ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

ยาที่ขัดขวาง interleukin‐6 (โปรตีนที่เกี่ยวข้องเมื่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมีปฏิกิริยามากเกินไป) เป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับ COVID‐19 และก่อให้เกิดผลที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่

ข้อความสำคัญ

เรามั่นใจเป็นอย่างยิ่งว่า tocilizumab (ยาที่ขัดขวางอินเตอร์ลิวคิน-6 (IL-6)) ช่วยลดจำนวนผู้ป่วยที่รักาาในโรงพยาบาลที่เสียชีวิตจาก COVID-19 ภายใน 28 วันหลังการรักษา อย่างไรก็ตาม อาจส่งผลให้อาการทางคลินิกดีขึ้นเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย (หมายถึงการออกจากโรงพยาบาลหรืออาการ COVID‐19 ดีขึ้น) 

Sarilumab อาจส่งผลให้มีการดีขึ้นทางคลินิกเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย 

เราพบการศึกษาจำนวนน้อยที่ประเมินยาที่ขัดขวาง IL-6 อื่นๆ ดังนั้นเราจึงไม่เชื่อมั่นเกี่ยวกับผลของยาเหล่านั้น

มีการศึกษาจำนวนน้อยที่ยังไม่ได้เผยแพร่ผลลัพธ์ใดๆ การศึกษาเหล่านี้รักษาคนจำนวนค่อนข้างน้อย และผลลัพธ์ของพวกเขาจะไม่เปลี่ยนแปลงสิ่งที่เราค้นพบในปัจจุบัน

IL-6 คืออะไร และมีบทบาทอย่างไรใน COVID‐19

Interleukin-6 (IL-6) เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่เรียกว่า cytokine ซึ่งช่วยควบคุมระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง IL-6 กระตุ้นการอักเสบเพื่อช่วยให้ร่างกายจดจำและต่อสู้กับการติดเชื้อเพื่อป้องกันตัวเองจากสารอันตราย เช่น ไวรัส

เมื่อคนติดเชื้อไวรัส COVID-19 อาจรบกวนการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้เกิดปฏิกิริยามากเกินไป เมื่อร่างกายสร้าง IL-6 อย่างต่อเนื่องเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการตอบสนองนี้ จะทำให้เกิดการอักเสบในระดับสูงที่ทำลายร่างกายได้ ซึ่งอาจนำไปสู่อาการหายใจลำบาก อวัยวะล้มเหลว และเสียชีวิตได้

สารขัดขวาง IL-6 คืออะไร

IL-6 blockers เป็นยาที่หยุด IL-6 จากการทำงานโดยการขัดขวางสัญญาณจาก IL-6 ไปยังส่วนอื่น ๆ ของระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งจะช่วยลดการอักเสบและอาจช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันต่อสู้กับ COVID-19 ในทางกลับกัน อาจลดความจำเป็นในการช่วยหายใจด้วยเครื่องช่วยหายใจ (เครื่องช่วยหายใจสำหรับผู้ป่วย) และลดจำนวนผู้เสียชีวิตจาก COVID-19 เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าปลอดภัยและมีประสิทธิภาพเมื่อใช้เพื่อรักษาสภาวะที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน 'ที่มีปฏิกิริยามากเกินไป' เช่น โรคไขข้ออักเสบ

เราต้องการค้นหาอะไร

เราต้องการทราบว่า IL-6 blockers เป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิผลสำหรับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 หรือไม่ เมื่อเทียบกับการดูแลแบบมาตรฐานเพียงอย่างเดียวหรือกับยาหลอก (การรักษาหลอกที่ดูเหมือนกับยาที่กำลังทดสอบ แต่ไม่มียาออกฤทธิ์ใดๆ) เรามีความสนใจเป็นพิเศษในผลของตัวขัดขวาง IL-6 ต่อ:

– อาการของ COVID-19 ดีขึ้นหรือแย่ลง

- จำนวนผู้เสียชีวิต; และ

• ผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์และผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ที่ร้ายแรง

