Pytanie badawcze

Jakie są korzyści i szkodliwe efekty stosowania fibratów w porównaniu z placebo lub innymi stosowanymi zwykle metodami zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym u osób obciążonych zwiększonym ryzykiem takich chorób?

Wprowadzenie

Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną zgonów, złego stanu zdrowia, niepełnosprawności i pogorszenia jakości życia w krajach uprzemysłowionych. Jednym z najważniejszych czynników ryzyka chorób serca i naczyń jest zwiększone stężenia cholesterolu zawartego w lipoproteinach o małej gęstości (LDL-C, "zły cholesterol"). Ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca lub udar mózgu, jest zwiększone również w przypadku osób ze zwiększonym stężeniem triglicerydów w surowicy i małym stężeniem cholesterolu zawartego w lipoproteinach o dużej gęstości gęstości (HLD-C, "dobry cholesterol"). Fibraty zmniejszają stężenie triglicerydów w surowicy, nieznacznie zwiększają stężenie HDL-C i nieznacznie zmniejszają stężenie LDL-C. Dlatego też długoterminowe leczenie fibratami może pomóc w zapobieganiu zdarzeniom sercowo-naczyniowym, w szczególności jeśli podaje się je razem ze statynami, które, jak dowodzą badania, znacząco zmniejszają stężenie LDL-C, oraz zmniejszają ryzyko zawału serca, udaru mózgu i łączne ryzyka zgonu (czyli zgonu z jakiejkolwiek przyczyny).

Charakterystyka badania

Dane naukowe były aktualne w maju 2016 roku. Zidentyfikowaliśmy sześć badań klinicznych spełniających kryteria włączenia do przeglądu dotyczących prewencji pierwotnej, przeprowadzonych łącznie u 16 135 osób, bez zdiagnozowanej choroby sercowo-naczyniowej, u których porównano skuteczność leczenia fibratami z placebo lub ze zwykłą opieką. Średni wiek włączonych do badań wahał się pomiędzy 47,3 and 62,3 lat; większość badanych miała cukrzycę typu 2. Średni czas leczenia i obserwacji uczestników w zakwalifikowanych badaniach klinicznych wynosił 4,8 roku.

Główne wyniki i jakość danych naukowych

Dane naukowe średniej jakości sugerują, że leczenie fibratami zmniejsza ryzyko wystąpienia zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych, zawału serca lub udaru mózgu o 16%. W wartościach bezwzględnych, łączne ryzyko wystąpienia któregokolwiek z tych zdarzeń u osób z czynnikami ryzyka choroby sercowo-naczyniowej, ale bez rozpoznania takiej choroby zostało zmniejszone średnio z 5,0% do 4,3% w ciągu pięciu lat. Dane naukowe średniej jakości sugerują również, że stosowanie fibratów zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca, zarówno zakończonego zgonem, jak i niezakończonego zgonem, ale są dostępne dane naukowe o niskiej jakości, zgodnie z którymi stosowanie fibratów nie zmniejsza ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny ani zgonów, które nie są spowodowane chorobami sercowo-naczyniowymi. Dane o bardzo niskiej jakości sugerują, że leczenie fibratami nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem działań niepożądanych. W znalezionych badaniach klinicznych w ograniczonym stopniu opisano przypadki działań niepożądanych leczenia u uczestników. W żadnych z włączonych do przeglądu badań nie było danych dotyczących jakości życia badanych. W badaniach klinicznych, w których oceniano skuteczność fibratów u leczonych statynami nie wykazano żadnych dodatkowych korzyści związanych z zapobieganiem zdarzeniom sercowo-naczyniowym.