پیشینه
پیتریازیس روزه‌آ نوعی بثورات فلس‌مانند یا پولکی شایع در میان جوانان است. بثورات گسترده‌تر به دنبال یک لکه قرمزرنگ و فلس‌‌ها ایجاد می‌شوند. پیتریازیس روزه‌آ معمولا بین 2 تا 12 هفته بهبود می‌یابد؛ با این حال، این بثورات می‌تواند شبیه یک وضعیت پوستی مسری جدی بوده و باعث نگرانی شود. علاوه بر این، پیتریازیس روزه‌آ می‌تواند منجر به خارش متوسط تا شدیدی شود، که درمان موثر را ضروری می‌سازد.
سوال مطالعه مروری
ما به دنبال ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان‌های پیتریازیس روزه‌آ بودیم. درمان‌های مناسب عبارت بودند از درمان‌های موضعی، سیستمیک (داروهای خوراکی یا تزریقی که در سراسر بدن عمل می‌کنند) یا نوردرمانی، به‌تنهایی یا در ترکیب با درمان دیگر، و در مقایسه با عدم درمان، دارونما (placebo) (درمان مشابه اما غیرفعال)، حامل (vehicle) (مواد غیرفعالی که به ارائه یک درمان فعال کمک می‌کنند) به‌تنهایی، یا درمان فعال دیگر. بهبود خودبه‌خودی معمولا بین 2 تا 12 هفته رخ می‌دهد، در مواردی از پیتریازیس روزه‌آ که درمان نشدند، ما پیامدهای گزارش‌شده در دو هفته را در نظر گرفتیم.
ویژگی‌های مطالعه
شواهد تا اکتبر 2018 به‌روز است.
ما 14 مطالعه را با مجموع 761 شرکت‌کننده در سنین بین 2 تا 60 سال وارد کردیم (تعداد مردان و زنان مشابه بود). بسیاری از مطالعات در آسیا در بخش‌های درماتولوژی انجام شدند و بین 5 تا 26 ماه به طول انجامیدند. سه مطالعه از تولیدکنندگان دارو حمایت مالی دریافت کردند؛ بسیاری از مطالعات منابع مالی خود را گزارش نکردند. شدت بیماری با معیارهای مختلفی مورد ارزیابی قرار گرفت، اما شرکت‌کنندگان به گروه‌های خفیف، متوسط، یا شدید، طبقه‌بندی نشدند. درمان‌های مهم ارزیابی شده در مطالعات عبارت بودند از آنتی‌بیوتیک‌های مختلف و آسیکلوویر (acyclovir) (دارویی برای درمان عفونت‌های هرپس یا تبخال)، که با دارونما، عدم درمان یا مراقبت استاندارد مقایسه شدند. درمان‌های اضافی عبارت بودند از فوتوتراپی (phototherapy)، کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) و آنتی‌هیستامین (antihistamine)، و طب چینی (potenline). اکثر مطالعات به ارزیابی درمان یک هفته‌ای پرداختند.
تمام پیامدهای گزارش‌شده طی دو هفته درمان، مورد بررسی قرار گرفتند، به جز عوارض جانبی، که در طول دوره درمان اندازه‌گیری شدند.
هیچ یک از مطالعات واردشده، در مورد رتبه‌بندی بهبود بثورات توسط شرکت‌کنندگان گزارشی ندادند. خارش همیشه توسط شرکت‌کننده ارزیابی شد. بهبود بثورات به‌صورت خوب یا عالی درجه‌بندی شدند.
احتمالا هیچ تفاوتی بین کلاریترومایسین (clarithromycin) و دارونما در بهبود بثورات که توسط پزشک معالج رتبه‌بندی شد یا برطرف شدن خارش وجود ندارد، و هیچ عارضه جانبی جدی گزارش نشد (تمام شواهد با کیفیت متوسط). کاهش در نمره خارش و عوارض جانبی جزئی اندازه‌گیری نشد.