เราทำอะไร

เราสืบค้นการศึกษาที่ทดสอบว่ายาที่ขัดขวาง interleukin-6 สามารถรักษา COVID-19 ได้หรือไม่ เราสืบค้นการศึกษาแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม ซึ่งกลุ่มตัวอย่างที่ได้รับการรักษาได้รับการคัดเลือกเข้ากลุ่มแบบสุ่ม เราได้เปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษา เราใช้วิธีการที่เป็นมาตรฐานในการให้คะแนนความเชื่อมั่นในหลักฐาน ความเชื่อมั่นจะขึ้นอยู่กับคุณลักษณะของการศึกษา เช่น การออกแบบการศึกษาและจำนวนผู้เข้าร่วม

เราพบอะไร

เราพบการศึกษา 32 ฉบับใน 12,160 คนที่เป็น COVID‐19 อายุเฉลี่ยของอยู่ที่ 56 ถึง 75 ปี และ 66% ของผู้เข้าร่วมเป็นผู้ชาย การศึกษาเกิดขึ้นที่โรงพยาบาลในประเทศต่างๆ ทั่วโลก การศึกษา 8 ฉบับได้รับทุนสนับสนุนจากบริษัทยา

ยาที่ทดสอบมากที่สุดคือ tocilizumab และ sarilumab 

เราพบการศึกษาที่ลงทะเบียนเพิ่มเติม 17 รายการ เกี่ยวกับยาปิดกั้น IL-6 เพื่อรักษา COVID‐19 ซึ่งการศึกษาเหล่านี้ยังไม่มีการเผยแพร่ผลการศึกษา จากการศึกษาเหล่านี้ มีการศึกษา 10 ฉบับเสร็จสิ้นแล้วหรือยังอยู่ระหว่างดำเนินการ การศึกษา 7 ฉบับ ถูกยกเลิก 

อะไรคือผลลัพธ์หลักของการการทบทวนวรรณกรรมของเรา

เมื่อเทียบกับยาหลอกหรือการรักษามาตรฐาน การรักษาด้วย tocilizumab:

‐ ลดจำนวนผู้ป่วย COVID-19 ที่เสียชีวิตจากสาเหตุใดๆ ก็ตามที่ประมาณ 28 วัน

‐ อาจสร้างความแตกต่างเล็กน้อยหรือไม่มีความแตกต่างเลยในเรื่องการดีขึ้นทางคลินิกที่เวลาประมาณ 28 วัน;

‐ อาจให้ผลลัพธ์ที่แตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในแง่ของอาการไม่พึงประสงค์

เราไม่เชื่อมั่นเกี่ยวกับผลของการรักษา tocilizumab ใน:

‐ การดีขึ้นทางคลินิกที่ประมาณ 60 วัน;

- ความรุนแรงของ COVID‐19; นั่นคือ จำนวนผู้ป่วยที่ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจหรือการช่วยเหลืออวัยวะเพิ่มเติม หรือเสียชีวิตด้วย COVID‐19 ที่ประมาณ 28 วัน

- จำนวนผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากสาเหตุใด ๆ ที่ประมาณ 60 วัน

เมื่อเทียบกับยาหลอกหรือการรักษามาตรฐาน การรักษาด้วย sarilumab:

- อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในการดีขึ้นทางคลินิก (หมายถึงออกจากโรงพยาบาลหรืออาการดีขึ้นของ COVID‐19) ที่ประมาณ 28 วัน

เราไม่เชื่อมั่นเกี่ยวกับผลการรักษาและเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ของ sarilumab, clazakizumab, olokizumab, siltuximab และ levilimab เมื่อเปรียบเทียบกับยาหลอกหรือการรักษามาตรฐาน 

ข้อจำกัดของหลักฐานคืออะไร

ความเชื่อมั่นของเราในผลของ clazakizumab, olokizumab, siltuximab และ levilimab นั้นถูกจำกัดเนื่องจากจำนวนการศึกษาที่ดำเนินการน้อยและคนจำนวนน้อยที่รวมอยู่ในการศึกษาเหล่านี้ เราไม่สามารถประเมินความแปรผันของผลกระทบเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงการรักษามาตรฐานที่มีให้ และเราไม่สามารถเห็นได้ว่าผลนั้นแตกต่างกันในคนที่มีอายุหรือเพศต่างกันหรือไม่

