ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

วิธีการเพื่อป้องกันโรคเต้านมอักเสบหลังคลอดบุตร

เราเริ่มต้นเพื่อดูประสิทธิผลของวิธีการที่ใช้เพื่อป้องกันไม่ให้สตรีที่ให้นมบุตรเกิดการอักเสบของเนื้อเยื่อเต้านมที่เรียกว่าโรคเต้านมอักเสบ

เรื่องนี้มีปัญหาอย่างไร

โรคเต้านมอักเสบเป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โรคนี้สร้างความเจ็บปวดและทรมานให้กับสตรีเป็นอย่างมากและอาจทำให้แม่บางคนไม่สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้นานเท่าที่ต้องการ มีหลายปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคเต้านมอักเสบ เช่นท่อที่อุดตัน เต้านมเต็มไปด้วยน้ำนม หัวนมแตก และทารกไม่สามารถดูดนมได้อย่างถูกต้อง เต้านมอักเสบอาจเกิดขึ้นทเต้านมข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง และเกี่ยวข้องกับอาการหลายอย่าง เช่น อาการเจ็บเต้านม ผื่นแดงและบวม และอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ อาการอาจอยู่ได้ตั้งแต่สองถึงสามวันถึงสองสามสัปดาห์หรือมากกว่านั้น

ทำไมเรื่องนี้จึงมีความสำคัญ

สิ่งสำคัญคือต้องตรวจสอบวิธีการรักษาเพื่อป้องกันโรคเต้านมอักเสบ เพื่อให้ได้ผลการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และระยะเวลาให้มากที่สุด การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มีประโยชน์ต่อสุขภาพที่สำคัญสำหรับทั้งทารกและมารดา และหน่วยงานด้านการดูแลสุขภาพและองค์การอนามัยโลกแนะนำว่าควรให้ทารกแรกเกิดกินนมแม่อย่างเดียวจนพวกเขาอายุหกเดือน เราจำเป็นต้องแน่ใจว่า มารดาและแพทย์และพยาบาลผดุงครรภ์ที่ดูแลพวกเขา รู้เกี่ยวกับวิธีการที่ดีที่สุดในการป้องกันโรคเต้านมอักเสบ เพื่อช่วยให้สตรีให้นมบุตรได้อย่างประสบความสำเร็จนานเท่าที่พวกเขาต้องการ

เราพบหลักฐานอะไรบ้าง

เราสืบค้นหลักฐานจากการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมในเดือนตุลาคม 2019 และพบการทดลอง 10 รายการ (เกี่ยวข้องกับสตรีเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 3034 คน) การทดลองส่วนใหญ่รายงานจำนวนสตรีที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเต้านมอักเสบ แต่แทบไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับผลข้างเคียง อาการเจ็บเต้านม ระยะเวลาในการให้นมบุตร หัวนมเป็นแผล ฝีที่เต้านมหรือการกลับเป็นซ้ำของโรคเต้านมอักเสบ การทดลองบางรายการได้รับทุนจากภาคอุตสาหกรรม

การทดลอง 3 รายการ (สตรี 1038 คน) เปรียบเทียบโปรไบโอติกกับยาหลอก ขณะนี้ผลการทดลองที่ใหญ่ที่สุด (สตรี 639 คน) ไม่สามารถใช้ได้ เนื่องจากข้อตกลงตามสัญญาระหว่างผู้จัดหาโปรไบโอติกและผู้ทดลอง โปรไบโอติกอาจลดความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบเมื่อเทียบกับยาหลอก (หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ไม่แน่ใจว่าโปรไบโอติกช่วยลดความเสี่ยงของอาการเจ็บเต้านมหรือหัวนมเป็นแผล ได้หรือไม่เพราะความเชื่อมั่นของหลักฐานต่ำมาก

ความเสี่ยงของเต้านมอักเสบอาจคล้ายคลึงกันระหว่างยาปฏิชีวนะและการดูแลตามปกติหรือยาหลอก (มีหลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ความเสี่ยงของเต้านมอักเสบอาจมีความคล้ายคลึงกันระหว่างยาปฏิชีวนะและครีมกรด fusidic ยาปฏิชีวนะและครีม mupirocin, ครีมกรด fusidic และคำแนะนำในการเลี้ยงลูกด้วยนม, ครีม mupirocin และคำแนะนำในการเลี้ยงลูกด้วยนม, กรด fusidic และ mupirocin, การให้ความรู้เรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่โดยผู้เชี่ยวชาญเพียงครั้งเดียวและการดูแลตามปกติ, anti- ซีเรียลที่กระตุ้นให้เกิดปัจจัยการหลั่งและซีเรียลมาตรฐาน แต่เราไม่แน่ใจเกี่ยวกับผลลัพธ์เหล่านี้ เนื่องจากมาจากการทดลองที่มีผู้เข้าร่วมจำนวนน้อย และคุณภาพของหลักฐานอยู่ในระดับต่ำ

