بیتا: هر سال تقریباً ۱۴ میلیون نفر در سراسر جهان دچار سکته مغزی می‌شوند و گروه سکته مغزی کاکرین در ۲۵ سال گذشته بیش از ۲۰۰ مرور ارائه کرده است. در نوامبر ۲۰۲۱، آنها مرور «ارائه اطلاعات برای بازماندگان سکته مغزی و مراقبان آنها» را به روز کردند، و دو تن از نویسندگان، به اسامی تام کراکر (Tom Crocker) و لسلی براون (Lesley Brown) از بیمارستان‌های آموزشی برادفورد NHS Trust در بریتانیا، آخرین یافته‌ها را در این پادکست مورد بحث قرار دادند. مرکز کاکرین ایران صحبت‌های این دو نویسنده را ترجمه و ضبط کرده که آن را با صدای «بیتا مسگرپور» و «پیام کبیری» می‌شنوید.

بیتا: سلام، شاید بتوانید با چند کلمه در مورد سکته مغزی و مشکلی که ارائه اطلاعات به دنبال آن است شروع کنید؟

پیام: سلام ، سکته مغزی در واقع فقدان عملکرد مغز به دليل کمبود خون رسانی به بافت مغز است که ماهیتی ناگهانی و غیرمنتظره داشته و می‌تواند مشکلات جسمی و روحی شديدی ایجاد کند، و ممکن است برای بيمار و خانواده وی ماهيتی ویرانگر داشته باشد. اطلاعات صحیح در زمان مناسب می‌تواند به افراد کمک کند تا با زندگی پس از سکته مغزی کنار بیایند و ازخطر رخداد سکته‌های بعدی بکاهند.

بیتا: بنابراین، چرا مرور ارائه اطلاعات برای بازماندگان سکته مغزی مهم است؟

پیام: مردم اغلب می‌گویند که پس از سکته مغزی به آنها در مورد اين بيماری اطلاعات کافی داده نشده است، اما برخی نیز گزارش می‌دهند که در انبوهی از اطلاعات در اين مورد گرفتار شده‌اند. از آنجا که راه‌های مختلفی برای اخذ اطلاعات در اين مورد وجود دارد، برآن شديم تا بفهمیم که آیا افرادی که به آنها اطلاعات داده شده است عملکرد بهتری داشتند یا خير. همچنین دو شيوه ارائه اطلاعات را با هم مقایسه کنیم: شیوه غیرفعال، که در آن اطلاعات ارائه می‌شود اما پشتیبانی و تکميل نمی‌شود، مانند دادن یک جزوه یا بروشور آموزشی؛ و شیوه فعال، که افراد فرصتی برای پرسیدن سؤالات در مورد بيماری در جلسات و یا تماس تلفنی، پیدا می‌کنند. ما امیدواریم که گردآوری شواهد در این مورد، به متخصصان مراقبت‌های سلامت کمک کند تا بهترین روش ارائه و انتقال اطلاعات سلامت را انتخاب کنند.

بیتا: چه شواهدی به اين مرور مربوط بود؟

پیام: ما به دنبال کارآزمایی‌هایی درمورد ارائه و انتقال اطلاعات بودیم و به ویژه آن‌هایی که بر آگاهی بیمار و اضطراب ناشی از بيماری روی افراد تأثیرگذارند. ارتقای سطح آگاهی افراد، مهمترين دستاورد ارائه اطلاعات به بيماران است و خود می‌تواند هدفی مهم برای افراد پس از سکته مغزی باشد. ما همچنین تصمیم گرفتیم در تامين و انتقال اطلاعات، بر کاهش اضطراب بيماران تمرکز کنیم چراکه گاهی بمباران افراد با اطلاعات متنوع در مورد بيماری، خود باعث تشديد نگرانی آنها خواهد شد. 

بیتا: و چند مطالعه پیدا شد؟

پیام: ما ۳۳ مطالعه کارآزمایی یافتیم که از این تعداد، ۱۱ مورد مربوط به شيوه ارائه اطلاعات غیرفعال و ۲۲ مورد مربوط به شيوه ارائه اطلاعات فعال بود. هیچ مطالعه‌ای، دو شيوه ارائه اطلاعات فعال وغیرفعال را مستقیماً مقایسه نکرده بودند. همچنین، بسیاری از مطالعات آگاهی یا اضطراب را اندازه‌گیری نکرده بودند. با این حال برخی یافته‌های آزمایشی  به دست آمد.

بیتا: آنها چه بودند؟

پیام: برای بيماران سکته مغزی، ارائه فعالانه اطلاعات می‌تواند دانش و آگاهی مربوط به سکته مغزی و مراقبت پس از آن را بهبود و ارتقاء بخشد. همچنین اين اطلاعات ممکن است کمی ازاضطراب بيمار را بکاهد؛ هرچند ميزان اين کاهش اضطراب زياد قابل توجه نيست. اين شواهد برای ارائه غيرفعالانه اطلاعات کمتر قابل مشاهده و لمس بود. شيوه ارائه غيرفعالانه اطلاعات ممکن است کمی اضطراب بيمار را تشدید کند، هرچند بازهم اين مقدار قابل ملاحظه نيست. برای ساير افراد مانند دوستان و اعضای خانواده بيمار، شواهد جدی به دست نيامد.

بیتا: بنابراین، پیام اصلی شما چیست؟

پیام: اگرچه شواهد قطعی نيستند، ولی به نظر می‌رسد راه‌کارهایی که  به صورت فعالانه بيماران و خانواده مبنلایان به سکته مغزی را آموزش می‌دهند و شامل پیگیری برنامه‌ریزی شده و امکانی برای شفاف‌سازی و پاسخگویی هستند، احتمالا بهتر از عدم انجام هيچ اقدامی محسوب می‌شوند و بنابراین باید در مراقبت‌های درمانی معمول استفاده شوند. این رویکردهای فعال باید نسبت به رویکردهای غيرفعال مثل صرف ارائه یک بروشور به افراد ترجیح و اولويت داده شوند. 

بیتا: ممنونم. اگر مردم مایل باشند بیشتر بدانند، به کجا مراجعه کنند؟

پیام: این مرور از طريق اینترنت و وب در کتابخانه کاکرین که در آدرس «cochrane library dot com» قابل دسترس است وجود دارد و با جستجوی عبارت 'information for stroke' به انگلیسی یا عبارت «اطلاعات برای سکته مغزی» به فارسی قابل بازيابی است.

Podcast translated by Bita Mesgarpour and edited by Payam Kabiri
Translated Podcast read and recorded by Bita Mesgarpour and Payam Kabiri