استفاده از طب سوزنی یا طب فشاری برای القای زایمان

موضوع چیست؟

القای زایمان به زنان بارداری پیشنهاد می‌شود که تصور می‌شود اگر بارداری ادامه نیافته و نوزاد متولد شود پیامد بهتری برای مادر یا نوزاد او خواهد داشت. دلایل شایع برای القای بارداری شامل موارد زیر است: از زمان مقرر برای زایمان گذشته باشد، پارگی غشاها در دوره پیش از ترم یا پیش از لیبر، و نگرانی‌های مربوط به سلامت مادر یا کودک مانند پره-اکلامپسی یا رشد نامناسب نوزاد. بعضی از زنان به دنبال استفاده از درمان‌های تکمیلی در کنار کارهای معمول پزشکی برای القا هستند. طب سوزنی شامل فرو بردن سوزن‌های نازک در نقاط خاص بدن است در حالی که طب فشاری شامل استفاده از انگشتان شست یا سایر انگشتان برای اعمال فشار به نقاط خاص بدن است. هر دو روش برای کمک به نرم و باز شدن دهانه رحم با شروع انقباضات لیبر مورد استفاده قرار گرفته‌اند. آنها می‌توانند راهی را برای کاهش درد لیبر و اجتناب از القای دارویی با روش‌های دیگر مانند پروستاگلاندین‌ها (prostaglandin) فراهم کنند.

چرا این موضوع مهم است؟

القای دارویی ممکن است عوارض جانبی قابل‌ توجهی به همراه داشته باشد. بنابراین، بسیاری از زنان روش‌های تکمیلی و جایگزین را برای آغاز لیبر وارد می‌کنند. طب سوزنی توسط بسیاری از ماماها به همراه مراقبت معمول انجام می‌شود، و مطالعات اولیه مزیت طب سوزنی را نشان داده‌اند.

ما چه شواهدی به دست آوردیم؟

در اکتبر سال 2016، شواهد به دست آمده از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده در مورد اثربخشی و ایمنی طب سوزنی را جست‌وجو کردیم. هشت کارآزمایی دیگر را از آخرین نسخه مرور در سال 2013 شناسایی کردیم که برای این مرور واجد شرایط بودند. در مجموع، 22 کارآزمایی را یافتیم که درباره 3456 زن باردار گزارش دادند. نویسندگان اغلب کارآزمایی‌ها را در معرض خطر متوسط سوگیری رتبه‌بندی کردند.

شواهد با کیفیت متوسط تا بالا نشان داد که طب سوزنی و طب فشاری زایمان‌های سزارین را کاهش نمی‌دهند.

دو کارآزمایی (192 زن) که این موضوع را بررسی کردند نشان دادند طب سوزنی ممکن است درون 24 ساعت وضعیت مطلوب‌تری را از دهانه رحم ایجاد کند. فقط یک کارآزمایی پیامدهای جدی را برای مادر یا کودکش گزارش کرد، هیچ عارضه جدی در گروه طب سوزنی یا کنترل یافت نشد (شواهد با کیفیت پائین).

این یافته‌ها چه معنایی دارند؟

به نظر نمی‌رسد که طب سوزنی و طب فشاری نیاز به زایمان سزارین را کاهش دهند، اما ممکن است آمادگی دهانه رحم را برای لیبر افزایش دهند. طب فشاری به هیچ یک از پیامدهایی که ما در این مرور بررسی کردیم، کمک نکرد. این کارآزمایی‌ها در ارائه طب سوزنی و طب فشاری، گروه‌های مقایسه، و پیامدهای بررسی شده در آنها متغیر بودند. این تغییرات به این معنی است که ما باید در مورد چگونگی تفسیر این یافته‌ها محتاط باشیم. برای تعیین اینکه طب سوزنی یا طب فشاری تعداد زنانی را که درون 24 ساعت دچار زایمان واژینال خودبه‌خودی می‌شوند، افزایش می‌دهند یا خیر و هم‌چنین بررسی ایمنی طب سوزنی و طب فشاری کارآزمایی‌های بیشتری مورد نیاز هستند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

به طور کلی، مزیت آشکاری از طب سوزنی یا طب فشاری در کاهش نرخ زایمان سزارین وجود نداشت. کیفیت شواهد بین پائین تا بالا متغیر بود. تعداد کمی از کارآزمایی‌ها، پیامدهای موربیدیتی نوزادی یا مورتالیتی مادری را گزارش کردند. طب سوزنی مزیتی را در بهبود آماده‌سازی گردن رحم نشان داد، با این وجود، کارآزمایی‌های به خوبی طراحی شده بیشتری مورد نیاز هستند. کارآزمایی‌های آینده می‌توانند پیامدهای ایمنی بالینی مرتبط را وارد کنند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

