Najważniejsze informacje

- Na podstawie badań uwzględnionych w tym przeglądzie nie jesteśmy pewni, w jakim stopniu rurki wentylacyjne poprawiają słuch. Tzw. „klejące ucho” jest stanem zmiennym, z wysokim odsetkiem samoistnego ustępowania i nawrotów, co utrudnia badanie kliniczne.

- Rurki wentylacyjne mogą nieznacznie zmniejszyć liczbę dzieci, które mają wysiękowe zapalenie ucha po trzech do sześciu miesiącach obserwacji. Nie jest jasne, czy mają one również wpływ w dłuższych okresach czasu.

- Badania, które ocenialiśmy raportowały, że wprowadzenie rurek wentylacyjnych może prowadzić do trwałego otworu w błonie bębenkowej (perforacja błony bębenkowej) u 0% do 12% dzieci.

Czym jest WZUŚ?

Tzw. „klejące ucho” (lub wysiękowe zapalenie ucha środkowego, WZUŚ) to częste schorzenie dotykające małe dzieci. W uchu środkowym gromadzi się płyn, co może powodować upośledzenie słuchu. W efekcie osłabienia słuchu dzieci mogą doświadczać opóźnienia w rozwoju mowy i trudności w szkole.

Jak leczy się WZUŚ?

W większości przypadków WZUŚ nie wymaga żadnego leczenia, a objawy ustępują z czasem. U dzieci z uporczywym WZUŚ stosowano różne metody leczenia, w tym farmakoterapię lub zabiegi chirurgiczne (zakładanie drenu, z adenoidektomią lub bez niej). Rurki wentylacyjne (dreny śródbębenkowe) to małe plastikowe lub silikonowe rurki, które są wprowadzane do błony bębenkowej w znieczuleniu ogólnym. Rurka pozwala na odpływ płynu z ucha środkowego i umożliwia dostęp powietrza.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy ustalić, czy wprowadzenie rurek wentylacyjnych było lepsze niż brak leczenia lub inne rodzaje leczenia (takie jak leki lub aparaty słuchowe) u dzieci z WZUŚ. Chcieliśmy również sprawdzić, czy istnieją jakiekolwiek niepożądane skutki związane z wprowadzeniem rurek wentylacyjnych.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których porównywano wprowadzenie rurek wentylacyjnych z niestosowaniem leczenia lub z innym leczeniem u dzieci z WZUŚ. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy pewność względem otrzymanych danych naukowych w oparciu o takie czynniki, jak metodyka badań i liczebność badanej grupy.

Co znaleźliśmy?

Do przeglądu włączono 19 badań, w których uczestniczyło łącznie 2888 osób. Większość danych naukowych uznaliśmy za niepewne ze względu na stosunkowo małą liczbę dzieci objętych badaniami i pewne nieprawidłowości związane z ich prowadzeniem. Dane naukowe z dotychczas przeprowadzonych badań nie pozwalają nam stwierdzić, kiedy i w jakim stopniu rurki wentylacyjne poprawią słuch u konkretnego dziecka.

Szukaliśmy badań, w których porównano rurki wentylacyjne z różnymi rodzajami leczenia, w tym brakiem leczenia, opóźnionym leczeniem rurkami wentylacyjnymi (w razie potrzeby), aparatami słuchowymi, antybiotykami lub utworzeniem małego otworu w błonie bębenkowej (zwanego "myringotomią"). Nie znaleźliśmy żadnych badań porównujących rurki wentylacyjne z aparatami słuchowymi, ale znaleźliśmy dane naukowe dla innych porównań.

Rurki wentylacyjne mogą zmniejszyć liczbę dzieci z przetrwałym WZUŚ po trzech do sześciu miesiącach obserwacji. Korzyści tej nie zaobserwowano po dłuższej obserwacji. Jednak wiele dzieci z "grupy kontrolnej" (u których nie planowano żadnego leczenia) albo wyzdrowiało samoistnie, albo otrzymało rurki wentylacyjne w okresie obserwacji. Utrudnia to ocenę danych naukowych w dłuższym okresie obserwacji.

Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych dotyczących jakości życia, więc nie wiemy, czy rurki wentylacyjne mają na nią jakikolwiek wpływ.

Nie byliśmy w stanie połączyć wyników różnych badań, aby obliczyć, jak często może wystąpić perforacja błony bębenkowej. Jednak w badaniach odnotowano ten efekt uboczny u od 0% do 12% dzieci, które otrzymały rurki wentylacyjne.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych?

Nie mieliśmy wystarczających informacji, aby określić, czy niektóre grupy dzieci odniosłyby korzyści z rurek wentylacyjnych (na przykład dzieci z zespołem Downa lub rozszczepem podniebienia, dzieci z poważnym ubytkiem słuchu lub dzieci w określonej grupie wiekowej). W praktyce klinicznej dostępne są różne rodzaje rurek wentylacyjnych, które działają przez różny czas - nie zidentyfikowaliśmy żadnych badań, które konkretnie dotyczyłyby stosowania długo działających rurek wentylacyjnych, w przypadku których korzyści i szkody mogą być różne. Konieczne są dalsze prace w celu określenia, które dzieci z WZUŚ odniosą korzyści z leczenia, a które prawdopodobnie wyzdrowieją samoistnie.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do stycznia 2023 r.