تقریبا از هر ده تولد زنده در سراسر دنیا، یک نوزاد به صورت نارس (پرهترم) به دنیا میآید. بسیاری از نوزادان نارس بلافاصله پس از تولد، دچار مشکلات تنفسی شده و برای تنفس خود نیازمند کمک هستند. به همین دلیل، استراتژیهای مختلفی موجود بوده و در جولای 2023، مرور بهروز شده کاکرین نیز آخرین شواهد را در مورد استفاده زودهنگام از تهویه با فشار مثبت متناوب از راه بینی در مقایسه با فشار مثبت مداوم از راه بینی ارائه کرده است. مرکز کاکرین ایران، مصاحبه «مایک کلارک»، سردبیر پادکست در کتابخانه کاکرین با یکی از نویسندگان، «مارک-الیویر دیگایز» (Marc-Olivier Deguise) از «بیمارستان کودکان انتاریوی شرقی» (Children's Hospital of Eastern Ontario) در کانادا در مورد یافتههای مطالعه را ترجمه و ضبط کرده است.
علیرضا: تقریبا از هر ده تولد زنده در سراسر دنیا، یک نوزاد به صورت نارس یا پرهترم به دنیا میآید. بسیاری از نوزادان نارس بلافاصله پس از تولد، دچار مشکلات تنفسی شده و برای تنفس خود نیازمند کمک هستند. به همین دلیل، استراتژیهای مختلفی برای مقابله با این شرایط ارایه شدهاند. در جولای 2023، مرور بهروز شده کاکرین نیز آخرین شواهد را در مورد استفاده زودهنگام از تهویه با فشار مثبت متناوب از راه بینی در مقایسه با فشار مثبت مداوم از راه بینی ارائه کرده است. مرکز کاکرین ایران، مصاحبه «مایک کلارک»، سردبیر پادکست در کتابخانه کاکرین با یکی از نویسندگان، «مارک-الیویر دیگایز» (Marc-Olivier Deguise) از «بیمارستان کودکان انتاریوی شرقی» (Children's Hospital of Eastern Ontario) در کانادا در مورد یافتههای مطالعه را ترجمه و ضبط کرده است که با صدای فائزه رستاقی و علیرضا عباسی میشنوید.
فائزه: واضح است که ارائه حمایت تنفسی تهاجمی از طریق لوله، میتواند با آسیب به ریه در حال رشد نوزادان نارس منجر به بیماری مزمن ریوی شود که شایعترین عارضه جدی میان نوزادان نارس بوده و در حال حاضر هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. به همین دلیل، مراقبان نوزادان جهت محدود کردن استفاده از تهویه مکانیکی برای نوزادان تلاش کردهاند و چندین استراتژی حمایت تنفسی غیرتهاجمی هم وجود دارد.
برای مثال، فشار مثبت مداوم راه هوایی یا CPAP که به یک گزینه محبوب تبدیل شده، فشار اتساعی مداوم را برای باز نگه داشتن راه هوایی بدون نیاز به لوله ایجاد میکند. استراتژی دیگر، فشار مثبت دو-سطحی راه هوایی با نام اختصاری BiPAP، یا تهویه با فشار مثبت متناوب از راه بینی یا به اختصار NIPPV است. این روش جریان اضافهای ارائه میکند تا اوج فشار را با نرخ تنظیم منظم روی یک فشار انبساطکننده پایه، همانطور که با CPAP ارائه میشود، تنظیم کند.
از آنجا که برتری NIPPV نسبت به CPAP در نوزادان نارس مبتلا به سندرم زجر تنفسی یا respiratory distress syndrome که به اختصار RDS نامیده میشود نامشخص است، هدف ما مقایسه نوزادان مبتلا به RDS حمایتشده با CPAP یا NIPPV در 6 ساعت نخست زندگی، جهت بررسی تاثیر آنها بر نارسایی تنفسی و نیاز به حمایت تنفسی با لوله، و همینطور بر پیامدهای ثانویه، از جمله بیماری مزمن ریوی و مرگومیر بود.
