ในผู้หญิงที่ตัดเต้านมหนึ่งข้างหรือทั้งสองข้างออก เทคนิคการเสริมสร้างเต้านมแบบใดที่ส่งผลให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่า ระหว่างการใช้ซิลิโคนหรือการใช้เนื้อเยื่อของตัวผู้หญิงเอง

ใจความสำคัญ

• การผ่าตัดสร้างเต้านมใหม่ที่ใช้เนื้อเยื่อร่างกายตนเอง (เนื้อเยื่อของผู้หญิงเอง เช่น ไขมันหรือกล้ามเนื้อ) แทนการใส่ซิลิโคน อาจส่งผลให้มีสุขภาพจิตและสุขภาพทางเพศที่ดีขึ้น และมีความพึงพอใจกับการผ่าตัดโดยรวมมากขึ้น หลักฐานที่เหลือนั้นยังไม่แน่นอนอย่างมาก โดยแนะนำว่าาการสร้างเต้านมใหม่โดยการใช้เนื้อเยื่อของตัวผู้ป่วยเองเมื่อเทียบกับการใส่ซิลิโคนอาจช่วยให้ผู้หญิงมีความพึงพอใจกับรูปลักษณ์และสัมผัสของเต้านมมากกว่า และทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่ต้องการในระยะยาวน้อยลง แต่ก็อาจส่งผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่ส่งผลเลยต่อสุขภาพทางกาย, ความเสี่ยงของผลข้างเคียงที่ไม่ต้องการในระยะสั้น หรือความจำเป็นในการผ่าตัดเพิ่มเติม การผ่าตัดโดยใช้ซิลิโคนอาจอาจใช้เวลาน้อยกว่า แต่หลักฐานยังมีความไม่แน่นอนสูง

• ไม่มีเทคนิคการสร้างเต้านมใหม่ที่ดีที่สุดสำหรับผู้หญิงทุกคน การศึกษาในอนาคตควรตรวจสอบถึงปัจจัยใดที่มีอิทธิพลมากที่สุดต่อผลลัพธ์ของแต่ละเทคนิค (เช่น น้ำหนักตัวของผู้หญิง ภาวะเบาหวาน การสูบบุหรี่ และการเคยได้รับการฉายรังสี)

การศัลยกรรมสร้างเต้านมมีกี่ประเภท

ผู้หญิงที่เข้ารับการผ่าตัดเต้านมออก (Mastrectomy) เพื่อรักษาโรคมะเร็งเต้านมหรือเพื่อลดความเสี่ยง (ในกรณีของผู้หญิงที่มีความเสี่ยงสูงต่อมะเร็งเต้านม) อาจได้รับทางเลือกในการสร้างเต้านมใหม่ที่แตกต่างกัน การสร้างเต้านมใหม่สามารถทำได้พร้อมกันกับการผ่าตัดเต้านมหรือสามารถรอจนกว่าจะได้รับการรักษามะเร็งทั้งหมดเสร็จสิ้นค่อยทำก็ได้ การสร้างเต้านมใหม่อาจใช้เนื้อเยื่อของผู้หญิงเอง (ปลูกถ่ายเนื้อเยื่อ) หรือการใส่ซิลิโคน

การเลือกเทคนิคสำหรับการสร้างเต้านมใหม่ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ทั้งนี้รวมถึง ความชอบส่วนบุคคล, ลักษณะของเต้านมตามธรรมชาติ, โรคอื่นๆ ที่ผู้หญิงอาจเป็น, สูบบุหรี่หรือไม่, และ เคยได้รับการฉายรังสีที่ทรวงอกหรือเต้านมหรือไม่

คณะผู้จัดทำต้องการค้นหาอะไร

คณะผู้จัดทำต้องการเปรียบเทียบการสร้างใหม่โดยใช้ซิลิโคนกับการสร้างใหม่โดยใช้เนื้อเยื่อของตัวเอง เพื่อดูว่าเทคนิคไหน:

• ส่งผลให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น (จิตใจ เซ็กส์ และกายภาพ)
• ส่งผลให้มีความพึงพอใจมากยิ่งขึ้นกับการผ่าตัดและเต้านม
• จำกัดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ทั้งระยะสั้นและระยะยาวและลดความจำเป็นในการ ทำการผ่าตัดเพิ่มเติม
• ใช้เวลาน้อยลง

