متیل‌دوپا مقایسه شد، برخلاف کاپتوپریل، CrCl به‌طور قابل توجهی افزایش یافت. هیچ داده‌ای در مورد بروز ESKD، زمان رسیدن به ESKD، کیفیت زندگی یا مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) در دسترس نبود. عوارض جانبی ناشی از پنتوکسیفیلین خفیف بودند؛ هیچ عارضه جانبی جدی در هیچ یک از مطالعات واردشده گزارش نشد.
به نظر می‌رسید که پنتوکسیفیلین تاثیرات مفیدی در بهبود عملکرد کلیه و کاهش آلبومینوری و پروتئینوری (که می‌تواند سلامت کلیه‌ها را نشان دهد) برای بیماران مبتلا به DKD داشته باشد، و با هیچ عارضه جانبی عمده‌ای همراه نبود. بااین‌حال، شواهد فعلی در مورد تاثیرات پنتوکسیفیلین در بیماران مبتلا به DKD برای فرموله کردن توصیه‌های درمانی کافی نبود. انجام مطالعات تصادفی‌سازی شده بزرگتر و با کیفیت بالا برای آگاهی بهتر در تصمیم‌گیری بالینی در مورد استفاده از پنتوکسیفیلین برای بیماران مبتلا به DKD مورد نیاز هستند.
با توجه به شواهد موجود، به نظر می‌رسد که پنتوکسیفیلین تاثیرات مفیدی در بهبود عملکرد کلیه و کاهش آلبومینوری و پروتئینوری دارد، بدون آنکه عوارض جانبی جدی آشکاری برای بیماران مبتلا به DKD داشته باشد. بااین‌حال، بیشتر مطالعات گزارش‌دهی ضعیفی داشتند، کوچک بوده و از نظر روش‌شناسی با مشکلاتی روبه‌رو بودند. شواهد برای حمایت از استفاده از پنتوکسیفیلین در DKD برای ارائه توصیه‌هایی در جهت استفاده از آن در این جمعیت از بیماران کافی نبود. برای ارزیابی بیشتر تاثیرات درمانی پنتوکسیفیلین در مدیریت بالینی DKD، انجام مطالعات دقیق، تصادفی‌سازی شده، چند-مرکزی و در مقیاس بزرگ مورد نیاز هستند.
بیماری کلیوی ناشی از دیابت (diabetic kidney disease; DKD) با افزایش عوارض و مرگ‌ومیر مرتبط است، که بیشتر به عوارض قلبی‌عروقی مربوط می‌شود. نقش التهاب در پاتوژنز DKD در سال‌های اخیر بررسی و مشخص شده که نشانگرهای التهابی در افراد مبتلا به DKD در مقایسه با جمعیت وسیع‌تر، بیشتر وجود دارند. پنتوکسیفیلین (pentoxifylline) یک مهارکننده متیل‌گزانتین فسفودی‌استراز (methylxanthine phosphodiesterase) با تاثیرات ضدالتهابی مطلوب و خواص تعدیل‌کنندگی سیستم ایمنی است. تاثیرات ضدالتهابی ارائه شده توسط پنتوکسیفیلین ممکن است در مدیریت DKD مفید باشند.
ارزیابی مزایا و مضرات پنتوکسیفیلین برای درمان افراد مبتلا به DKD.
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه در کاکرین (ژانویه 2012)، CENTRAL (شماره 12، 2011)، MEDLINE؛ EMBASE و چهار بانک اطلاعاتی زیست‌پزشکی متون علمی چینی (CBM-disc؛ 1979 تا جولای 2009)، بانک اطلاعاتی Chinese Science and Technique Journals (VIP؛ تا جولای 2009)، زیرساخت‌های دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure) (CNKI، تا جولای 2009) و بانک اطلاعاتی WanFang (تا جولای 2009) را جست‌وجو کردیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی که مزایا و مضرات پنتوکسیفیلین را در درمان DKD مطالعه کردند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج کردند. متاآنالیزها زمانی انجام شدند که بیش از یک مطالعه داده‌هایی را در مورد پیامد مشابه در بیماران به اندازه کافی مشابه ارائه دادند. نتایج پیامدهای دوحالتی (dichotomous outcome) به‌صورت خطر نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CI) بیان شدند. تفاوت‌های میانگین (MD) برای ارزیابی تاثیرات درمان در جایی که پیامدها در مقیاس‌های پیوسته (continuous) بیان شدند، و تفاوت‌های میانگین استانداردشده (SMD) در جایی که مقیاس‌های مختلف استفاده شدند، محاسبه شدند. داده‌ها با استفاده از مدل اثرات تصادفی (random effects) تجمیع شدند. عوارض جانبی با استفاده از تکنیک‌های توصیفی و در صورت امکان، تفاوت خطر (risk difference; RD) با 95% CI ارزیابی شدند.
