Pytanie badawcze

Czy stosowanie leczenia, które pomaga układowi odpornościowemu zwalczać komórki nowotworowe (immunoterapii), wpływa na wydłużenie przeżycia u chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP), którzy przeszli operację lub radioterapię z intencją wyleczenia?

Wprowadzenie

Wielu chorych na NDRP, którzy przeszli operację lub radioterapię z intencją wyleczenia ostatecznie umiera, ponieważ rak nawraca – w postaci wznowy miejscowej albo rozsiewu odległego. Na przestrzeni lat przeprowadzono szereg badań, których celem było sprawdzenie, czy immunoterapia wydłuża przeżycie w tej grupie chorych. Niektóre wydawały się wykazywać korzyści, inne nie.

Charakterystyka badania

Przeszukaliśmy cztery komputerowe bazy danych i pięć rejestrów badań do 19 maja 2021 roku. Poszukiwaliśmy wszystkich badań, w których uczestników przydzielano losowo do jednej lub drugiej grupy leczenia (badania z randomizacją, RCT), i które obejmowały dorosłych (≥18 lat) chorych na NDRP we wczesnym stadium (od I do III) potwierdzonego badaniem mikroskopowym (cytologicznym lub histologicznym – przyp. tłum.). Zidentyfikowaliśmy 11 RCT obejmujących łącznie ponad 5000 chorych, których leczono chirurgicznie lub z pomocą radykalnej radioterapii. Przydzielono ich losowo do grupy, w której stosowano immunoterapię albo do grupy, w której nie stosowano dalszego leczenia.

Najważniejsze wyniki

Stwierdziliśmy, że stosowanie immunoterapii – głównie opartej na szczepieniach, których celem jest aktywacja układu odpornościowego gospodarza celem indukcji odpowiedzi immunologicznej na antygeny guzowo-specyficzne po zabiegu operacyjnym lub radioterapii – nie wydłużała czasu przeżycia. Chorzy leczeni za pomocą immunoterapii opartej o szczepionki nie doświadczali większej liczby efektów ubocznych niż pozostali. Nie odnaleźliśmy danych naukowych dotyczących wpływu immunoterapii na jakość życia. Obecnie brakuje danych naukowych wspierających lub obalających zasadność stosowania immunoterapii (głównie opartej o szczepionki) u chorych z miejscowo zaawansowanym NDRP (w stopniu I-III). W aktualnie trwających RCT zostaną ocenione nowe, obiecujące formy immunoterapii (na przykład inhibitory punktów kontrolnych).

Jakość danych naukowych

Dane naukowe dotyczące przeżycia całkowitego i przeżycia wolnego od progresji choroby mają odpowiednio wysoką i umiarkowaną jakość. Dane dotyczące odsetka chorych żyjących po roku, dwóch, trzech i pięciu latach były umiarkowanej do niskiej jakości, ponieważ RCT nie były wystarczająco dobrze przeprowadzone, a ich wyniki pozostawały ze sobą sprzeczne. Jakość danych naukowych dotyczących działań niepożądanych oraz poważnych działań niepożądanych była niska.