การนวด Acupoint อาจช่วยลดความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบและอาการเจ็บเต้านมได้เมื่อเทียบกับการดูแลตามปกติ (หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง)

การนวดเต้านมและการรักษาด้วย low frequency pulse อาจลดความเสี่ยงของเต้านมอักเสบเมื่อเทียบกับการดูแลตามปกติ (หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ)

หลักฐานนี้หมายความว่าอย่างไร

การนวด Acupoint อาจช่วยป้องกันเต้านมอักเสบ และอาการปวดเต้านม โปรไบโอติกอาจดีกว่ายาหลอก และการนวดเต้านมและการรักษา low frequency pulse อาจดีกว่าการดูแลตามปกติ อย่างไรก็ตามโดยทั่วไปเราไม่สามารถแน่ใจได้ว่าวิธีการรักษาที่ได้ผลดีที่สุดคืออะไรในการป้องกันเต้านมอักเสบ เนื่องจากความเชื่อมั่นของหลักฐานอยู่ในระดับต่ำ เนื่องจากมีความเสี่ยงต่อการเกิดอคติ สตรีจำนวนน้อยที่เข้าร่วมการทดลอง และความแตกต่างที่มากระหว่างการรักษา ทำให้ยากสำหรับการเปรียบเทียบที่มีความหมาย นอกจากนี้เรายังไม่แน่ใจเกี่ยวกับประสิทธิผลที่แท้จริงของโปรไบโอติก เนื่องจากเราทราบถึงการทดลองโปรไบโอติกอย่างน้อย หนึ่งรายการซึ่งผลการทดลองไม่เปิดเผยต่อสาธารณะ

บทนำ

แม้การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะมีประโยชน์ต่อสุขภาพ แต่อัตราการเริ่มต้นและระยะเวลายังคงไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์สากล หลายปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจหย่านมของสตรี สาเหตุหลักที่อ้างถึงการหย่านม เกี่ยวข้องกับภาวะแทรกซ้อนในการให้นมบุตร เช่น เต้านมอักเสบ

เต้านมอักเสบคือการอักเสบของเต้านมโดยมีหรือไม่มีการติดเชื้อ สามารถมองได้ว่าเป็นความต่อเนื่องของโรค ตั้งแต่การอักเสบที่ไม่ติดเชื้อของเต้านม ไปจนถึงการติดเชื้อที่อาจนำไปสู่การก่อตัวเป็นฝี

วัตถุประสงค์

เพื่อประเมินประสิทธิผลของกลยุทธ์การป้องกัน (เช่น การให้ความรู้เกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การรักษาทางยา และการบำบัดทางเลือก) ต่อการเกิด หรือการกลับเป็นซ้ำของโรคเต้านมอักเสบที่ไม่ติดเชื้อ หรือติดเชื้อ ในสตรีที่ให้นมบุตรหลังคลอด

วิธีการสืบค้น

ในวันที่ 3 ตุลาคม 2019 เราได้สืบค้น Cochrane Pregnancy and Childbirth's Trials Register, ClinicalTrials.gov, WHO International Clinical Trials Registry Platform ( ICTRP ) และรายการอ้างอิงของการศึกษาที่รวมมา

เกณฑ์การคัดเลือก

เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม ของวิธีการเพื่อป้องกันโรคเต้านมอักเสบในสตรีที่ให้นมบุตรหลังคลอด

Quasi-randomised controlled trials และการทดลองที่รายงานเฉพาะบทคัดย่อมีสิทธิ์ได้รับเลือก เราพยายามติดต่อผู้แต่งเพื่อขอรับผลลัพธ์ที่ไม่ได้เผยแพร่ทุกที่ที่ทำได้

วิธีการเพื่อป้องกันโรคเต้านมอักเสบ อาจรวมถึงโปรไบโอติก คำแนะนำการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จากผู้เชี่ยวชาญ และแนวทางแบบองค์รวม

