Najważniejsze informacje

– Dożylne (podawane do żyły) antybiotyki są powszechnie stosowane w leczeniu zaostrzeń objawów mukowiscydozy, ale założenie, że zaostrzenia są spowodowane większą ilością bakterii w płucach, zostało zakwestionowane.

– Ocenialiśmy wiele różnych antybiotyków jako pojedyncze leki lub kombinacje leków, a także sposób ich podawania (dożylnie, wziewnie lub doustnie). Nie stwierdziliśmy różnicy w wynikach klinicznych, takich jak funkcjonowanie płuc lub czas do następnego zaostrzenia, pomiędzy poszczególnymi rodzajami leczenia, z wyjątkiem u osób, które wcześnie zareagowały na leczenie i u których krótszy czas trwania leczenia może być odpowiedni.

Czym jest mukowiscydoza i czym są zaostrzenia?

Mukowiscydoza jest chorobą dziedziczną, w której śluz wytwarzany przez organizm jest lepki, co wpływa na funkcjonowanie niektórych narządów w organizmie. Płuca i drogi oddechowe są prawdopodobnie najbardziej dotkniętymi narządami u osób z mukowiscydozą. Lepki śluz utrudnia wykrztuszanie bakterii (zarazków), które mogą powodować infekcje. Uważa się, że może to prowadzić do zaostrzeń choroby płuc, zwanych zaostrzeniami płucnymi. Te zaostrzenia można leczyć antybiotykami (lekami zabijającymi bakterie), ale z czasem zarazki mogą nie zostać całkowicie usunięte, a infekcje mogą trwać długo (przewlekle).

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy sprawdzić, jakie są dane naukowe dotyczące obecnej praktyki stosowania dożylnych (podawanych do żyły) antybiotyków w leczeniu osób z mukowiscydozą, u których wystąpiło zaostrzenie choroby. Chcieliśmy wiedzieć, czy lepiej jest podawać dwa różne antybiotyki niż tylko jeden antybiotyk i chcieliśmy rozważyć, czy jakaś konkretna kombinacja antybiotyków jest lepsza niż inna. Chcieliśmy również dowiedzieć się, czy antybiotyki podawane dożylnie są lepsze niż antybiotyki wziewne (wdychane za pomocą aerozolu) lub doustne (podawane doustnie) w leczeniu zaostrzeń płuc u osób z mukowiscydozą.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań z udziałem osób z mukowiscydozą, które przebywały w szpitalu z powodu zaostrzenia choroby i u których porównywano cykl dowolnej dawki antybiotyków podawanych dożylnie (tylko jednego antybiotyku lub kombinacji różnych antybiotyków) z placebo (pozorowanym leczeniem bez aktywnego leku), lub z innymi antybiotykami podawanymi dożylnie, lub z antybiotykami podawanymi wziewnie lub antybiotykami podawanymi doustnie. Nie analizowaliśmy badań, w których porównywano różne dawki tego samego antybiotyku.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy nasze zaufanie do danych naukowych, biorąc pod uwagę czynniki takie, jak metody badawcze i wielkość badań.

Co znaleźliśmy?

Przeanalizowaliśmy 45 badań obejmujących łącznie 2810 osób. Większość badań była niewielka, dość stara i trwała od trzech do 15 dni. Często nie dostarczały one informacji, których szukaliśmy. Istniało wiele różnych projektów badań; w niektórych badaniach porównywano pojedyncze antybiotyki podawane dożylnie lub kombinację różnych antybiotyków podawanych dożylnie z placebo. W niektórych badaniach porównywano pojedyncze antybiotyki podawane dożylnie z kombinacją antybiotyków podawanych dożylnie lub porównywano różne kombinacje antybiotyków podawanych dożylnie (różne leki lub czas trwania leczenia); w innych badaniach porównywano antybiotyki podawane dożylnie z antybiotykami podawanymi doustnie lub wziewnie.

Najważniejsze wyniki

Stwierdziliśmy, że żaden z porównywanych antybiotyków lub kombinacji antybiotyków nie wpływał na lepszą czynność płuc. Znaleźliśmy niewiele informacji na temat czasu do następnego zaostrzenia i żadne leczenie nie było wyraźnie lepsze w tym przypadku. Jedno z badań na osobach, które wcześnie zareagowały na leczenie, wykazało, że krótszy czas podawania antybiotyków działał równie dobrze, jak dłuższy. Tylko jedno badanie dotyczyło jakości życia i nie wykazało różnicy między antybiotykami wziewnymi i dożylnymi a kombinacją dwóch różnych antybiotyków dożylnych. Dane naukowe dotyczące działań niepożądanych były niejasne; większość zgłaszanych działań niepożądanych dotyczyła problemów z trawieniem lub wątrobą. Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych dotyczących wpływu różnych metod leczenia na masę ciała. Znaleźliśmy ograniczone dane naukowe, że większa liczba dni stosowania antybiotyków nie była lepsza niż mniejsza liczba dni.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Nasze zaufanie do wyników włączonych badań wahało się od wysokiego do bardzo niskiego, a wiele badań nie podawało pełnych informacji. W niektórych badaniach brali udział uczestnicy więcej niż jeden raz, co utrudniało porównanie leczenia. Często trudno było również zdecydować na podstawie podanych informacji, jak dobrze przeprowadzono badania – szczególnie w odniesieniu do tego, w jaki sposób wybierano ludzi do badania i czy ludzie lub lekarze wiedzieli, jakie leczenie im podawano.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Jest to aktualizacja wcześniej opublikowanego przeglądu. Ostatnie wyszukiwanie danych naukowych przeprowadzono 19 czerwca 2024 roku.