Jaki jest cel tego przeglądu?

Celem niniejszego przeglądu jest zgłębienie doświadczeń ofiar wykorzystywania seksualnego i przemocy, wśród których przeprowadzono interwencje w celu zapewnienia im wsparcia i poprawy ich stanu zdrowia i samopoczucia, a także doświadczeń członków ich rodzin oraz specjalistów przeprowadzających te interwencje. Przeanalizowaliśmy 37 badań opisujących opinie i doświadczenia z przebiegu interwencji.

Najważniejsze informacje

- Ofiary, ich rodziny i specjaliści zaznaczali, że warunki organizacyjne interwencji (np. miejsce, w którym się odbywały, oraz nastawienie personelu) miały istotny wpływ na ich doświadczenia i odniesione korzyści.

- Uczestnicy badania opowiadali o pozytywnych wynikach terapii i interwencji, takich jak lepsze zrozumienie traumy, poprawa zdrowia fizycznego i psychicznego, nastroju, relacji międzyludzkich, a także zdolności do ponownego zaangażowania się w wiele aspektów życia.

- Uczestnicy badania wyjaśnili, że pewne elementy i warunki organizacyjne interwencji, które przyniosły im najwięcej korzyści z tego procesu, często mogły stanowić też barierę. Na przykład ciepłe i otwarte stosunki z terapeutą przynosiły korzyści, jednak w przypadku, gdy nie dało się nawiązać tego rodzaju relacji, działały one jak bariera.

- Aspekty interwencji dotyczące pewnych podgrup ofiar (np. interwencje oparte na wierze) i stopień, w jakim sprawiły, że wszystkie ofiary (np. płci męskiej, z niepełnosprawnościami, czy przedstawiciele grup mniejszości) poczuły się uwzględnione, również były istotne ze względu na to, aby ofiary czerpały z nich jak najwięcej korzyści.

Co analizowano w niniejszym przeglądzie?

Szukaliśmy badań, w których analizowano doświadczenia ofiar i specjalistów biorących udział w interwencjach mających na celu wsparcie ofiar wykorzystywania seksualnego i przemocy lub doświadczenia rodzin wspierających ofiary po interwencji.

Uwzględniliśmy badania:

- dotyczące osób, które doświadczyły przemocy seksualnej w dzieciństwie, jako osoby dorosłe, bądź zarówno jako dzieci, jak i osoby dorosłe;

- obejmujące osoby w każdym wieku, bez względu na płeć, orientację seksualną, pochodzenie czy sprawność.

Badania przeprowadzono w różnych krajach i środowiskach.

Jakie są główne wyniki przeglądu?

Przeprowadziliśmy analizę 37 spośród 97 badań istotnych dla naszego przeglądu. Większość z 37 badań pochodziła z krajów o wysokich dochodach i dotyczyła ofiar przemocy seksualnej. Uwzględniliśmy szeroki zakres interwencji, które miały na celu wsparcie ofiar wykorzystywania seksualnego i przemocy, przy czym tylko jeden rodzaj interwencji analizowano w więcej niż jednym badaniu.

Członkowie badania nie omawiali elementów różnych rodzajów interwencji (np. aspektów związanych z terapią uważności [mindfulness] lub pomocą terapeutyczną dla ofiar gwałtu), a raczej odnosili się do szerokiego zakresu ważnych dla nich czynników związanych z interwencjami. Przykładowo podkreślali, że:

- dobre relacje z terapeutą były czynnikiem kluczowym,

- członkowie ich grupy (w przypadku interwencji grupowych) byli w stanie zapewnić im pewien stopień poczucia przynależności.

Zaznaczyli także, że inne warunki interwencji, takie jak lokalizacja i przyjacielskie nastawienie recepcjonistów i reszty personelu, miały znaczny wpływ na to, jak korzystne były dla nich te interwencje.

W przeglądzie zauważono, że ofiary przemocy seksualnej na wiele sposobów czerpały korzyści z interwencji. Większość tych sposobów nie została dotąd zbadana pod kątem skuteczności interwencji za pomocą analizy ilościowej. Tego typu badania zazwyczaj zgłębiają zdrowie psychiczne, tymczasem w wyniku naszego przeglądu wyszło na jaw, że dzięki interwencjom ofiary skorzystały także w takich sferach życia jak:

- zdrowie fizyczne,

- nastrój,

- relacje międzyludzkie,

- pewność siebie,

- a także umiejętność stawiania granic i asertywność.

Jak aktualny jest przegląd?

Ten przegląd obejmuje badania opublikowane do maja 2021 roku.