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล

ผู้ประพันธ์การทบทวน 2 คนประเมินการทดลองเพื่อรวบรวมนำเข้า และประเมินความเสี่ยงของอคติ ดึงข้อมูล แล้วประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานโดยใช้ GRADE อย่างอิสระต่อกัน

ผลการวิจัย

เรารวมการทดลอง 10 รายการ (สตรี 3034 คน) การทดลอง 9 รายการ (สตรี 2395 คน) ให้ข้อมูล โดยทั่วไป การทดลองมีความเสี่ยงต่ำในการเกิดอคติในโดเมนส่วนใหญ่ แต่บางการทดลองมีความเสี่ยงของการมีอคติสูงในเรื่องการปกปิดการดูแลรักษา (blinding) การติดตามผู้เข้าร่วมโครงการ (attrition bias) และการเลือกผลลัพธ์เพื่อรายงาน (selective reporting) อคติในการเลือก (การปกปิดการจัดผู้เข้าร่วมโครงการเข้ากลุ่มโดยสุ่ม) โดยทั่วไปไม่ชัดเจน ความเชื่อมั่นของหลักฐานถูกลดระดับลง เนื่องจากมีความเสี่ยงของการมีอคติ และความไม่แม่นยำ (สตรีจำนวนน้อยที่เข้าร่วมการทดลอง) ผลประโยชน์ทับซ้อนในส่วนของผู้วิจัย และการมีส่วนร่วมของผู้ให้ทุนจากภาคอุตสาหกรรม อาจส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของหลักฐาน

การทดลองส่วนใหญ่รายงานผลลัพธ์หลักของเรา อุบัติการณ์ของโรคเต้านมอักเสบ แต่แทบไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับผลข้างเคียง อาการเจ็บเต้านม ระยะเวลาในการให้นมบุตร หัวนมเป็นแผล ฝีที่เต้านมหรือการกลับเป็นซ้ำของโรคเต้านมอักเสบ

การเปรียบเทียบระหว่าง probiotics กับยาหลอก

โปรไบโอติกอาจลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเต้านมอักเสบได้มากกว่ายาหลอก (อัตราส่วนความเสี่ยง (RR) 0.51, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 0.35 ถึง 0.75; 2 การทดลอง; สตรี 399 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ไม่แน่ใจว่าโปรไบโอติกช่วยลดความเสี่ยงของอาการเจ็บเต้านมหรือหัวนมเป็นแผล ได้หรือไม่เพราะความเชื่อมั่นของหลักฐานต่ำมาก ขณะนี้ผลการทดลองที่ใหญ่ที่สุด (สตรี 639 คน) ยังไม่สามารถใช้ได้ เนื่องจากข้อตกลงตามสัญญาระหว่างผู้จัดหาโปรไบโอติกและผู้ทดลอง มีรายงานผลข้างเคียงในการทดลอง 1 รายการโดยที่สตรีในกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งไม่มีผลข้างเคียงใด ๆ

Antibiotics เปรียบเทียบกับยาหลอก/การดูแลตามปกติ

ความเสี่ยงของเต้านมอักเสบอาจคล้ายคลึงกันระหว่างยาปฏิชีวนะและการดูแลตามปกติหรือยาหลอก (RR 0.37, 95% CI 0.10 ถึง 1.34; 3 การทดลอง; สตรี 429 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบอาจคล้ายคลึงกันระหว่างยาปฏิชีวนะและครีมกรด fusidic (RR 0.22, 95% CI 0.03 ถึง 1.81; การทดลอง 1 รายการ; สตรี 36 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) หรือครีม mupirocin (RR 0.44, 95% CI 0.05 ถึง 3.89; 1 การทดลอง; สตรี 44 คน; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ) แต่เราไม่แน่ใจเนื่องจาก CI ที่กว้าง ไม่มีการศึกษาที่รายงานผลข้างเคียง

การรักษาเฉพาะที่เทียบกับการให้คำแนะนำในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

ความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบอาจคล้ายคลึงกันระหว่างครีมกรด fusidic กับคำแนะนำการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (RR 0.77, 95% CI 0.27 ถึง 2.22; การทดลอง 1 รายการ; สตรี 40 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) หรือครีม mupirocin กับการให้คำแนะนำการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (RR 0.39, 95% CI 0.12 ถึง 1.35; 1 การทดลอง; สตรี 48 คน; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ) แต่เราไม่แน่ใจเนื่องจาก CI ที่กว้าง

