Najważniejsze informacje

• Ćwiczenia, w połączeniu z określonymi ćwiczeniami wzmacniającymi mięśnie oddechowe, mogą nie zmniejszać duszności, poprawiać sprawności fizycznej czy jakości życia. Siła mięśni oddechowych i wytrzymałość poprawiły się, ale nie na tyle, by pacjenci zaobserwowali różnicę.

• Określone ćwiczenia wzmacniające mięśnie oddechowe w porównaniu z ich brakiem mogą zmniejszać duszności, poprawiać sprawność fizyczną i jakość życia. Wzrosła siła mięśni oddechowych i wytrzymałość, ale nie wiemy, czy przyniosło to korzyści pacjentom.

• Nie wiemy, czy ćwiczenia fizyczne lub określone ćwiczenia wzmacniające mięśnie oddechowe są lepsze dla osób z osłabionymi mięśniami oddechowymi, trenujących kilka tygodni.

• Przyszłe badania powinny koncentrować się na osobach z osłabionymi mięśniami oddechowymi oraz obejmować większą liczbę osób.

Czym jest przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)?

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to choroba charakteryzująca się ograniczonym przepływem powierza przez drogi oddechowe powodującym duszności i kaszel. Występuje w konsekwencji długotrwałego wdychania drażniących gazów, takich jak dym papierosowy i środki chemiczne. Uważa się, że trening i wzmacnianie mięśni oddechowych usprawnia oddychanie i zmniejsza niedrożność dróg oddechowych.

Jakie ćwiczenia fizyczne stosują osoby z POChP?

Pracownicy ochrony zdrowia wykorzystują różne ćwiczenia wspomagające leczenie osób cierpiących na POChP.

• Niektórzy, aby złagodzić objawy, poprawić kondycję fizyczną oraz jakość życia, podejmują program ćwiczeń ogólnych i edukację.

• Inni starają się poprawić siłę i wytrzymałość mięśni oddechowych poprzez serię ćwiczeń oddechowych z wykorzystaniem specjalnych urządzeń. Nazywa się to "treningiem mięśni wdechowych" (ang. inspiratory muscle training, IMT). Urządzenia te zwiększają opór podczas oddychania, wzmacniają przeponę i mięśnie międzyżebrowe - mięśnie służące do oddychania. Dzięki temu pacjenci z każdym oddechem mogą wdychać większą ilość powietrza oraz dłużej utrzymać aktywność fizyczną. W celu poprawy wyników sportowych z urządzeń korzystają również osoby bez dolegliwości płuc.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy sprawdzić, czy ćwiczenia połączone z IMT w porównaniu z samymi ćwiczeniami oraz czy IMT w porównaniu z brakiem ćwiczeń lub z pozorowanym IMT, zmniejszają duszności, poprawiają sprawność fizyczną oraz jakość życia pacjentów. (Urządzenie pozorowane nie oddziałuje na funkcje mięśni oddechowych. Ze względu na to, że osoby badane nie wiedzą, z których urządzeń korzystają, możliwa jest ich rzetelna ocena.)

Chcieliśmy również sprawdzić, czy IMT wiąże się z efektami niepożądanymi.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których porównywano:

• ćwiczenia w połączeniu z IMT z samymi ćwiczeniami; oraz

• IMT z brakiem ćwiczeń lub z pozorowanym IMT.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy wiarygodność danych naukowych na podstawie takich czynników jak metodologia i wielkość badań.

Czego się dowiedzieliśmy?

Ćwiczenia w połączeniu z IMT w porównaniu z samymi ćwiczeniami
Znaleźliśmy 22 badania z udziałem 1446 uczestników, które trwały od 2 do 24 tygodni. Ćwiczenia w badaniach obejmowały trening wyłącznie na bieżni, wyłącznie na rowerze lub połączenie różnych rodzajów ćwiczeń (trening na rowerze, trening na bieżni, wzmacnianie mięśni, wchodzenie po schodach, edukację). Czas trwania treningu i urządzenia wykorzystane do IMT były różne w poszczególnych badaniach.

Odkryliśmy, że połączenie ćwiczeń z IMT:
• prawdopodobnie ma mały lub nie ma wpływu na duszności (mierzone za pomocą różnych skal);
• ma nieznany wpływ na sprawność fizyczną;
• może mieć mały lub nie mieć wpływu na jakość życia (mierzoną za pomocą różnych skal);
• prawdopodobnie nie ma większego wpływu na siłę mięśni oddechowych.

IMT w porównaniu z brakiem treningu lub urządzeniem pozorowanym
Znaleźliśmy 37 badań z udziałem 1021 uczestników, które trwały od 2 tygodni do roku. IMT w poszczególnych badaniach różnił się pod względem wykorzystanych urządzeń, zastosowanego oporu, częstotliwości i obecności osoby nadzorującej.

Odkryliśmy, że sam IMT:
• może zmniejszać duszności mierzone za pomocą jednej ze skal, ale nie jest jasne, czy ma wpływ, gdy duszności mierzone są dwoma innymi skalami;
• prawdopodobnie poprawia sprawność fizyczną;
• prawdopodobnie poprawia jakość życia ocenianą za pomocą jednej ze skal, ale nie jest jasne, czy przynosi korzyści, gdy jakość życia mierzona jest inną skalą;
• może mieć mały lub nie mieć wpływu na siłę mięśni oddechowych.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

W badaniach pojawiały się różne czasy trwania treningu, zastosowany opór, różne programy treningowe, rodzaje urządzeń oraz różna liczba i częstotliwość sesji. W tej sytuacji wyciąganie z nich jednoznacznych wniosków jest trudne. Nasza ogólna pewność do wniosków jest ograniczona, ponieważ badania przeprowadzone były na niewielkich grupach, uczestnicy mogli też wcześniej wiedzieć, jakie leczenie otrzymują, dodatkowo badania były niejednorodne.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane naukowe pochodzą z 20 października 2022 r.