Jaki jest cel niniejszego przeglądu?
Celem niniejszego przeglądu Cochrane była ocena, czy sztuczne soczewki z filtrem światła niebieskiego, znane również jako soczewki wewnątrzgałkowe (IOLs), chronią tylną część oka. Aby odpowiedzieć na to pytanie, autorzy przeglądu zebrali i przeanalizowali wszystkie istotne badania i znaleźli 51 badań.

Główne wyniki
Istnieje mało danych potwierdzających istotne różnice między soczewkami z filtrem światła niebieskiego, a tymi bez filtra. Jednak badania przeprowadzono na zbyt małej liczbie uczestników i w zbyt krótkim okresie, by mogły dostarczyć wiarygodnych odpowiedzi na postawione pytanie.

Co badano w ramach przeglądu?
Niekiedy, wraz z upływem czasu, soczewka w oku mętnieje, zwłaszcza u osób starszych. Zabieg usunięcia zaćmy obejmuje usunięcie zmętniałej soczewki i zastąpienie jej sztuczną. Ta sztuczna soczewka nosi nazwę „soczewki wewnątrzgałkowej” (ang: intraocular lens, IOL). Soczewki wewnątrzgałkowe zawierają filtr blokujący szkodliwe światło ultra-fioletowe (UV). Niektóre soczewki posiadają również filtr blokujący widzialne światło niebieskie. Teoretycznie duża ilość światła niebieskiego może uszkodzić tylną część oka, która odpowiada za centralne pole widzenia (plamka żółta). Zasugerowano, że IOLs z filtrem światła niebieskiego mogą pomóc chronić plamkę żółtą i przeciwdziałać utracie widzenia występującej u ludzi starszych w wyniku starczego zwyrodnienia plamki żółtej.

Jakie są główne wyniki tego przeglądu?
Autorzy przeglądu Cochrane przeanalizowali 51 badań z 17 różnych krajów. Przegląd badań wykazał, co następuje:

• prawdopodobnie nie ma istotnej różnicy w widzeniu na odległość między sztucznymi soczewkami z filtrem światła niebieskiego i tymi bez filtra w okresie 12 miesięcy od zabiegu (mamy umiarkowaną pewność co do wyników);
• nie było odpowiednich danych dotyczących wrażliwości oka na kontrast (zdolność do odróżniania przedmiotów od tła) oraz rozróżniania barw, które są dwoma miernikami zdrowia plamki żółtej;
• u żadnej z osób biorących udział w badaniach nie zaobserwowano starczego zwyrodnienia plamki żółtej w czasie obserwacji po zabiegu (mamy dużą niepewność co do wyników);
• nie było danych dotyczących skutków ubocznych związanych ze stosowaniem IOL z filtrem światła niebieskiego (np. zaburzeń snu).

Na ile aktualny jest ten przegląd?
Autorzy przeglądu Cochrane przeanalizowali badania opublikowane do 25 października 2017 roku.