การทดลองส่วนใหญ่ที่รวมอยู่ในการทบทวนวรรณกรรมของเราดำเนินการก่อนที่จะมีสายพันธ์ที่แตกต่างกันและก่อนที่จะมีการเผยแพร่วัคซีนในวงกว้าง  

หลักฐานนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน

หลักฐานมีถึงวันที่ 7 มิถุนายน 2022

บทนำ

มีรายงานว่าผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 และมี autoantibodies ต่อต้าน type I interferons ที่มีอยู่ก่อน มีแนวโน้มที่จะเกิด inflammatory cytokine storm ซึ่งทำให้เกิดอาการทางเดินหายใจรุนแรง เนื่องจาก interleukin 6 (IL-6) เป็นหนึ่งใน cytokines ที่หลั่งออกมาในระหว่างกระบวนการอักเสบนี้ จึงมีการใช้สารขัดขวาง IL-6 ในการรักษาผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 ขั้นรุนแรง

วัตถุประสงค์

เพื่อปรับปรุงหลักฐานเกี่ยวกับประสิทธิผลและความปลอดภัยของสารขัดขวาง IL-6 เมื่อเทียบกับการดูแลมาตรฐานเพียงอย่างเดียวหรือยาหลอกสำหรับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19

วิธีการสืบค้น

เราค้นหาthe World Health Organization (WHO) International Clinical Trials Registry Platform, Living OVerview of Evidence (L·OVE) และ Cochrane COVID-19 Study Register เพื่อค้นหาการศึกษาในวันที่ 7 มิถุนายน 2022

เกณฑ์การคัดเลือก

เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCTs) ที่ประเมิน IL-6 blocking agents กับการดูแลแบบมาตรฐานเพียงอย่างเดียว หรือการใช้ยาหลอกสำหรับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 โดยไม่คำนึงถึงความรุนแรงของโรค

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล

นักวิจัยคู่หนึ่งทำการเลือกการศึกษา คัดลอกข้อมูล และประเมินความเสี่ยงของอคติอย่างอิสระ เราประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานโดยใช้วิธี GRADE สำหรับผลลัพธ์ที่วิกฤติและสำคัญทั้งหมด ในการปรับปรุงนี้ เราแก้ไขโปรโตคอลของเราเพื่อปรับปรุงวิธีการที่ใช้สำหรับการจัดระดับของหลักฐานโดยกำหนดความค่าแตกต่างน้อยที่สุดที่สำคัญสำหรับผลลัพธ์ที่สำคัญมาก

ผลการวิจัย

การปรับปรุงนี้มีการทดลองเพิ่มเติม 22 ฉบับ รวมเป็นการทดลองทั้งหมด 32 ฉบับ ซึ่งมีผู้เข้าร่วม 12,160 คน ทั้งหมดเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรค COVID-19 เราพบ RCTs 17 ฉบับที่ลงทะเบียนที่ประเมิน IL-6 blocking agents โดยไม่มีผลลัพธ์ ณ วันที่ 7 มิถุนายน 2022 

ช่วงอายุเฉลี่ยตั้งแต่ 56 ถึง 75 ปี; 66.2% (8051/12,160) ของผู้เข้าร่วมที่ลงทะเบียนเป็นผู้ชาย การทดลอง 1 ใน 3 (11/32) ของการทดลองที่รวมอยู่นั้นควบคุมด้วยยาหลอก การศึกษา 22 ฉบับ ได้รับการตีพิมพ์ใน peer-reviewed journals, 3 ฉบับได้รับการรายงานเป็นแบบพิมพ์ล่วงหน้า, 2 ฉบับ มีผลที่โพสต์เฉพาะในการลงทะเบียน และผลลัพธ์จากการทดลอง 5 ฉบับถูกดึงมาจาก meta-analysis อื่น การศึกษา 8 ฉบับได้รับทุนจากบริษัทยา 

