Pytanie badawcze

Czy terapie psychospołeczne zmniejszają dolegliwości bólowe u dzieci i nastolatków z nawracającym bólem brzucha?

Wprowadzenie

Pomiędzy 4 a 25% dzieci w wieku szkolnym skarży się na nawracający ból brzucha, na tyle ciężki, że zaburza ich codzienne aktywności. U większości z nich w badaniu fizykalnym oraz badaniach dodatkowych nie stwierdza się organicznej przyczyny tego bólu. Chociaż postępowanie u wielu dzieci opiera się na zastosowaniu prostych środków i uspokojeniu, rekomendowane są również różne rodzaje terapii psychologicznych i behawioralnych (psychospołecznych).

Metody i charakterystyka badania

Do czerwca 2016 roku zidentyfikowano 18 badań z grupą kontrolną i randomizacją (rodzaj eksperymentu naukowego, w którym osoby są losowo przydzielane do jednego, dwóch lub więcej sposobów leczenia), w których wzięło udział 928 dzieci i nastolatków w wieku od 6 do 18 lat. W badaniach tych porównywano różne rodzaje terapii psychospołecznej ze zwykłym leczeniem lub innymi formami kontroli nieterapeutycznej, takimi jak edukacja chorego lub ćwiczenia oddechowe. Zidentyfikowaliśmy 4 różne rodzaje terapii psychospołecznej: terapię kognitywno-behawioralną, hipnoterapię, jogę i pisemne ujawnienie siebie (terapia obejmująca zapisywanie myśli i uczuć, które odnoszą się do niepokojących zdarzeń). Czas trwania analizowanych badań wynosił od 5 dni do 3 miesięcy. Badania przeprowadzono w USA, Australii, Kanadzie, Holandii, Niemczech i Brazylii.

Główne wyniki

Wykazaliśmy, że terapia kognitywno-behawioralna oraz hipnoterapia mogą być skuteczne w zmniejszeniu natężenia bólu w ocenie krótkoterminowej. Stwierdzono niewiele danych na temat korzyści długoterminowych. Nie wykazano korzystnego wpływu jakiejkolwiek terapii na jakość życia, codzienne aktywności lub parametry psychologiczne, takie jak niepokój czy depresja. Joga i pisemne ujawnienie siebie jako narzędzia terapeutyczne nie miały wpływu na ból, jakość życia i codzienne zajęcia. W przypadku jakiejkolwiek terapii nie stwierdzono działań niepożądanych.

Jakość danych naukowych

Dla wszystkich badanych wyników oceniliśmy jakość danych naukowych jako niską lub bardzo niską W wielu badaniach stwierdzono małą liczebność grup i błędy w zaplanowaniu badania. Autorzy zadeklarowali brak konfliktu interesów w zakresie finansowania badań.

Wnioski

Terapia kognitywno-behawioralna i hipnoterapia mogą być rozważone przez lekarzy jako część postępowania leczniczego u dzieci z nawracającym bólem brzucha. Ogólna jakość danych była niska lub bardzo niska. Konieczne są dalsze badania wysokiej jakości, aby ocenić poszczególne aspekty tych rodzajów terapii, które są skuteczne oraz ustalić, czy płynące z nich korzyści utrzymują się wraz z upływem czasu.