ما 17 کارآزمایی تصادفیسازی شده را پیدا کردیم؛ اگرچه اکثر آنها حجم نمونه کمی داشتند، اما در مجموع نزدیک به 2000 نوزاد در آنها بررسی شدند. شواهدی با قطعیت متوسط نشان میدهد که NIPPV احتمالا خطر نارسایی تنفسی و نیاز به دریافت حمایت تنفسی از طریق لوله را کاهش میدهد. به نظر میرسد که این به سیستم تحویل بستگی دارد، و زمانی که NIPPV از طریق ونتیلاتور به جای دستگاه دو-سطحی ارائه شود، واضحا مزیت دارد.
همچنین شواهدی با قطعیت پائین نشان داد که NIPPV در مقایسه با CPAP ممکن است بروز بیماری مزمن ریوی را کاهش دهد اما مزایا یا مضراتی در بقیه پیامدهای ثانویه از جمله مرگومیر مشاهده نشد.
توجه به این نکته مهم است که در اکثر کارآزماییها نوزادان با سن بارداری تقریبا 28 تا 32 هفته بررسی شدند، لذا احتمالا نتایج این مطالعه مروری در نوزادان بسیار نارس که در معرض خطر بیشتر نیاز به دریافت تهویه مکانیکی یا ابتلا به بیماری مزمن ریوی قرار دارند، قابل تعمیم نیست. این محدودیتِ عمده شواهد فعلی است و ارائهدهندگان خدمات بالینی به نوزادان بسیار نارس باید از وجود اطلاعات محدود برای این گروه آگاه باشند. همچنین در مورد بهکارگیری شواهد به دست آمده باید محتاط بود، چرا که کارآزماییها بسیار متنوع بودند.
بهطور خلاصه، میتوان گفت که در نوزادان بسیار نارس مبتلا به RDS یا در معرض خطر آن که در هفته ۲۸ بارداری یا پس از آن متولد شدهاند، NIPPV احتمالا منجر به کاهش خطر نارسایی تنفسی و نیاز به لولهگذاری و تهویه لولهای میشود. زمانی که NIPPV از طریق یک ونتیلاتور به جای دستگاه دو-سطحی ارائه شود، نیازمند توجه بیشتری است. به عبارت دیگر، بخشهای نوزادان با دسترسی محدود به ونتیلاتورها این موضوع را باید مدنظر قرار دهند؛ زیرا دستگاههای دو-سطحی دارای مزایای ناچیز یا فاقد هرگونه مزیتی هستند. تأیید این نتایج و ارزیابی بیخطری NIPPV در مقایسه با NCPAP تنها، نیازمند انجام مطالعات بیشتر در جمعیتی بزرگتر از بیماران، از جمله نوزادان بسیار نارس است؛ همچنین لازم است بین شیوههای تهویه، زمانی که میانگین فشار راه هوایی بین دستگاهها همسان است، مقایسه انجام شود.
علیرضا: اگر میخواهید این نتایج را با جزئیات بیشتری بررسی کنید و اگر مایلید در صورت انتشار مطالعات بیشتر، از بهروزرسانیهای بعدی این مرور آگاه شوید، میتوانید آن را به صورت آنلاین دنبال کنید. کافی است به وبسایت Cochrane Library دات کام بروید و عبارت فارسی «NIPPV زودهنگام در نوزادان نارس» یا عبارت انگلیسی «early NIPPV for preterm infants» را جستوجو کنید تا لینک آن را پیدا کنید. عنوان دقیق این مطالعه عبارت است از: «مقایسه تهویه با فشار مثبت متناوب از راه بینی زودهنگام در برابر تهویه با فشار مثبت مداوم راه هوایی از راه بینی زودهنگام در نوزادان نارس».
Podcast translated by Leila Allahqoli
Podcast edited by Shadi Kolahdoozan
Podcast recorded by Faeze Rastaghi and Alireza Abbasi