การศึกษา 26 ฉบับที่รวบรวมไว้เป็นการทดลองแบบหลายศูนย์ ซึ่ง 4 ฉบับเป็นแบบหลายประเทศและ 22 ฉบับ ดำเนินการในประเทศเดียว การรับสมัครผู้เข้าร่วมเกิดขึ้นระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ 2020 ถึงมิถุนายน 2021 โดยมีระยะเวลาการลงทะเบียนเฉลี่ย 21 สัปดาห์ (ช่วง 1 ถึง 54 สัปดาห์) การทดลอง 19 ฉบับ (60%) มีการติดตามผล 60 วันหรือมากกว่า ความรุนแรงของโรคมีตั้งแต่ระดับเล็กน้อยไปจนถึงวิกฤติ สัดส่วนของผู้เข้าร่วมที่ได้รับการใส่ท่อช่วยหายใจเมื่อเข้าร่วมการศึกษายังแตกต่างกันไปตั้งแต่ 5% ถึง 95% มีเพียงการทดลอง 6 ฉบับเท่านั้นที่รายงานสถานะการได้รับวัคซีน ไม่มีผู้เข้าร่วมการฉีดวัคซีนรวมอยู่ในการทดลองเหล่านี้ และมีการทดลอง 17 ฉบับดำเนินการก่อนที่จะมีการเปิดตัวการฉีดวัคซีน

เราประเมินทั้งหมด 6 การรักษา โดยแต่ละการรักษาเปรียบเทียบกับยาหลอกหรือการดูแลมาตรฐาน การทดลอง 20 ฉบับ ประเมิน tocilizumab, 9 ฉบับประเมิน sarilumab และ 2 ฉบับประเมิน clazakizumab มีเพียงการทดลองเดียวที่รวมไว้สำหรับแต่ละ IL-6 blocking agents อื่นๆ (siltuximab, olokizumab, และ levilimab) การทดลอง 2 ฉบับประเมินมากกว่า 1 การรักษา

ประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ tocilizumab and sarilumab เมื่อเปรียบเทียบกับการดูแลมาตรฐานหรือยาหลอกสำหรับการรักษา COVID-19

ในวันที่ (D) 28 tocilizumab และ sarilumab อาจส่งผลให้มีการปรับปรุงทางคลินิกเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย (tocilizumab: risk ratio (RR) 1.05, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 1.00 ถึง 1.11; RCTs 15 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 6116 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง sarilumab: RR 0.99, 95% CI 0.94 ถึง 1.05; RCTs 7 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 2425 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) สำหรับการดีขึ้นทางคลินิกที่ ≥ D60 ความเชื่อมั่นของหลักฐานต่ำมากสำหรับทั้ง tocilizumab (RR 1.10, 95% CI 0.81 ถึง 1.48; RCT 1 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 97 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) และ sarilumab (RR 1.22, 95% CI 0.91 ถึง 1.63; RCTs 2 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 239 คน หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

ผลของ tocilizumab ต่อสัดส่วนของผู้เข้าร่วมที่มี WHO Clinical Progression Score (WHO-CPS) ระดับ 7 หรือสูงกว่านั้นยังคงไม่เชื่อมั่นที่ D28 (RR 0.90, 95% CI 0.72 ถึง 1.12; RCTs 13 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 2117 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) และสำหรับ sarilumab มีความไม่เชื่อมั่นมาก (RR 1.10, 95% CI 0.90 ถึง 1.33; RCTs 5 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 886 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

Tocilizumab ลดการเสียชีวิตจากสาเหตุทั้งหมดที่ D28 เมื่อเทียบกับการดูแลมาตรฐาน/ยาหลอก (RR 0.88, 95% CI 0.81 ถึง 0.94; RCTs 18 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 7428 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นสูง) หลักฐานเกี่ยวกับผลของ sarilumab ต่อผลลัพธ์นี้มีความไม่เชื่อมั่นมาก (RR 1.06, 95% CI 0.86 ถึง 1.30; RCTs 9 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 3305 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

