Pytanie badawcze

Czy stosowanie leków przeciwbólowych zmniejsza ryzyko wylewu krwi do mózgu i ryzyko zgonu oraz poprawia długoterminowy rozwój u dzieci urodzonych zbyt wcześnie (wcześniaków) wymagających wspomagania oddychania?

Wprowadzenie

U wcześniaków, zwłaszcza dzieci urodzonych przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży, może dojść do wylewu krwi do mózgu. Jeśli krwawienie nie było poważne dziecko może w pełni wyzdrowieć lub doświadczać jedynie łagodnych problemów w przyszłości. Dzieci z cięższymi krwawieniami mogą umrzeć lub doświadczać długoterminowych komplikacji. Obecnie nie ma metod zapobiegania lub leczenia wylewu krwi do mózgu.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy przeglądów Cochrane, w których badano stosowanie leków przeciwbólowych w zapobieganiu wylewom krwi do mózgu u wcześniaków. Oceniliśmy jakość przeglądów i podsumowaliśmy ich wyniki, gromadząc w ten sposób wszystkie aktualne dane naukowe na temat interesujących nas metod leczenia.

Czego się dowiedzieliśmy?

Uwzględniliśmy 7 przeglądów Cochrane i 1 protokół (plan) przeglądu Cochrane. 2 przeglądy obejmowały badania spoza naszego obszaru zainteresowań np. koncentrowały się na dzieciach urodzonych bez żadnych komplikacji pod koniec ciąży lub dzieciach niewymagających aparatury do oddychania. W pozostałych 5 przeglądach badano następujące leki: paracetamol (3 badania), midazolam (3 badania), fenobarbital (9 badań), opioidy (20 badań) i ibuprofen (5 badań).

Głównie wyniki

• Mniej poważne krwawienie do mózgu

Jesteśmy umiarkowanie pewni danych naukowych dotyczących stosowania ibuprofenu, który prawdopodobnie nie powoduje istotnej różnicy w liczbie krwawień do mózgu, w porównaniu z placebo (lekiem nieaktywnym lub pozorowanym) (od 19% mniej do 21% więcej). Nie mamy pewności co do danych naukowych dotyczących: morfiny w porównaniu z diamorfiną oraz innych leków w porównaniu z placebo. W żadnym z badań porównujących 2 różne leki między sobą nie analizowano tego punktu końcowego.

• Ciężki wylew krwi do mózgu

Nie jesteśmy pewni danych naukowych dotyczących paracetamolu, fenobarbitalu, opioidów i ibuprofenu, w porównaniu z placebo. Nie jesteśmy także pewni danych naukowych dotyczących: paracetamolu w porównaniu z ibuprofenem; morfiny w porównaniu z midazolamem i fentanylem. W żadnym z badań dotyczących midazolamu w porównaniu z placebo i morfiny w porównaniu z diamorfiną nie odnotowano ciężkiego wylewu krwi do mózgu.

• Zgon (z jakiejkolwiek przyczyny) w 28. dniu życia

Jesteśmy umiarkowanie pewni danych naukowych dotyczących stosowania opioidów, które prawdopodobnie nie powodują znamiennej różnicy w porównaniu z placebo (od 20% mniej do 55% więcej). Nie jesteśmy pewni danych naukowych dotyczących: fenobarbitalu i ibuprofenu w porównaniu z placebo; morfiny w porównaniu z midazolamem i diamorfiną. W żadnym z badań dotyczących paracetamolu i midazolamu w porównaniu z placebo, paracetamolu z ibuprofenem oraz morfiny z fentanylem nie odnotowano zgonów (z jakiejkolwiek przyczyny) w 28 dniu życia.

• Rozwój długoterminowy

Nie mamy pewności co do danych naukowych dotyczących wpływu stosowania opioidów w porównaniu z placebo na długoterminowy rozwój dzieci w wieku od 18 do 24 miesięcy i w wieku od 5 do 6 lat. Żadne z pozostałych badań nie dotyczyło rozwoju długoterminowego.

Zidentyfikowaliśmy jeden protokół przeglądu Cochrane dotyczący stosowania deksmedetomidyny, leku łagodzącego ból i pomagającego niemowlętom się rozluźnić. Planujemy uwzględnić dane naukowe z tego przeglądu, gdy zostanie on opublikowany.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Mamy umiarkowaną pewność co do danych naukowych dotyczących ibuprofenu w odniesieniu do mniej poważnych krwawień do mózgu i opioidów w odniesieniu do zgonów (z jakiejkolwiek przyczyny), w porównaniu z placebo. Nie mamy pewności co do danych naukowych dla pozostałych porównań i wyników. W badaniach albo nie podano istotnych dla nas informacji, albo przedstawiono wyniki o bardzo małej wiarygodności. Badania te były niewielkie i wykorzystywały metody, które mogły wprowadzić błędy w wynikach.

Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane naukowe obejmują okres do sierpnia 2022 roku.