Pytanie badawcze
Czy podawanie probiotyków skrajnym wcześniakom lub noworodkom z bardzo małą masą urodzeniową zapobiega martwiczemu zapaleniu jelit?

Wprowadzenie

Skrajne wcześniaki (urodzone ponad 8 tygodni przed planowanym terminem) i noworodki z bardzo małą masą urodzeniową (poniżej 1,5 kg) są narażone na rozwój martwiczego zapalenia jelit. Jest to poważna choroba, w której dochodzi do zapalenia części błony śluzowej jelit i obumarcia komórek jego tkanki. Zaburzenie to wiąże się ze śmiercią, występowaniem poważnych zakażeń, długotrwałą niepełnosprawnością, a także z problemami rozwojowymi.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Jednym ze sposobów zapobiegania martwiczemu zapaleniu jelit może być dodawanie probiotyków (suplementów diety zawierających wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdże) do mleka. Chcieliśmy dowiedzieć się, czy suplementacja probiotyków może przynieść korzyści skrajnym wcześniakom i noworodkom z bardzo małą masą urodzeniową. W szczególności chcieliśmy dowiedzieć się, czy suplementacja probiotyków była lepsza niż placebo (pozorowane leczenie) lub niestosowanie leczenia w celu:

- zmniejszenia ryzyka martwiczego zapalenia jelit;
- zmniejszenia ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny;
- zmniejszenia ryzyka ciężkiego zakażenia;
- skrócenia czasu hospitalizacji od urodzenia; oraz
- zmniejszenia ryzyka niepełnosprawności neurorozwojowej.

Co zrobiliśmy?

Przeszukaliśmy kilka ważnych baz danych, aby zidentyfikować badania z randomizacją (RCT; badania, w których uczestnicy są losowo przydzielani do jednej z 2 lub więcej grup leczenia), w których oceniano stosowanie probiotyków w zapobieganiu martwiczemu zapaleniu jelit u skrajnych wcześniaków i noworodków o bardzo małej masie urodzeniowej. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy stopień zaufania do wyników, opierając się na czynnikach takich jak metodologia badań i liczba uczestników.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 60 badań z udziałem 11 156 niemowląt. Większość badań obejmowała niewielką liczbę dzieci oraz zawierała błędy metodologiczne, które mogły wpłynąć na wyniki.

Głównie wyniki

Podawanie probiotyków skrajnym wcześniakom i noworodkom o bardzo małej masie urodzeniowej, w porównaniu z podawaniem im placebo lub z niestosowaniem leczenia, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia u nich martwiczego zapalenia jelit i prawdopodobnie zmniejsza ryzyko zgonu. Probiotyki prawdopodobnie mają niewielki lub żaden wpływ na ryzyko wystąpienia ciężkich zakażeń i mogą mieć niewielki lub żaden wpływ na występowanie niepełnosprawności lub na wyniki rozwojowe. Stosowanie probiotyków w porównaniu z placebo lub z niestosowaniem leczenia może mieć niewielki lub żaden wpływ na ryzyko wystąpienia martwiczego zapalenia jelit, zgonu lub ciężkiego zakażenia u ekstremalnie skrajnych wcześniaków (urodzonych ponad 12 tygodni przed planowanym terminem porodu) lub noworodków o ekstremalnie skrajnie małej masie urodzeniowej (poniżej 1,0 kg przy urodzeniu).

Jakie są ograniczenia analizowanych danych naukowych?

Metody stosowane we włączonych badaniach klinicznych mogły spowodować przeszacowanie korzyści płynących z podawania probiotyków skrajnym wcześniakom i noworodkom o bardzo małej masie urodzeniowej. Ponadto, efekt mógł być zaburzony przez małe badania kliniczne z niewiarygodnymi metodami.

Ponieważ mamy niewielką lub umiarkowaną pewność do zebranych danych naukowych dotyczących działania suplementów probiotycznych u skrajnych wcześniaków lub noworodków z bardzo małą masą urodzeniową, istnieje potrzeba przeprowadzenia dodatkowych dużych badań klinicznych wysokiej jakości, aby dostarczyć danych o właściwej istotności i przydatności dla formułowania polityki zdrowotnej i praktyki klinicznej.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane są aktualne do lipca 2022 r.