การทดลอง 1 รายการ (สตรี 42 คน) เปรียบเทียบการรักษาเฉพาะที่ด้วยกันเอง ความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบอาจมีความคล้ายคลึงกันระหว่างกรด fusidic และ mupirocin (RR 0.51, 95% CI 0.13 ถึง 2.00; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ) แต่เราไม่แน่ใจเนื่องจาก CI ที่กว้าง ไม่มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์

การให้ความรู้เกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่โดยผู้เชี่ยวชาญเทียบกับการดูแลตามปกติ

ความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบ (RR 0.93, 95% CI 0.17 ถึง 4.95; การทดลอง 1 รายการ; สตรี 203 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) และการเจ็บเต้านม (RR 0.93, 95% CI 0.36 ถึง 2.37; 1 การทดลอง; สตรี 203 คน; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ) อาจจะคล้ายคลึงกัน แต่เราไม่แน่ใจเนื่องจาก CI ที่กว้าง ไม่มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์

ซีเรียลที่กระตุ้นให้เกิดปัจจัยต่อต้านการหลั่งเทียบกับซีเรียลมาตรฐาน

ความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบ (RR 0.24, 95% CI 0.03 ถึง 1.72; การทดลอง 1 รายการ; สตรี 29 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) และเต้านมอักเสบซ้ำ (RR 0.39, 95% CI 0.03 ถึง 4.57; 1 การทดลอง; สตรี 7 คน; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ) อาจจะคล้ายคลึงกัน แต่เราไม่แน่ใจเนื่องจาก CI ที่กว้าง ไม่มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์

การนวด Acupoint เทียบกับการดูแลตามปกติ

การนวด Acupoint อาจช่วยลดความเสี่ยงของโรคเต้านมอักเสบเมื่อเทียบกับการดูแลตามปกติ (RR 0.38, 95% CI 0.19 ถึง 0.78; การทดลอง 1 รายการ; สตรี 400 คน; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นปานกลาง) และอาการเจ็บเต้านม (RR 0.13, 95% CI 0.07 ถึง 0.23; 1 การทดลอง ; สตรี 400 คน; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นปานกลาง) ไม่มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์

การนวดเต้านมและ low frequency pulse treatment เทียบกับการดูแลตามปกติ

การนวดเต้านมและการรักษาด้วย low frequency pulse อาจลดความเสี่ยงของเต้านมอักเสบ (RR 0.03, 95% CI 0.00 to 0.21; 1 การทดลอง; สตรี 300 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ไม่มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์

ข้อสรุปของผู้วิจัย

มีหลักฐานบางส่วนแสดงว่า การนวด Acupoint อาจจะดีกว่าการดูแลตามปกติ โปรไบโอติกอาจดีกว่ายาหลอก และการนวดเต้านมและการรักษา low frequency pulse อาจดีกว่าการดูแลตามปกติในการป้องกันเต้านมอักเสบ อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญที่ต้องบันทึกว่า เราตระหนักถึงการทดลองขนาดใหญ่อย่างน้อย 1 รายการที่กำลังตรวจสอบโปรไบโอติก ซึ่งผลการวิจัยยังไม่เปิดเผยต่อสาธารณะ ดังนั้นหลักฐานที่แสดงในที่นี้จึงไม่สมบูรณ์

หลักฐานที่มีอยู่เกี่ยวกับวิธีการอื่น ๆ รวมถึงการให้ความรู้เรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การรักษาด้วยยา และการบำบัดทางเลือกแสดงให้เห็นว่า สิ่งเหล่านี้อาจดีกว่าการดูแลตามปกติเล็กน้อยเพื่อป้องกันโรคเต้านมอักเสบ แต่ข้อสรุปของเรายังไม่แน่นอนเนื่องจากหลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ

การทดลองในอนาคตควรรวบรวมสตรีจำนวนมากเพียงพอ เพื่อให้พบความแตกต่างที่สำคัญทางคลินิกระหว่างวิธีการ และผลของการทดลองในอนาคตควรเปิดเผยต่อสาธารณะ

บันทึกการแปล

ผู้แปล ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น วันที่ 18 ตุลาคม 2020

Citation
Crepinsek MA, Taylor EA, Michener K, Stewart F. Interventions for preventing mastitis after childbirth. Cochrane Database of Systematic Reviews 2020, Issue 9. Art. No.: CD007239. DOI: 10.1002/14651858.CD007239.pub4.