คณะผู้จัดทำดำเนินการอย่างไร

คณะผู้จัดทำค้นหาการศึกษาที่เปรียบเทียบการสร้างเต้านมใหม่โดยอาศัยเนื้อเยื่อของตัวเองกับการสร้างเต้านมใหม่โดยอาศัยซิลิโคนในผู้หญิงที่ได้รับการผ่าตัดเต้านมเพื่อรักษามะเร็งหรือเพื่อลดความเสี่ยง คณะผู้จัดทำเปรียบเทียบและสรุปผลผลลัพธ์ และให้คะแนนความเชื่อมั่นของเราในหลักฐาน โดยพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เช่น วิธีการที่ใช้ในการศึกษาและขนาดของการศึกษา

คณะผู้จัดทำพบอะไร

คณะผู้จัดทำได้รวบรวมการศึกษาจำนวน 35 ฉบับ มีผู้เข้าร่วมทั้งหมด 57,555 คน การศึกษาส่วนใหญ่ดำเนินการในสหรัฐอเมริกาหรือยุโรป

เมื่อเปรียบเทียบกับการใส่ซิลิโคน การปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเองอาจส่งผลให้มีสุขภาพจิตและสุขภาพทางเพศที่ดีกว่า และมีความพึงพอใจกับการผ่าตัดโดยรวมมากกว่า หลักฐานที่เหลือนั้นยังไม่แน่นอนอย่างมาก โดยแนะนำว่าาการสร้างเต้านมใหม่โดยการใช้เนื้อเยื่อของตัวผู้ป่วยเองเมื่อเทียบกับการใส่ซิลิโคนอาจช่วยให้ผู้หญิงมีความพึงพอใจกับรูปลักษณ์และสัมผัสของเต้านมมากกว่า และทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่ต้องการในระยะยาวน้อยลง แต่ก็อาจส่งผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่ส่งผลเลยต่อสุขภาพทางกาย, ความเสี่ยงของผลข้างเคียงที่ไม่ต้องการในระยะสั้น หรือความจำเป็นในการผ่าตัดเพิ่มเติม การผ่าตัดโดยใช้ซิลิโคนอาจอาจใช้เวลาน้อยกว่า แต่หลักฐานยังมีความไม่แน่นอนสูง

ข้อจำกัดของหลักฐานคืออะไร

คณะผู้จัดทำมีความเชื่อมั่นในหลักฐานในระดับที่น้อยหรือน้อยมาก เนื่องจากผู้หญิงในการศึกษาไม่ได้ถูกจัดเข้าไปยังกลุ่มที่ได้รับการรักษาที่แตกต่างกันแบบสุ่ม นี่หมายความว่าความแตกต่างระหว่างกลุ่มต่างๆ อาจเกิดจากความแตกต่างของตัวผู้หญิงเอง มากกว่าที่จะเป็นความแตกต่างระหว่างการรักษา อันที่จริงแล้ว มีปัจจัยหลายประการที่ส่งผลต่อการเลือกเทคนิคการสร้างเต้านมใหม่

นอกจากนี้ ยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับคุณลักษณะของผู้หญิงที่อาจจะได้รับประโยชน์จากเทคนิคการเสริมสร้างเต้านมวิธีใดวิธีหนึ่งมากกว่าอีกวิธี

หลักฐานเป็นปัจจุบันแค่ไหน

หลักฐานใช้ข้อมูลจนถึงเดือนกรกฎาคม 2022

Read the full abstract

บทนำ

ผู้หญิงที่ผ่าตัดเต้านมเพื่อรักษาโรคมะเร็งเต้านมหรือเพื่อลดความเสี่ยงของโรคมะเร็งเต้านม อาจได้รับข้อเสนอทางเลือกในการสร้างเต้านมใหม่ ซึ่งรวมถึงการใช้ซิลิโคนหรือเนื้อเยื่อของผู้หญิงเอง การเลือกใช้เทคนิคจะขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น ความต้องการของตัวผู้รับการผ่าตัด ลักษณะของเต้านม ภาพถ่ายทางรังสีก่อนผ่าตัด โรคร่วม การสูบบุหรี่ ประวัติการเคยได้รับการฉายรังสีบริเวณทรวงอกหรือเต้านม และการรักษาเสริมที่จะได้รับ (Adjuvant thaerapy)

