Pytanie badawcze

Porównanie immunoterapii (nowszego sposobu leczenia działającego na układ odpornościowy organizmu) z chemioterapią (techniką leczenia, której celem jest likwidacja komórek nowotworowych) u chorych na raka pęcherza moczowego lub górnego odcinka dróg moczowych, u których komórki rakowe rozprzestrzeniły się w organizmie, a wykonanie zabiegu chirurgicznego nie jest możliwe z powodu zaawansowanego stadium choroby.

Wprowadzenie

Do niedawna leczenie raka pęcherza moczowego, który rozprzestrzenił się na inne narządy poza układem moczowym (tzw. przerzutowego raka pęcherza moczowego), polegało na stosowaniu jednej z niewielu dostępnych chemioterapii z zastosowaniem cisplatyny lub karboplatyny (tzw. chemioterapii zawierającej platynę). Obecnie w leczeniu przerzutowego raka pęcherza moczowego stosuje się kilka nowych immunoterapii. Immunoterapia wykorzystuje układ odpornościowy organizmu tak, żeby zapobiec wzrostowi guza, a nawet żeby go zmniejszyć. W niniejszym przeglądzie przeanalizowano dane naukowe dotyczące stosowania u chorych z przerzutowym rakiem pęcherza moczowego immunoterapii jako pierwszego leczenia (tzw. leczenie pierwszego rzutu) lub późniejszego (tzw. leczenie drugiego rzutu), i porównano ją z chemioterapią.

Charakterystyka badań

W niniejszym przeglądzie Cochrane uwzględniono badania bez randomizacji oraz badania z randomizacją (RCT; w których uczestników przydziela się losowo do grup leczenia), ponieważ część zezwoleń wydanych przez odpowiedzialne organy opiera się na badaniach bez randomizacji. W przeprowadzonych przez nas analizach uwzględniliśmy tylko RCT.

Najważniejsze wyniki

Zidentyfikowaliśmy 5 RCT i 7 badań bez randomizacji dotyczących naszego pytania badawczego, ale do analizy włączono tylko RCT. W badaniach tych uczestniczyli pacjenci z miejscowo zaawansowanym rakiem pęcherza moczowego (rakiem, który rozprzestrzenił się z pierwotnego miejsca do okolicznych tkanek i nie mógł zostać usunięty chirurgicznie) lub z przerzutowym rakiem pęcherza moczowego.

Leczenie pierwszego rzutu – w leczeniu miejscowo zaawansowanego lub przerzutowego raka pęcherza moczowego immunoterapia, w porównaniu z chemioterapią, prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny (jeśli 750 na 1000 osób poddanych chemioterapii zmarło w ciągu 3 lat, w przypadku zastosowania immunoterapii zmarłoby 11 osób na 1000 mniej [od 45 mniej do 26 więcej]). Immunoterapia ma prawdopodobnie niewielki lub żaden wpływ na jakość życia związaną ze zdrowiem (w skali od 0 do 156 punktów wśród leczonych immunoterapią uzyskano wynik jedynie o śr. 4,1 punktu lepszy). Immunoterapia prawdopodobnie zmniejsza częstość występowania poważnych skutków ubocznych (jeśli u 908 osób na 1000 poddanych chemioterapii wystąpiły poważne skutki uboczne w ciągu 1 roku, to w grupie poddanych immunoterapii wystąpiłyby one u 481 osób na 1000 mniej [od 644 do 227 mniej]).

Leczenie drugiego rzutu – immunoterapia może zmniejszyć ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny (jeśli 920 na 1000 osób poddanych chemioterapii zmarłoby w ciągu 3 lat, to w przypadku zastosowania immunoterapii zmarłoby o 59 osób na 1000 mniej [od 95 do 28 mniej]). Immunoterapia może nie wpływać na jakość życia związaną ze zdrowiem (w skali od 0 do 100 punktów wśród leczonych immunoterapią uzyskano wynik jedynie o śr. 4,8 punktu lepszy). Immunoterapia prawdopodobnie zmniejsza częstość występowania poważnych skutków ubocznych (jeśli u 630 na 1000 osób poddanych chemioterapii wystąpiły poważne skutki uboczne w ciągu 15 miesięcy, to w grupie poddanych immunoterapii wystąpiłyby one u 76 osób na 1000 mniej [od 126 do 25 mniej]).

Główne ograniczenia danych naukowych

W zależności od wyniku, mamy niewielkie lub umiarkowane zaufanie do danych naukowych.