این مرور یکی از مجموعه مرورهای کاکرین درباره روش‌های آماده‌سازی گردن رحم و القای زایمان است. استفاده از درمان‌های تکمیلی رو به افزایش است. زنان در دوران بارداری و زایمان ممکن است به دنبال درمان‌های تکمیلی باشند تا در کنار کار پزشکی متعارف استفاده شوند. طب سوزنی (acupuncture) شامل فرو بردن سوزن‌های بسیار نازک در نقاط خاص بدن است. طب فشاری (acupressure) از شست‌ها یا تمام انگشتان برای اعمال فشار روی نقاط خاص استفاده می‌کند. مطالعات مشاهده‌ای محدود تا به امروز نشان می‌دهند که طب سوزنی در القای زایمان هیچ عارضه جانبی شناخته شده‌ای برای جنین نداشته، و حتی ممکن است موثر باشد. با این حال، شواهد مربوط به اثربخشی بالینی این تکنیک محدود است.

اهداف: 

تعیین اثربخشی و ایمنی طب سوزنی و طب فشاری، بر اساس بهترین شواهد موجود، برای آماده‌سازی گردن رحم یا القای زایمان در سه ماهه سوم.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (30 نوامبر 2016)؛ PubMed (از 1966 تا 25 نوامبر 2016)، پایان‌نامه‌ها و تزهای ProQuest (25 نوامبر 2016)؛ CINAHL (25 نوامبر 2016)؛ Embase (25 نوامبر 2016)، پورتال مرکز ثبت بین‌المللی کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP) (3 اکتبر 2016)، و کتاب‌شناختی‌های مقالات مرتبط را جست‌وجو کردیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای که به مقایسه طب سوزنی یا طب فشاری، که در سه ماهه سوم برای آماده‌سازی گردن رحم یا القای زایمان استفاده شد، با دارونما (placebo)/عدم درمان یا سایر روش‌ها در یک فهرست از پیش تعیین شده از روش‌های القای زایمان پرداخته بودند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را از نظر ورود و خطر سوگیری (bias) ارزیابی، داده‌ها را استخراج، و دقت آنها را کنترل کردند. کیفیت شواهد با استفاده از سیستم درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی شد.

نتایج اصلی: 

این مرور به‌روز شده 22 کارآزمایی را، شامل گزارش‌های مربوط به 3456 زن را وارد کرد. کارآزمایی‌ها استفاده از طب سوزنی دستی یا الکتریکی را با مراقبت معمول (هشت کارآزمایی، 760 زن)، جدا کردن پرده‌های جنینی (sweeping of membranes) (یک کارآزمایی، 207 زن)، یا کنترل ساختگی (هفت کارآزمایی، 729 زن) مقایسه کردند. کارآزمایی‌ها استفاده از طب فشاری را با مراقبت معمول (دو کارآزمایی، 151 زن) یا کنترل ساختگی (دو کارآزمایی، 239 زن) مقایسه کردند. بسیاری از مطالعات دارای خطر متوسط سوگیری بودند.

به‌طور کلی، تعداد کمی از کارآزمایی‌ها پیامدهای اولیه را گزارش کردند. هیچ کارآزمایی زایمان واژینال را که درون 24 ساعت انجام نشده باشد و تحریک بیش از حد رحم را با تغییرات ضربان قلب جنین (FHR) گزارش نکرد. مرگ‌ومیر یا موربیدیتی جدی مادری و نوزادی فقط تحت طب سوزنی در برابر کنترل ساختگی گزارش شد.

طب سوزنی در برابر کنترل ساختگی

تفاوت واضحی از نظر زایمان سزارین بین گروه‌ها وجود نداشت (میانگین خطر نسبی (RR): 0.80؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 1.15؛ هشت کارآزمایی؛ 789 زن؛ شواهد با کیفیت بالا). در یک کارآزمایی که این پیامد را گزارش کرد هیچ گزارشی از مرگ‌ومیر مادر یا پری‌ناتال وجود نداشت. در مورد مزایای طب سوزنی در بهبود آمادگی دهانه رحم برای لیبر (تفاوت میانگین (MD): 0.40؛ 95% CI؛ 0.11 تا 0.69؛ یک کارآزمایی؛ 125 زن)، که به صورت آماده‌سازی گردن رحم درون 24 ساعت با استفاده از نمره Bishop اندازه‌گیری شد، شواهدی وجود داشت. هیچ شواهدی مبنی بر تفاوت بین گروه‌های افزایش اکسی‌توسین (oxytocin)، بی‌حسی اپیدورال، زایمان واژینال با کمک ابزار، لیکور آغشته به مکونیوم (meconium-stained liquor)، نمره پنج دقیقه‌ای آپگار کمتر از 7، پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، عفونت مادر، خونریزی پس از زایمان بیش از 500 میلی‌لیتر، زمان محاسبه شده بین شروع کارآزمایی تا زمان زایمان، استفاده از روش‌های القا، طول مدت لیبر، و زایمان واژینال خودبه‌خودی وجود نداشت.