วัตถุประสงค์

เพื่อประเมินผลลัพธ์ของการใส่ซิลิโคนเปรียบเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อจากร่างกายตนเองในการสร้างเต้านมใหม่หลังการตัดเต้านม ในแง่ของคุณภาพชีวิต ความพึงพอใจ และภาวะแทรกซ้อนของการผ่าตัดในระยะสั้นและระยะยาว

วิธีการสืบค้น

คณะผู้จัดทำได้สืบค้นข้อมูลจาก Cochrane Breast Cancer Group’s Specialised Register, CENTRAL, MEDLINE, Embase และทะเบียนการทดลอง 2 แหล่ง ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2022

เกณฑ์การคัดเลือก

คณะผู้จัดทำได้รวบรวมการศึกษาที่เปรียบเทียบระหว่างการใส่ซิลิโคนกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อของร่างกายตนเอง หลังการตัดเต้านมเพื่อการรักษามะเร็งเต้านมหรือการลดความเสี่ยงมะเร็งเต้านม ขนาดตัวอย่างขั้นต่ำที่เข้าเกณฑ์ศึกษาคือมีผู้เข้าร่วม 100 คน

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล

ผู้ทบทวนวรรณกรรม 2 คนได้ทำการประเมินงานวิจัยอย่างเป็นอิสระต่อกันเพื่อประเมินความเสี่ยงของการมีอคติ และการดึงข้อมูลโดยใช้วิธีตามาตรฐานของ Cochrane ใช้ GRADE เพื่อประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐาน

ผลการวิจัย

การศึกษาแบบไม่ได้ทำการสุ่มจำนวน 35 ฉบับ มีผู้เข้าร่วมรวมทั้งสิ้น 57,555 ราย ที่ตรงตามเกณฑ์การคัดเข้า มีการศึกษาแบบ prospective cohort 9 รฉบับ และการศึกษาแบบ retrospective cohort 26 ฉบับ

คณะผู้จัดทำตัดสินว่าการศึกษา 26 ฉบับนี้มีความเสี่ยงของการมีอคติโดยรวมอย่างร้ายแรง และการศึกษาที่เหลือมีความเสี่ยงของการมีอคติโดยรวมปานกลาง

การศึกษาบางส่วนวัดคุณภาพชีวิตและความพึงพอใจโดยใช้ BREAST-Q (มาตราส่วนตั้งแต่ 0 ถึง 100 ยิ่งสูงยิ่งดี)

การใส่ซิลิโคนอาจลดสุขภาวะทางจิตสังคม (Psychosocial well-being) หลังการผ่าตัด เมื่อเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง (ค่าความแตกต่างเฉลี่ย (MD) −4.26 คะแนน, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) −4.91 ถึง −3.61; I² = 0%; การศึกษา 6 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 3335 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ)

การใส่ซิลิโคนอาจลดหรือส่งผลเพียงเล็กน้อยจนถึงไม่มีผลเลยต่อสุขภาวะทางกาย (Physical well-being) หลังการผ่าตัดเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (MD -1.92 คะแนน, 95% CI -4.44 ถึง 0.60; I² = 87%; การศึกษา 6 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 3335 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

การใส่ซิลิโคนอาจลดสุขภาวะทางเพศ (Sexual well-being) หลังการผ่าตัด เมื่อเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง (MD −6.63 คะแนน, 95% CI −7.55 ถึง −5.72; I² = 0%; การศึกษา 6 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 3335 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ)

ผู้หญิงที่เข้ารับการสร้างเต้านมใหม่โดยใช้ซิลิโคนเทียบกับการใช้เนื้อเยื่อร่างกายตนเองอาจมีความพึงพอใจกับเต้านมน้อยกว่า แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (MD −8.17 คะแนน, 95% CI −11.41 ถึง −4.92; I² = 90%; การศึกษา 6 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 3335 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) ผลลัพธ์นี้หมายถึงความพึงพอใจของผู้หญิงต่อขนาดของหน้าอก, ความพอดีของเสื้อชั้นใน, รูปลักษณ์ในกระจก (ไม่ว่าจะสวมเสื้อผ้าหรือไม่ก็ตาม) และความรู้สึกเมื่อหน้าอกถูกสัมผัส

