Wprowadzenie
Witamina D jest niezbędnym składnikiem odżywczym, który odgrywa istotną rolę w zdrowiu układu kostnego. Niedobór witaminy D wiąże się również z innymi niż szkieletowe skutkami zdrowotnymi, takimi jak wzrost. Zaburzenia wzrostu u dzieci poniżej 5. roku życia wciąż pozostają poważnym problemem globalnym. Dotychczas w literaturze wykazano, że stężenie witaminy D we krwi wiąże się z zaburzeniami wzrastania. Przeanalizowaliśmy wyniki badań odnoszące się do suplementacji witaminy D oraz jej potencjalnego wpływu na wzrost liniowy. Oceniliśmy także inne efekty związane z suplementacją witaminy D, w tym działania niepożądane.
Charakterystyka badań
Przeanalizowaliśmy 187 raportów reprezentujących 75 badań (12 122 uczestników), najczęściej przeprowadzonych w Indiach, USA i Kanadzie wśród dzieci poniżej 5. roku życia. Dodatkowo 33 badania oznaczono jako „w toku” (wciąż prowadzone) oraz 21 badań jako „oczekujące na klasyfikację”, ponieważ nie zapewniają wystarczającej ilości informacji, aby zostać zakwalifikowane jako włączone, w toku lub wykluczone. W badaniach porównywano: 1) doustną suplementację witaminy D z placebo (nieaktywną tabletką) lub z niestosowaniem interwencji; 2) większą dawkę witaminy D z mniejszą dawką witaminy D; 3) stosowanie witaminy D w połączeniu z mikroskładnikami odżywczymi (witaminami i/lub minerałami) ze stosowaniem samych mikroskładników odżywczych; oraz 4) suplementację większej dawki witaminy D razem z mikroskładnikami odżywczymi (witaminami i/lub minerałami) z przyjmowaniem mniejszej dawki witaminy D łącznie z tymi samymi mikroskładnikami odżywczymi. W 2 badaniach zgłoszono, że są sfinansowane w celach komercyjnych, 2 zostały sklasyfikowane jako „finansowanie mieszane” (non-profit i for-profit), w 5 zgłoszono, że nie otrzymano żadnego finansowania, w 26 nie ujawniono źródeł finansowania, a pozostałe badania były wspierane przez fundusze non-profit.
Główne wyniki
Suplementacja witaminy D w porównaniu z podawaniem placebo lub niestosowaniem interwencji prawdopodobnie powoduje niewielką lub żadną różnicę w rozwoju hiperkalciurii, może pobudzać wzrost w porównaniu z wiekiem dziecka oraz możliwe, że powoduje niewielką lub żadną różnicę w jego zahamowaniu. Nie ma pewności, czy stosowanie witaminy D w porównaniu z placebo lub niestosowaniem jakiejkolwiek interwencji wpływa na rozwój hiperkalcemii.
Suplementacja większej dawki witaminy D w porównaniu z mniejszą dawką może mieć niewielki lub żaden wpływ na wzrost w porównaniu z wiekiem dziecka i rozwijającą się hiperkalciurię lub hiperkalcemię. Nie mamy też pewności co do wpływu podawania większych dawek witaminy D na wzrost liniowy.
Suplementacja większej dawki witaminy D wraz z mikroskładnikami odżywczymi (witaminami i/lub minerałami) w porównaniu ze stosowaniem mniejszej dawki witaminy D z tymi samymi mikroskładnikami odżywczymi może mieć niewielki lub żaden wpływ na wzrost liniowy u dzieci poniżej 5. roku życia i rozwój hiperkalciurii, a także prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na rozwój hiperkalcemii.
Wnioski
Aktualne dane naukowe sugerują, że witamina D prawdopodobnie nieznacznie poprawia wynik z-score wzrostu dla badanego wieku w porównaniu z placebo. Jednak ze względu na jakość danych naukowych nie mamy pewności co do rzeczywistego wpływu suplementacji witaminy D na wzrost liniowy lub działania niepożądane wśród dzieci poniżej 5. roku życia w porównaniu z placebo, niestosowaniem interwencji lub przyjmowaniem mniejszych dawek witaminy D, łącznie z mikroelementami lub bez nich.
Tłumaczenie: Manuela Jarzębska; Redakcja: Żaneta Gdowik, Mariusz Marczak, Karolina Moćko