หลักฐานไม่เชื่อมั่นสำหรับการเสียชีวิตจากสาเหตุทั้งหมดที่ ≥ D60 สำหรับ tocilizumab (RR 0.91, 95% CI 0.80 ถึง 1.04; 9 RCTs, ผู้เข้าร่วม 2775 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) และไม่เชื่อมั่นมากสำหรับ sarilumab (RR 0.95, 95% CI 0.84 ถึง 1.07; RCTs 6 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 3379 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

Tocilizumab อาจให้ผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีความแตกต่างในความเสี่ยงของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ (RR 1.03, 95% CI 0.95 ถึง 1.12; RCTs 9 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1811 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) หลักฐานเกี่ยวกับเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ของ sarilumab ไม่เชื่อมั่น (RR 1.12, 95% CI 0.97 ถึง 1.28; RCTs 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 860 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) 

หลักฐานเกี่ยวกับเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรงไม่เชื่อมั่นอย่างมากสำหรับ tocilizumab (RR 0.93, 95% CI 0.81 ถึง 1.07; RCTs 16 ฉบับ; ผู้เข้าร่วม 2974 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) และไม่เชื่อมั่นสำหรับ sarilumab (RR 1.09, 95% CI 0.97 ถึง 1.21; RCTs 6 ฉบับ; ผู้เข้าร่วม 2936 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ)

ประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ clazakizumab, olokizumab, siltuximab และ levilimab เทียบกับการดูแลมาตรฐานหรือยาหลอกสำหรับการรักษา COVID-19

หลักฐานเกี่ยวกับผลของ clazakizumab, olokizumab, siltuximab และ levilimab มาจากการศึกษา 1 หรือ 2 ฉบับสำหรับสารยับยั้งแต่ละชนิด และไม่เชื่อมั่นหรือไม่เชื่อมั่นมาก

ข้อสรุปของผู้วิจัย

ในผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วย COVID-19 ผลลัพธ์แสดงให้เห็นถึงผลดีของ tocilizumab ต่อการตายจากทุกสาเหตุในระยะสั้น และอาจมีความแตกต่างกันเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในความเสี่ยงของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เมื่อเทียบกับการดูแลมาตรฐานเพียงอย่างเดียวหรือยาหลอก อย่างไรก็ตาม ทั้ง tocilizumab and sarilumab อาจส่งผลให้มีการดีขึ้นทางคลินิกเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยที่วันที่ 28

หลักฐานสำหรับผลของ sarilumab และสารปิดกั้น IL-6 อื่น ๆ ต่อผลลัพธ์ที่สำคัญนั้นไม่เชื่อมั่นหรือไม่เชื่อมั่นมาก การทดลองส่วนใหญ่ที่รวมอยู่ในการทบทวนวรรณกรรมของเราดำเนินการก่อนที่จะมีสายพันธ์ที่แตกต่างกันเกิดขึ้นและก่อนที่จะมีการใช้วัคซีนในวงกว้าง

ขณะนี้มี RCTs ของสารปิดกั้น IL-6เพิ่มเติมอีก 17 ฉบับ ที่ลงทะเบียนโดยยังไม่มีการรายงานผลลัพธ์ จำนวนการศึกษาที่รอดำเนินการและจำนวนผู้เข้าร่วมที่วางแผนไว้มีน้อย ดังนั้น เราจะไม่เผยแพร่การอัปเดตเพิ่มเติมของการทบทวนวรรณกรรมนี้

บันทึกการแปล

แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 11 มิถุนายน 2023 Edit โดย ผกากรอง 4 ตุลาคม 2023

Citation
Ghosn L, Assi R, Evrenoglou T, Buckley BS, Henschke N, Probyn K, Riveros C, Davidson M, Graña C, Bonnet H, Jarde A, Ávila C, Nejstgaard CH, Menon S, Ferrand G, Kapp P, Breuer C, Schmucker C, Sguassero Y, Nguyen TV, Devane D, Meerpohl JJ, Rada G, Hróbjartsson A, Grasselli G, Tovey D, Ravaud P, Chaimani A, Boutron I. Interleukin-6 blocking agents for treating COVID-19: a living systematic review. Cochrane Database of Systematic Reviews 2023, Issue 6. Art. No.: CD013881. DOI: 10.1002/14651858.CD013881.pub2.