همچنین، ممکن است هیچ تفاوتی در بهبود بثورات رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج بین آزیترومایسین (azithromycin) و دارونما یا ویتامین‌ها وجود نداشته باشد، اما اریترومایسین (erythromycin) ممکن است منجر به افزایش بهبود بثورات در مقایسه با دارونما شود؛ با این حال، این نتایج نشان می‌دهند که ممکن است منفعتی با دارونما یا تفاوت اندک یا عدم تفاوت بین درمان‌ها وجود داشته باشد (شواهد با کیفیت پایین برای هر دو پیامد). احتمالا هیچ تفاوتی بین آزیترومایسین و مقایسه‌کننده‌ها در برطرف شدن خارش یا کاهش نمره خارش وجود ندارد؛ هیچ تفاوت روشنی در عوارض جانبی جزئی مانند درد خفیف شکم وجود نداشت (هر دو با شواهد با کیفیت متوسط). در مقایسه اریترومایسین با دارونما، برطرف شدن خارش اندازه‌گیری نشد، اما احتمالا کاهش بیشتری در نمره خارش با اریترومایسین وجود دارد. هیچ تفاوت روشنی در احتمال بروز عوارض جانبی جزئی مانند ناراحتی دستگاه گوارش، بین گروه‌ها وجود نداشت (شواهد با کیفیت متوسط برای هر دو پیامد).
یک مطالعه نشان داد که آسیکلوویر احتمالا کمتر از دارونما در دستیابی به برطرف شدن خارش موثر است (اما کاهش نمره خارش اندازه‌گیری نشد). با این حال، نتایج حاصل از سه مطالعه نشان می‌دهد که آسیکلوویر احتمالا در بهبود بثورات رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج به‌طور قابل توجهی مفیدتر از دارونما، عدم درمان، یا قرص‌های ویتامین است. احتمالا هیچ تفاوتی بین آسیکلوویر و دارونما در بروز عوارض جانبی جزئی وجود ندارد: یک شرکت‌کننده در گروه دارونما دچار درد خفیف شکم و اسهال شد (تمام پیامدها بر اساس شواهد با کیفیت متوسط).
یک کارآزمایی تکی نشان داد که آسیکلوویر در ترکیب با مراقبت استاندارد (کالامین (لوسیون ضدخارش) و آنتی‌هیستامین سیتيريزين (cetirizine)) ممکن است نمره خارش را کاهش داده و برطرف شدن خارش را افزایش دهد (شواهد با کیفیت پایین). بهبود بثورات رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج اندازه‌گیری نشد. ممکن است تفاوتی بین گروه‌ها از نظر عوارض جانبی جزئی مانند سردرد، خواب زیاد، بیماری، و تاثیر بر حس چشایی وجود نداشته باشد.
هیچ یک از مطالعات، عوارض جانبی جدی را گزارش نکردند (شواهد با کیفیت پایین تا متوسط).
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد مربوط به مقایسه‌های اصلی پایین تا متوسط بود. بسیاری از نتایج بر اساس تعداد اندکی از کارآزمایی‌ها با تعداد کم شرکت‌کننده بنا شده بود. همچنین تغییراتی میان نتایج کارآزمایی و نگرانی‌هایی در مورد طراحی مطالعه وجود داشت.
آسیکلوویر خوراکی در مقایسه با دارونما یا عدم درمان، احتمالا منجر به افزایش بهبود خوب یا عالی بثورات رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج می‌شود. با این حال، شواهد مربوط به اثر آسیکلوویر بر خارش بی‌نتیجه و متناقض بودند. ما شواهدی را با کیفیت پایین تا متوسط یافتیم که نشان دادند اریترومایسین احتمالا خارش را بیشتر از دارونما کاهش می‌دهد.
حجم نمونه‌های کوچک مطالعه، ناهمگونی، و سوگیری در کورسازی و گزارش‌دهی انتخابی، نتیجه‌گیری‌های ما را محدود کردند. تحقیقات بیشتری برای بررسی رژیم دوزهای مختلف آسیکلوویر و اثر آنتی‌ویروس‌ها در پیتریازیس روزه‌آ مورد نیاز است.
پیتریازیس روزه‌آ (pityriasis rosea) نوعی بثورات خارش‌دار، فلس‌مانند یا پولکی است که عمدتا جوانان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به مدت 2 تا 12 هفته به طول می‌انجامد. اثرات بسیاری از درمان‌های موجود نامشخص است. این یک بهروزرسانی از مرور کاکرین است که برای اولین بار در سال 2007 منتشر شد.
ارزیابی اثرات مداخلات برای مدیریت پیتریازیس روزه‌آ در هر فردی که توسط پزشک معالج تشخیص داده شده است.
