Pytanie badawcze
Chcieliśmy ocenić efekty leczenia polegającego na obserwacji danej czynności w rehabilitacji ramion i dłoni u pacjentów po udarze mózgu w porównaniu z inną interwencją lub z niestosowaniem leczenia. Dodatkowo obserwowaliśmy wpływ tej terapii na sprawność kończyny górnej, wykonywanie czynności codziennych, jakość życia oraz aktywację obszarów mózgu.

Wprowadzenie
Pacjenci po przebytym udarze mózgu często mają trudności z poruszaniem ramionami, co może prowadzić do problemów z wykonywaniem codziennych czynności i ograniczenia aktywnego uczestnictwa w sytuacjach społecznych. Obserwacja czynności (ang. action observation, AO) jest rodzajem fizjoterapii zaproponowanej w rehabilitacji ramion polegającej na tym, że pacjent po przebytym udarze mózgu obserwuje zdrową osobę podczas wykonywania danej czynności na żywo lub na filmie wideo, a następnie wykonuje (lub nie) tę samą czynność. Ta bezpieczna technika terapeutyczna może być przeprowadzona z minimalnym nadzorem fizjoterapeuty oraz bez drogiego sprzętu rehabilitacyjnego. Badania wykazują, że AO aktywuje podobne obszary mózgu, jak te aktywowane podczas rzeczywistego wykonywania danej czynności, co może pozytywnie wpływać na poprawę zdolności motorycznych po przebytym udarze.

Charakterystyka badań
Zidentyfikowaliśmy 16 badań z udziałem 574 pacjentów po przebytym udarze mózgu. W większości badań wykorzystano materiały audiowizualne z obserwacją czynności, po czym następowało wykonywanie określonej formy ćwiczeń motorycznych. Stopień trudności zwiększał się w miarę trwania rehabilitacji lub gdy pacjent nie miał trudności z wykonaniem danego ćwiczenia. Zebrane wyniki badań są aktualne do maja 2021 roku.

Kluczowe wyniki
W badaniach sprawdzano, czy stosowanie AO w porównaniu z inną interwencją lub niestosowaniem interwencji wpływa na poprawę zdolności motorycznych ramion i rąk. Stwierdzono, że AO może mieć niewielki wpływ na funkcjonowanie ramion (11 badań) i duży wpływ na funkcjonowanie dłoni (5 badań). Nie ma danych naukowych świadczących o korzyści ani szkodliwości AO w odniesieniu do wykonywania czynności codziennych i jakości życia pacjentów po udarze mózgu. Nie mogliśmy ocenić wyników dotyczących sprawności kończyny górnej i aktywacji obszarów mózgu.

Pewność danych naukowych
Pewność danych naukowych była niska w przypadku funkcjonowania ramienia i dłoni oraz bardzo niska dla wykonywania czynności codziennych oraz poprawy jakości życia. Ćwiczenia AO były bezpieczne dla pacjentów, nie odnotowano częstych lub poważonych zdarzeń niepożądanych. Jakość danych naukowych dotyczących ocenianych parametrów była ograniczona ze względu na niewielką liczbę uczestników, niską jakość badań oraz nieprawidłowe raportowanie wyników.