ผู้หญิงที่เข้ารับการสร้างเต้านมใหม่โดยใช้ซิลิโคนเทียบกับการใช้เนื้อเยื่อร่างกายตนเองอาจมีความพึงพอใจกับเต้านมน้อยกว่า แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (MD −5.96 คะแนน, 95% CI −10.24 ถึง −1.68; I² = 62%; การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1196 คน; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ) ผลลัพธ์นี้กล่าวถึงประเด็นว่าผลลัพธ์ด้านความสวยงามนั้นตรงตามความคาดหวังของผู้หญิงผู้นั้นหรือไม่, ผลกระทบที่การผ่าตัดมีต่อชีวิตของเธอ, และการที่เธอคิดว่าตนเองตัดสินใจถูกต้องแล้วหรือไม่ที่เข้ารับการผ่าตัดเสริมสร้างเต้านมใหม่

การใส่ซิลิโคนอาจลดหรือส่งผลเพียงเล็กน้อยจนถึงไม่มีผลเลยต่อ ความเสี่ยงของผลแทรกซ้อนระยะสั้นเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (Risk ratio (RR) 0.80, 95% CI 0.63 ถึง 1.03; I² = 91%; การศึกษา 22 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 34,244 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

การใส่ซิลิโคนอาจเพิ่ม ความเสี่ยงของผลแทรกซ้อนระยะยาวเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (RR 1.56, 95% CI 1.09 ถึง 2.22; I² = 94%; การศึกษา 17 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 26,930 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

การใส่ซิลิโคนอาจส่งผลเพียงเล็กน้อยจนถึงไม่มีผลเลยต่อ ความจำเป็นในการต้องทำหัตถการซ้ำเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (RR 1.23, 95% CI 0.91 ถึง 1.68; I² = 93%; การศึกษา 15 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 14,171 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

การใส่ซิลิโคนอาจลดระยะเวลาผ่าตัดเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง แต่หลักฐานก็ยังคงไม่แน่นอนอย่างมาก (MD -125.04 นาที, 95% CI -131.41 ถึง -118.67; I² = 0%; การศึกษา 2 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 836 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)

ข้อสรุปของผู้วิจัย

ข้อค้นพบของการทบทวนวรรณกรรมครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเองเมื่อเปรียบเทียบกับการใส่ซิลิโคนอาจเพิ่มผลลัพธ์ในแง่ที่เป็นผลลัพธ์ที่ตัวผู้เข้าร่วมการทดลองรายงานเอง เช่น ขภาวะทางจิตสังคม สุขภาวะทางเพศ และความพึงพอใจต่อการเสริมสร้างเต้านมใหม่ ยังมีหลักฐานที่ไม่แน่นอนอย่างมาก ที่บ่งชี้ว่าการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อร่างกายตนเอง เพิ่มความพึงพอใจในเต้านมและลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนในระยะยาวเมื่อเปรียบเทียบกับการใส่ซิลิโคน การใส่ซิลิโคนอาจเป็นหัตถการที่ใช้เวลาน้อยกว่า แต่หลักฐานยังมีความไม่แน่นอนสูง

แม้ว่าความต้องการการสร้างเต้านมใหม่จะเพิ่มขึ้น แต่การหาเทคนิคที่ดีที่สุดยังไม่ได้รับการศึกษาอย่างเพียงพอในการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCT) และหลักฐานที่ได้รับจากการศึกษาแบบไม่สุ่มก็มักจะไม่เป็นที่น่าพอใจ

ไม่มีเทคนิคการสร้างเต้านมใหม่ที่ดีที่สุดสำหรับผู้หญิงทุกคน การวิจัยในอนาคตควรเน้นที่คำนิยามของแรงผลักดันในการตัดสินใจเพื่อเป็นแนวทางให้กับกระบวนการตัดสินใจร่วมกันโดยอิงตามหลักฐานในการทำศัลยกรรมเต้านมสร้างใหม่

บันทึกการแปล

แปลโดย นสพ. นิธิกร ชิดเชื้อ คณะแพทย์ศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 9 มิถุนายน 2025

Citation

Rocco N, Catanuto GF, Accardo G, Velotti N, Chiodini P, Cinquini M, Privitera F, Rispoli C, Nava MB. Implants versus autologous tissue flaps for breast reconstruction following mastectomy. Cochrane Database of Systematic Reviews 2024, Issue 10. Art. No.: CD013821. DOI: 10.1002/14651858.CD013821.pub2.