ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตสำหรับโรคไขมันพอกตับที่ไม่เกี่ยวกับแอลกอฮอล์: a network meta-analysis

วัตถุประสงค์ของการทบทวนวรรณกรรม Cochrane นี้คืออะไร
เพื่อค้นหาว่าการปรับเปลี่ยนวิถีการดำเนินชีวิตลดผลกระทบของโรคไขมันพอกตับที่ไม่เกี่ยวกับแอลกอฮอล์ต่ออายุขัย คุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ โรคตับเรื้อรังและภาวะแทรกซ้อนหรือไม่ และก่อให้เกิดอันตรายใดๆ หรือไม่

โรคไขมันพอกตับที่ไม่มีแอลกอฮอล์ (NAFLD) คือการสะสมของไขมันในตับในผู้ที่ไม่มีประวัติการดื่มแอลกอฮอล์อย่างมีนัยสำคัญ การใช้ยา โรคต่างๆ เช่น การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี หรือภาวะอื่นๆ เช่น ความอดอยากที่อาจทำลายตับ ไขมันพอกตับสามารถนำไปสู่ความเสียหายของตับส่งผลให้เกิดการอักเสบ (โรคไขมันพอกตับที่ไม่เกี่ยวข้องกับแอลกอฮอล์ (NASH)) หรือการเกิดแผลเป็นในตับ (โรคตับแข็งในตับ) มีการทดลองการรักษาทางการแพทย์หลายอย่างเพื่อรักษา NAFLD อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานว่าสิ่งใดใช้ได้ผล การปรับเปลี่ยนวิถีการดำเนินชีวิตมีศักยภาพในการลดความเสียหายของตับ แต่ไม่เป็นที่แน่ชัดในปัจจุบัน ผู้ทบทวนวรรณกรรมนี้รวบรวมและวิเคราะห์การทดลองทางคลินิกแบบสุ่มที่เกี่ยวข้องทั้งหมดโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาว่าวิธีการรักษาที่ดีที่สุดคืออะไร

เราพบการทดลองทางคลินิกแบบสุ่ม (การศึกษาที่ผู้เข้าร่วมได้รับการสุ่มให้อยู่ใน 1 ใน 2 ลุ่มการรักษา) 59 รายการ ในระหว่างการวิเคราะห์ข้อมูล ผู้ทบทวนใช้วิธีการมาตรฐานของ Cochrane ซึ่งช่วยให้สามารถเปรียบเทียบการรักษาได้ครั้งละ 2 วิธีเท่านั้น เรายังวางแผนที่จะใช้เทคนิคขั้นสูงที่ช่วยให้สามารถเปรียบเทียบการรักษาหลายๆ วิธีได้พร้อมกัน ซึ่งมักจะเรียกว่า 'network (หรือ indirect)' meta-analysis

วันที่สืบค้นวรรณกรรม
กุมภาพันธ์ 2021

สิ่งที่เราศึกษาในการทบทวนวรรณกรรมนี้
การทบทวนนี้พิจารณาคนทุกเพศ ทุกวัย (รวมถึงเด็ก) และทุกกลุ่มชาติพันธุ์ ที่มี NAFLD เราไม่รวมการศึกษาในผู้ที่เคยปลูกถ่ายตับมาก่อน อายุเฉลี่ยของผู้เข้าร่วมเมื่อรายงานอยู่ระหว่าง 13 ปีถึง 65 ปี ผู้เข้าร่วมได้รับการรักษาที่แตกต่างกันตั้งแต่คำแนะนำในการออกกำลังกายภายใต้การดูแลและการรับประทานอาหารพิเศษหรือการรวมกันของสิ่งเหล่านี้และไม่มีการรักษานอกเหนือจากคำแนะนำด้านสาธารณสุข เราต้องการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับการเสียชีวิต คุณภาพชีวิต เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่ร้ายแรงและไม่ร้ายแรง ความเสียหายของตับอย่างรุนแรง ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากความเสียหายของตับอย่างรุนแรง มะเร็งตับ และการเสียชีวิตเนื่องจากความเสียหายของตับ ('ผลลัพธ์ทางคลินิก')