طب سوزنی در برابر مراقبت معمول

تفاوت معنی‌داری در زایمان سزارین بین گروه‌ها وجود نداشت (میانگین RR: 0.77؛ 95% CI؛ 0.51 تا 1.17؛ هشت کارآزمایی؛ 760 زن؛ شواهد با کیفیت پائین). آماده‌سازی گردن رحم در گروه طب سوزنی (الکتریکی) در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافت (MD: 1.30؛ 95% CI؛ 0.11 تا 2.49؛ یک کارآزمایی؛ 67 زن) و مدت زمان لیبر (بر حسب دقیقه‌ها) در گروه مراقبت معمول در مقایسه با طب سوزنی الکتریکی کوتاه‌تر بود (MD: 124.00؛ 95% CI؛ 37.39 تا 210.61؛ یک کارآزمایی؛ 67 زن).

بر اساس تجزیه‌وتحلیل زیر-گروه به نظر می‌رسد با توجه به نوع طب سوزنی یک تاثیر افتراقی وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد طب سوزنی الکتریکی نسبت به طب سوزنی دستی برای پیامدهای زایمان سزارین (caesarean section; CS)، و زایمان واژینال با کمک ابزار و خودبه‌خودی تاثیر بیشتری دارد. این روش نرخ CS را کاهش داد (میانگین RR: 0.54؛ 95% CI؛ 0.37 تا 0.80؛ 3 کارآزمایی؛ 327 زن)، نرخ زایمان واژینال با کمک ابزار (میانگین RR: 2.30؛ 95% CI؛ 1.15 تا 4.60؛ دو کارآزمایی؛ 271 زن)، و نرخ زایمان واژینال خودبه‌خودی را افزایش داد (میانگین RR: 2.06؛ 95% CI؛ 1.20 تا 3.56؛ یک کارآزمایی؛ 72 زن). با این حال، تجزیه‌وتحلیل زیر-گروه به صورت مشاهده طبیعی هستند و بنابراین نتایج باید با احتیاط تفسیر شود.

تفاوت واضحی میان گروه‌ها برای سایر پیامدها وجود نداشت: افزایش دوز اکسی‌توسین، استفاده از بی‌حسی اپیدورال، نمره 5 دقیقه‌ای آپگار کمتر از 7، پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، عفونت مادری، پارگی پرینه، عفونت جنینی، رضایت مادر، استفاده از دیگر روش‌های القا، و خونریزی پس از زایمان بیش از 500 میلی‌لیتر.

طب سوزنی در برابر جدا کردن غشاهای جنینی

یک کارآزمایی در مقایسه طب سوزنی در برابر جدا کردن پرده‌های جنینی تفاوت معنی‌داری را بین گروه‌ها از نظر زایمان‌های سزارین (RR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.34 تا 1.22؛ یک کارآزمایی؛ 207 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط)، نیاز به تقویت، بی‌حسی اپیدورال، زایمان واژینال با کمک ابزار، نمره آپگار 5 دقیقه‌ای کمتر از 7، پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان و خونریزی پس از زایمان بیش از 500 میلی‌لیتر نشان نداد.

طب فشاری در برابر کنترل ساختگی

شواهدی درباره مزیت طب فشاری در کاهش زایمان‌های سزارین در مقایسه با کنترل وجود نداشت (RR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.30؛ دو کارآزمایی؛ 239 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط). شواهدی درباره مزیت آشکار آن در کاهش دادن اکسی‌توسین افزایش یافته، زایمان واژینال با کمک ابزار، لیکور آغشته به مکونیوم، زمان محاسبه شده از مداخله کارآزمایی تا تولد کودک و زایمان واژینال خودبه‌‌خودی وجود نداشت.

طب فشاری در برابر مراقبت معمول

شواهدی درباره مزیت طب فشاری در کاهش زایمان‌های سزارین در مقایسه با مراقبت معمول وجود نداشت (RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.53؛ دو کارآزمایی، 151 زن، شواهد با کیفیت متوسط). شواهدی درباره مزیت آشکار آن در کاهش بی‌حسی اپیدورال، نمره 5 دقیقه‌ای آپگار کمتر از 7، پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، زمان محاسبه شده از مداخله کارآزمایی تا تولد کودک، استفاده از روش‌های دیگر القا، و زایمان واژینال خودبه‌خودی وجود نداشت.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information