ما 17 مطالعه را شناسایی کردیم که در مجموع شامل 991 شرکت‌کننده مبتلا به DKD بوده و معیارهای ورود را داشتند. به‌طور کلی، کیفیت روش‌شناسی (methodology) مطالعات واردشده پائین بود: 4/17 مطالعه روش تصادفی‌سازی را گزارش کردند، 13/17 مورد آن را انجام ندادند؛ هیچ مطالعه‌ای روش تخصیص تصادفی‌سازی شده (random allocation) را توصیف نکرد؛ 4/17 مطالعه در معرض خطر سوگیری (bias) بالا و 13/17 مورد با خطر نامشخص برای گزارش‌دهی ناقص از داده‌های پیامد در نظر گرفته شدند؛ 9/17 مطالعه با خطر پائین سوگیری بودند و در 8/17 مورد خطر سوگیری برای گزارش‌دهی انتخابی پیامد نامشخص بود.
پنتوکسیفیلین در مقایسه با دارونما (placebo)، به‌طور قابل توجهی کراتینین سرم (serum creatinine; SCr) (MD؛ 0.10- میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 0.17- تا 0.03-)، آلبومینوری (SMD: -2.28؛ 95% CI؛ 3.85- تا 0.70-) و پروتئینوری آشکار (MD؛ 428.58- میکروگرم/دقیقه؛ 95% CI؛ 661.65- تا 195.50-) را کاهش داد، اما تفاوتی در پاک‌سازی کراتینین (creatinine clearance; CrCl) دیده نشد (MD؛ 5.18- میلی‌لیتر/دقیقه؛ 95% CI؛ 15.55- تا 5.19). پنتوکسیفیلین در مقایسه با درمان معمول به‌تنهایی، به‌طور قابل توجهی SCr (MD؛ 0.00 میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 0.06- تا 0.07) یا فشار خون (سیستولیک (systolic blood pressure; SBP): MD؛ 0.28- میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 2.20- تا 1.63؛ فشار خون دیاستولیک (diastolic blood pressure; DBP): MD؛ 0.15- میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 1.44- تا 1.14) را کاهش نداد، اما منجر به کم شدن آلبومینوری (SMD؛ 0.62؛ 95% CI؛ 0.18 تا 1.07) و پروتئینوری (MD؛ 0.46 گرم/24 ساعت؛ 95% CI؛ 0.17 تا 0.74) به‌طور قابل توجهی شد. تفاوت معنی‌داری میان پنتوکسیفیلین و مقایسه‌کننده فعال (کاپتوپریل (captopril) یا کلونیدین/متیل‌دوپا (clonidine/methyldopa)) برای بیماران مبتلا به DKD نوع 1 و نوع 2 در SCr (MD؛ 0.00 میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 0.08- تا 0.07)، آلبومینوری (MD؛ 8.79- میکروگرم/دقیقه؛ 95% CI؛ 27.18- تا 9.59)، پروتئینوری (MD؛ 0.01- گرم/24 ساعت؛ 95% CI؛ 0.03- تا 0.01) یا فشار خون (SBP: MD؛ 1.46 میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 0.57- تا 3.50؛ DBP: MD؛ 1.37 میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 0.23- تا 2.98) وجود نداشت. هنگامی که پنتوکسیفیلین با کلونیدین/متیل‌دوپا مقایسه شد، CrCl به‌طور قابل توجهی افزایش یافت (MD؛ 10.90 میلی‌لیتر/دقیقه؛ 95% CI؛ 1.40- تا 20.40) اما با کاپتوپریل، خیر (MD؛ 3.26 میلی‌لیتر/دقیقه؛ 95% CI؛ 1.05- تا 7.59). هیچ داده‌ای در مورد بروز بیماری پیشرفته کلیه (end-stage kidney disease; ESKD)، زمان رسیدن به ESKD، کیفیت زندگی یا مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) در دسترس نبود. عوارض جانبی ناشی از پنتوکسیفیلین خفیف بودند؛ هیچ عارضه جانبی جدی در هیچ یک از مطالعات واردشده گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.