ما جست‌وجوها را در پایگاه‌های اطلاعاتی زیر تا اکتبر 2018 بهروزرسانی کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه پوست در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ و LILACS. ما پنج پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها را جست‌وجو کردیم. ما همچنین فهرست منابع مطالعات واردشده و خارج‌شده را کنترل کردیم، با نویسندگان کارآزمایی تماس گرفتیم، چکیده‌های به‌دست آمده را از مجموعه مقالات کنفرانس اصلی درمورد درماتولوژی بررسی کردیم، و بانک اطلاعاتی چکیده‌های CAB را جست‌وجو کردیم. ما PubMed را برای یافتن عوارض جانبی تا نوامبر 2018 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده از مداخلات در پیتریازیس روزه‌آ. درمان می‌توانست به‌صورت درمان تکی یا به صورت ترکیبی ارائه شده باشد. مقایسه‌های واجد شرایط عبارت بودند از عدم درمان، دارونما (placebo)، حامل به‌تنهایی، یک ترکیب فعال دیگر، یا درمان پرتودرمانی ساختگی.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای کلیدی ما عبارت بودند از بهبود خوب یا عالی بثورات در عرض دو هفته، که به‌طور جداگانه توسط شرکت‌کنندگان و پزشک معالج رتبه‌بندی شد؛ عوارض جانبی جدی؛ برطرف شدن خارش در عرض دو هفته (رتبه‌بندی شده توسط شرکت‌کننده)؛ کاهش نمره خارش در عرض دو هفته (رتبه‌بندی شده توسط شرکت‌کننده)؛ و عوارض جانبی جزئی گزارش‌شده توسط شرکت‌کننده که منجر به خروج از درمان نشد.
ما 14 کارآزمایی را وارد کردیم (761 شرکت‌کننده). به‌طور کلی، خطر سوگیری (bias) انتخاب نامشخص یا پایین بود، اما خطر سوگیری عملکرد و سوگیری گزارش‌دهی در 21% از مطالعات بالا بود.
سن شرکت‌کنندگان از 2 تا 60 سال متغیر بوده و نسبت جنسیت مشابه بود. شدت بيماری با شاخص‌های مختلف شدت اندازه‌گيری شد که مطالعات مورد نظر طبقه‌بندی نشدند. شش مطالعه در هند، سه مطالعه در ایران، دو مطالعه در فیلیپین، و یک مطالعه هر یک در پاکستان، USA، و چین انجام شدند. مطالعات واردشده در بخش‌های درماتولوژی و کلینیک کودکان انجام شدند. مدت زمان مطالعه از 5 تا 26 ماه متغیر بود. سه مطالعه از تولیدکنندگان دارو حمایت مالی دریافت کردند؛ بسیاری از مطالعات منابع مالی خود را گزارش نکردند. مطالعات واردشده، آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولیدی، یک عامل ضدویروسی، فوتوتراپی، استروئیدها و آنتی‌هیستامین‌ها، و طب چینی را مورد ارزیابی قرار دادند.
هیچ یک از مطالعات، بهبود خوب یا عالی بثورات رتبه‌بندی شده توسط شرکت‌کننده را اندازه‌گیری نکرد. تمام پیامدهای گزارش‌شده طی دو هفته درمان، مورد بررسی قرار گرفتند، به جز عوارض جانبی، که در طول دوره درمان اندازه‌گیری شدند.
احتمالا تفاوتی بین کلاریترومایسین (clarithromycin) خوراکی و دارونما از نظر بهبود خارش (خطر نسبی (RR)؛ 0.84؛ 95% فاصله اطمینان (CI)؛ 0.47 تا 1.52؛ 1 مطالعه، 28 شرکت‌کننده) یا بهبود بثورات (رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج) وجود ندارد (RR: 1.13؛ 95% CI؛ 0.89 تا 1.44؛ 1 مطالعه، 60 شرکت‌کننده). برای این مقایسه، هیچ عارضه جانبی جدی وجود نداشت (1 مطالعه، 60 شرکت‌کننده)؛ عوارض جانبی جزئی و کاهش نمره خارش اندازه‌گیری نشد؛ و تمام شواهد دارای کیفیت متوسط بودند.