ผลลัพธ์หลักของการทบทวนวรรณกรรมนี้คืออะไร
การศึกษา 59 รายการ มีผู้เข้าร่วมจำนวนน้อย (ผู้เข้าร่วม 3631 คน) ข้อมูลการศึกษามีน้อย การศึกษา 28 รายการกับผู้เข้าร่วม 1942 คนได้ให้ข้อมูลสำหรับการวิเคราะห์ การติดตามผลผู้เข้าร่วมการทดลองใช้มีตั้งแต่ 1 ถึง 24 เดือน สำหรับการทดลองที่รายงานผลลัพธ์ทางคลินิก การติดตามผลคือ 2 ถึง 24 เดือน มีเพียงการทดลองเล็กๆ 2 รายการเท่านั้นที่ไม่ทำให้เกิดความกังวลหลักเกี่ยวกับอคติ (ความเบี่ยงเบนจากความจริงเนื่องจากวิธีการทดลอง) และด้วยเหตุนี้ จึงมีความไม่เชื่อมั่นมากเกี่ยวกับผลการวิจัยของการทบทวนวรรณกรรมนี้
การทบทวนวรรณกรรมแสดงให้เห็นว่า:
- ในช่วงระยะเวลาติดตามผล 2 ถึง 24 เดือน ผลลัพธ์ที่สำคัญทางคลินิกที่เกี่ยวข้องกับ NAFLD เช่น การเสียชีวิตเกิดขึ้นน้อย และไม่มีผู้เข้าร่วมโครงการรายใดเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับตับ เช่น โรคตับแข็ง (แผลเป็นของตับ) ภาวะตับเสื่อม (ภาวะแทรกซ้อนเนื่องจาก ของการเกิดแผลเป็นในตับ) การปลูกถ่ายตับ มะเร็งตับ หรือการเสียชีวิตจากโรคตับ อาจเป็นเพราะผู้เข้าร่วมทดลองถูกติดตามเป็นเวลาสั้นเกินไป
- หลักฐานบ่งชี้ถึงความไม่เชื่อมั่นอย่างมากเกี่ยวกับผลของวิธีการต่อผลลัพธ์ทางคลินิกใดๆ
- จำเป็นต้องมีการทดลองทางคลินิกแบบสุ่มตัวอย่างที่ได้รับการออกแบบมาอย่างดีในอนาคตเพื่อค้นหาการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตที่ดีที่สุดสำหรับผู้ป่วย NAFLD ภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับตับเกิดขึ้นในช่วง 8 ถึง 28 ปี ดังนั้นจึงไม่น่าเป็นไปได้ที่ความแตกต่างโดยผลลัพธ์ทางคลินิกจะถูกพบไว้ในการทดลองที่มีการติดตามผลน้อยกว่า 5 ถึง 10 ปี ขนาดตัวอย่างยังต้องใหญ่ขึ้นมาก

บทนำ

ความชุกของโรคไขมันพอกตับที่ไม่เกี่ยวกับแอลกอฮอล์ (NAFLD) แตกต่างกันไประหว่าง 19% ถึง 33% ในประชากรที่แตกต่างกัน NAFLD ลดอายุขัยและเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคตับแข็ง มะเร็งตับ และความต้องการปลูกถ่ายตับ มีความไม่แน่นอนเกี่ยวกับประโยชน์และอันตรายของวิธีการทางวิถีชีวิตที่หลากหลายสำหรับผู้ที่มี NAFLD

วัตถุประสงค์

เพื่อประเมินประโยชน์และอันตรายของวิธีการการดำเนินชีวิตที่แตกต่างกันในการรักษา NAFLD โดยใช้การวิเคราะห์ network meta-analysis และเพื่อสร้างการจัดอันดับของวิธีการการดำเนินชีวิตที่แตกต่างกันตามความปลอดภัยและประสิทธิภาพ

วิธีการสืบค้น

เราค้นหา CENTRAL, MEDLINE, Embase, Science Citation Index Expanded, Conference Proceedings Citation Index - Science, World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform และการลงทะเบียนการทดลองจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2021 เพื่อหาการทดลองทางคลินิกแบบสุ่มในผู้ที่มี NAFLD

เกณฑ์การคัดเลือก

เรารวมเฉพาะการทดลองทางคลินิกแบบสุ่ม (โดยไม่คำนึงถึงภาษา การปกปิด หรือสถานะ) ในผู้ที่มี NAFLD ไม่ว่าวิธีการวินิจฉัย อายุ และสถานะเบาหวานของผู้เข้าร่วม หรือการมีอยู่ของภาวะไขมันพอกตับอักเสบที่ไม่เกี่ยวกับแอลกอฮอล์ (NASH) เราไม่รวมการทดลองทางคลินิกแบบสุ่มซึ่งผู้เข้าร่วมเคยได้รับการปลูกถ่ายตับมาก่อน

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล

เราวางแผนที่จะทำ network meta-analysis ด้วย OpenBUGS โดยใช้วิธีการแบบ Bayesian และเพื่อคำนวณความแตกต่างในการรักษาโดยใช้ hazard ratio (HRs) odds ratio (ORs) และ rate ratio (RaR) และ 95% credible intervals(CrIs) ตามการวิเคราะห์ผู้เข้าร่วมตามคำแนะนำของ National Institute of Health and Care Excellence Decision Support Unit อย่างไรก็ตาม ข้อมูลมีน้อยเกินไปสำหรับผลลัพธ์ทางคลินิก ดังนั้นเราจึงทำการเปรียบเทียบโดยตรงเท่านั้น (การเปรียบเทียบแบบตัวต่อตัว) โดย OpenBUGS และใช้วิธีการแบบ Bayesian

