Otępienie jest postępującą chorobą, która dotyka głównie osoby starsze. Wcześniejsze wyniki z badań obserwacyjnych sugerują, że zwiększone spożycie olejów z ryb, bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach, omega-3, (PUFA omega-3) może zmniejszyć ryzyko rozwoju otępienia, podczas gdy inne badania nie wykazały żadnego efektu. Tłuste ryby, takie jak: łosoś, makrela, śledź i sardynki są bogatym źródłem kwasów omega-3 PUFA, które są niezbędne dla rozwoju mózgu.

Autorzy niniejszego przeglądu włączyli badania, w których zdrowi uczestnicy, w wieku powyżej 60 lat, bez upośledzenia sprawności umysłowej na początku badania, zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej dodatkowe omega-3 PUFA w diecie lub placebo (takie jak oliwa z oliwek). Głównymi wynikami były: nowe przypadki otępienia, rozpoznane w czasie trwania badania, zaburzenia procesów poznawczych, skutki uboczne i stosowanie się uczestników do zaleceń.

Autorzy włączyli do przeglądu trzy badania z randomizacją (badania, w których uczestników przydziela się losowo do grupy badanej i kontrolnej - przyp. tłum.), z udziałem 3536 uczestników. W dwóch badaniach uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej kapsułki żelowe zawierające omega-3 PUFA lub grupy otrzymującej oliwę z oliwek lub olej słonecznikowy przez okres sześciu lub 24 miesięcy. W trzecim badaniu, uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grup otrzymujących opakowania margaryny (grupa kontroli otrzymała standardowe margaryny a grupa interwencji margaryny wzbogacone w kwasy omega-3 PUFA), przez okres 40 miesięcy.

W żadnym z włączonych badań nie analizowano wpływu kwasów omega-3 PUFA na nowe przypadki otępienia w okresie trwania badań. W dwóch badaniach, z udziałem 3221 uczestników, nie zanotowano różnicy pomiędzy grupą placebo i grupą otrzymującą PUFA omega-3, w skali Mini-Mental State (jedna z najpowszechniej stosowanych metod przesiewowej oceny funkcji poznawczych - przyp. tłum.) na końcu okresu obserwacji. W dwóch badaniach (1043 uczestników), nie wykazano korzystnego wpływu suplementacji kwasów omega-3 PUFA na takie czynności jak uczenie się słów, ciągu cyfr i płynność słowna oceniane innymi metodami badania czynności poznawczych. Uczestnicy obu grup, interwencji i kontrolnych, doświadczyli niewielkiego zmniejszenia zdolności poznawczych lub nie doświadczyli takowego zupełnie, w trakcie badań.

Głównym działaniem niepożądanym zgłaszanym podczas suplementacji omega-3 PUFA były łagodne problemy żołądkowo-jelitowe, jednak ogólnie objawy uboczne o lekkim nasileniu wystąpiły u mniej niż 15% uczestników a prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych było podobne w grupie kontrolnej jak w grupie przyjmującej suplementy z omega-3 PUFA. Przestrzeganie zasad suplementacji określonych protokołem było wysokie we wszystkich badaniach, średnio ponad 90% suplementów zostało przyjęte przez uczestników w badaniach. Wszystkie trzy badania, uwzględnione w niniejszym przeglądzie, były wysokiej jakości metodologicznej a więc jest mało prawdopodobne by wyniki były przypadkowe lub stronnicze.

Wyniki dostępnych badań nie wskazują na żadne korzyści z suplementacji omega-3 PUFA dla czynności poznawczych wśród zdrowych pod względem poznawczym osób starszych. Suplementy omega-3 PUFA mogą mieć inne korzyści zdrowotne, a autorzy komentują, że spożywanie ryb jest zalecane jako element zdrowej diety.

Niezbędne są dłużej trwające badania, podczas których można zaobserwować większe zmiany w czynnościach poznawczych, aby umożliwić naukowcom zidentyfikowanie ewentualnych korzyści z suplementacji omega-3 PUFA.