اریترومایسین (erythromycin) در مقایسه با دارونما، ممکن است منجر به افزایش بهبود بثورات شود (رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج) (RR: 4.02؛ 95% CI؛ 0.28 تا 56.61؛ 2 مطالعه، 86 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پایین)؛ با این حال، 95% CI نشان می‌دهد که این نتیجه نیز ممکن است به نفع دارونما باشد، و ممکن است تفاوت اندک یا عدم تفاوت را بین درمان‌ها ایجاد کند. بهبود خارش اندازه‌گیری نشد، اما یک مطالعه کاهش نمره خارش را اندازه‌گیری کرد، که این نمره احتمالا با اریترومایسین بزرگ‌تر است (MD: 3.95؛ 95% CI؛ 3.37 تا 4.53؛ 34 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط). در همان یک کارآزمایی کوچک، هیچ یک از شرکت‌کنندگان دچار عارضه جانبی جدی نشدند، و هیچ تفاوت روشنی بین گروه‌ها از نظر عوارض جانبی جزئی شامل ناراحتی دستگاه گوارش، وجود نداشت (RR: 2.00؛ 95% CI؛ 0.20 تا 20.04؛ شواهد با کیفیت متوسط).
دو کارآزمایی به مقایسه آزیترومایسین (azithromycin) خوراکی با دارونما یا ویتامین‌ها پرداختند. احتمالا تفاوتی بین گروه‌ها از نظر بهبود خارش (RR: 0.83؛ 95% CI؛ 0.28 تا 2.48) یا کاهش نمره خارش (MD: 0.04؛ 95% CI؛ 0.35- تا 0.43) وجود ندارد (هر دو پیامد بر اساس یک مطالعه؛ 70 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط). شواهدی با کیفیت پایین از دو مطالعه نشان می‌دهد که ممکن است تفاوتی بین گروه‌ها از نظر بهبود بثورات (رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج) وجود نداشته باشد (RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.52 تا 2.00؛ 119 شرکت‌کننده). در همان دو مطالعه، هیچ عارضه جانبی جدی گزارش نشد، و هیچ تفاوت روشنی بین گروه‌ها از نظر عوارض جانبی جزئی، به ویژه درد شکمی خفیف وجود نداشت (RR: 5.82؛ 95% CI؛ 0.72 تا 47.10؛ شواهد با کیفیت متوسط).
در سه کارآزمایی آسیکلوویر (acyclovir) با دارونما، ویتامین‌ها، یا عدم درمان مقایسه شد (تمام شواهد با کیفیت متوسط). بر اساس یک کارآزمایی (21 شرکت‌کننده)، بهبود خارش احتمالا با دارونما بالاتر از آسیکلوویر است (RR: 0.34؛ 95% CI؛ 0.12 تا 0.94)؛ کاهش نمره خارش اندازه‌گیری نشد. با این حال، احتمالا تفاوت معنی‌داری بین گروه‌ها از نظر بهبود بثورات (رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج) به نفع آسیکلوویر در مقابل تمام مقایسه‌ها وجود دارد (RR: 2.45؛ 95% CI؛ 1.33 تا 4.53؛ 3 مطالعه؛ 141 شرکت‌کننده). بر اساس همان سه مطالعه، هیچ عارضه جانبی جدی در هر دو گروه وجود نداشت، و احتمالا هیچ تفاوتی بین گروه‌ها از نظر عوارض جانبی جزئی وجود نداشت (فقط یک شرکت‌کننده در گروه دارونما دچار درد شکم و اسهال شد).
یک کارآزمایی به مقایسه آسیکلوویر به‌علاوه مراقبت استاندارد (لوسیون کالامین (calamine lotion) و سیتيريزين (cetirizine) خوراکی) در مقابل مراقبت استاندارد به‌تنهایی پرداخت (24 شرکت‌کننده). علاوه بر این، آسیکلوویر ممکن است در مقایسه با مراقبت استاندارد به‌تنهایی منجر به افزایش بهبود خارش (RR: 4.50؛ 95% CI؛ 1.22 تا 16.62) و کاهش نمره خارش (MD: 1.26؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.78) شود. بهبود بثورات (رتبه‌بندی شده توسط پزشک معالج) اندازه‌گیری نشد. این کارآزمایی هیچ عارضه جانبی جدی را در هر دو گروه گزارش نکرد، و ممکن است تفاوتی بین گروه‌ها از نظر عوارض جانبی جزئی مانند سردرد وجود نداشته باشد (RR: 7.00؛ 95% CI؛ 0.40 تا 122.44) (همه نتایج بر اساس شواهد با کیفیت پایین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.