ผลการวิจัย

เรารวมการทดลองทางคลินิกแบบสุ่มทั้งหมด 59 รายการ (ผู้เข้าร่วม 3631 คน) ในการทบทวนวรรณกรรม การทดลองทั้งหมดยกเว้น 2 รายการมีความเสี่ยงของการมีอคติสูง มีวิธีการทั้งหมด 33 วิธี ตั้งแต่การให้คำแนะนำไปจนถึงการออกกำลังกายภายใต้การดูแล และการรับประทานอาหารพิเศษ หรือการผสมผสานระหว่างสิ่งเหล่านี้และไม่มีวิธีการอื่นเพิ่มเติมในการทดลองเหล่านี้ การรักษาอ้างอิงไม่มีวิธีการเชิงรุก การทดลอง 28 รายการ (ผู้เข้าร่วม 1942 คน) ถูกรวมอยู่ในการเปรียบเทียบอย่างน้อย 1 รายการ การติดตามผลมีตั้งแต่ 1 ถึง 24 เดือน มีการศึกษา 1 รายการ ไม่ได้รายงานผลที่น่าสนใจสำหรับการทบทวนวรรณกรรมนี้

ระยะเวลาติดตามผลในการทดลองที่รายงานผลลัพธ์ทางคลินิกคือ 2 ถึง 24 เดือน ในช่วงระยะเวลาติดตามผลสั้นๆ นี้ เหตุการณ์ทางคลินิกที่เกี่ยวข้องกับ NAFLD เช่น การตาย โรคตับแข็ง การเสื่อมสภาพของตับ การปลูกถ่ายตับ มะเร็งตับ และการตายที่เกี่ยวข้องกับตับมีน้อย อาจเป็นเพราะระยะเวลาติดตามผลที่สั้นมาก ต้องใช้เวลาติดตามผล 8 ถึง 28 ปีในการตรวจพบความแตกต่างในการตายระหว่างผู้ที่มี NAFLD กับประชากรทั่วไป ดังนั้นจึงไม่น่าเป็นไปได้ที่ความแตกต่างโดยผลลัพธ์ทางคลินิกจะถูกพบไว้ในการทดลองที่มีการติดตามผลน้อยกว่า 5 ถึง 10 ปี

ในการทดลอง 1 รายการ ผู้เข้าร่วม 1 รายเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ ไม่มีเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในผู้เข้าร่วมที่เหลือในการทดลองนี้ หรือในการทดลองที่เหลือใดๆ ซึ่งดูเหมือนจะเกี่ยวข้องโดยตรงกับวิธีการ

ข้อสรุปของผู้วิจัย

หลักฐานบ่งชี้ถึงความไม่เชื่อมั่นอย่างมากเกี่ยวกับผลของวิธีการต่อการดำเนินชีวิตเมื่อเปรียบเทียบกับไม่มีวิธีการเพิ่มเติม (โดยคำแนะนำด้านสาธารณสุขทั่วไป) ต่อผลลัพธ์ทางคลินิกใดๆ หลังจากระยะเวลาติดตามผลสั้นๆ 2 ถึง 24 เดือนในผู้ที่มีโรคไขมันพอกตับที่ไม่เกี่ยวกับแอลกอฮอล์

ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการทดลองทางคลินิกแบบสุ่มคุณภาพสูงพร้อมการติดตามผลอย่างเพียงพอ เราเสนอ registry-based randomised clinical trials หรือ cohort multiple randomised clinical trials (การออกแบบการศึกษาที่มีการทดลองวิธีการหลายอย่างในกลุ่มผู้เข้าร่วมจำนวนมากเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพและปรับการทดลองให้ใกล้เคียงกับการปฏิบัติทางคลินิกมาตรฐานมากขึ้น) เปรียบเทียบการออกกำลังกายแบบแอโรบิกและคำแนะนำด้านอาหาร เทียบกับมาตรฐานการดูแล (คำแนะนำการออกกำลังกายและอาหารที่ได้รับเป็นส่วนหนึ่งของการส่งเสริมสุขภาพแห่งชาติ) เหตุผลในการเลือกการออกกำลังกายแบบแอโรบิกและคำแนะนำด้านอาหารคือผลกระทบของวิธีการเหล่านี้ต่อผลลัพธ์ทางอ้อมซึ่งอาจแปลเป็นประโยชน์ทางคลินิก ผลลัพธ์ในการทดลองดังกล่าวควรเป็นอัตราการเสียชีวิต คุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ โรคตับแข็งที่เสื่อมสภาพ การปลูกถ่ายตับ และการวัดการใช้ทรัพยากร รวมถึงค่าใช้จ่ายในการให้การรักษาและการลดการใช้การดูแลสุขภาพหลังจากติดตามผลอย่างน้อย 8 ปี เพื่อค้นหาความแตกต่างที่มีความหมายใน ผลลัพธ์ที่สำคัญทางคลินิก

บันทึกการแปล

แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 18 มิถุนายน 2021

Citation
Buzzetti E, Linden A, Best LMJ, Madden AM, Roberts D, Chase TJ G, Freeman SC, Cooper NJ, Sutton AJ, Fritche D, Milne EJ, Wright K, Pavlov CS, Davidson BR, Tsochatzis E, Gurusamy KS. Lifestyle modifications for nonalcohol-related fatty liver disease: a network meta-analysis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2021, Issue 6. Art. No.: CD013156. DOI: 10.1002/14651858.CD013156.pub2.