رفتن به محتوای اصلی

آیا آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند عفونت ناشی از مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز را در ریه‌های افراد مبتلا به فیبروز سیستیک از بین ببرند یا سرکوب کنند؟

پیام‌های کلیدی

  • شواهدی برای تدوین دستورالعمل‌های بالینی مربوط به درمان آنتی‌بیوتیکی برای مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک (cystic fibrosis) وجود ندارد.

  • پیش‌از آنکه بتوانیم مقایسه‌های معناداری را میان درمان‌های مختلف آنتی‌بیوتیکی انجام دهیم، به انجام مطالعات بزرگتر و استانداردتری نیاز داریم که هم نتایج آزمایشگاهی و هم نشانه‌ها را بررسی کنند.

فیبروز سیستیک چیست؟

فیبروز سیستیک یک بیماری ژنتیکی است (زمانی که هر دو والدین ژن فیبروز سیستیک را به فرزندانشان منتقل می‌کنند) و افراد مبتلا به آن در پاک کردن مخاط چسبنده از چندین اندام بدن مشکل دارند که این امر باعث ایجاد مشکلاتی در وضعیت سلامت می‌شود. مشکلات مربوط به پاک‌سازی مخاط در ریه‌ها می‌تواند منجر به ایجاد عفونت شود. با گذشت زمان، این عفونت‌ها باعث بیماری پیشرونده ریه می‌شوند (که به دلیل ایجاد اسکار در ریه‌ها با گذشت زمان بدتر می‌شود)، در نتیجه ریه‌ها به خوبی کار نکرده (کاهش عملکرد ریه) و حتی می‌توانند باعث مرگ شوند. درمان موفقیت‌آمیز عفونت‌های ریه با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند پیشرفت بیماری ریه را کند کرده و بنابراین امید به زندگی را افزایش دهد.

مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز چه هستند؟

مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز (non-tuberculous mycobacteria)، باکتری‌هایی هستند که اغلب در محیط یافت شده و باعث عفونت ریه در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک، و در نتیجه نشانه‌های بدتری می‌شوند. چند نوع مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز وجود دارند. آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز را از بین برده و عملکرد ریه را بهبود بخشند، اما می‌توانند اثرات ناخوشایندی هم داشته باشند (مانند تهوع، اسهال، بی‌اشتهایی) و درمان اغلب طولانی می‌شود.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

دستورالعمل‌های بالینی فعلی درمان آنتی‌بیوتیکی برای بیماری ریوی ناشی از مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز، مبتنی بر شواهد خاص در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک نیستند. ما ‌خواستیم بدانیم که کدام آنتی‌بیوتیک‌ها برای آن‌ها عملکرد بهتری دارند.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما به دنبال مطالعاتی بودیم که درمان‌های آنتی‌بیوتیکی را با عدم درمان آنتی‌بیوتیکی یا با درمان‌های آنتی‌بیوتیکی مختلف در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک در هر سنی و مبتلا به عفونت مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز، مقایسه کردند.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

یک مطالعه کوچک را از سال 2003 پیدا کردیم که فقط 11 فرد مبتلا به فیبروز سیستیک بین 10 و 36 سال و درمان آن‌ها را برای عفونت مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز شرح ‌داد. همه آن‌ها مدت زمان زیادی مبتلا به این عفونت بودند . افراد بسته به نوع مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز، آنتی‌بیوتیک‌های متفاوتی را دریافت کردند.

این مطالعه گزارش داد که در 10 مورد از 11 بیمار، عفونت مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز از بین رفت. پنج نفر حداقل دچار یک عارضه جانبی شدند؛ سه نفر حساسیت به نور را هنگام مصرف آنتی‌بیوتیکی به نام سیپروفلوکساسین گزارش کردند، درحالی‌که هریک از عوارض زیر یک‌بار گزارش شد: اختلال شنوایی، تشنج (غش)، مشکلات عصبی (به عنوان مثال، درد، بی‌حسی و ضعف) و لوپوس اریتماتوز (وضعیتی که بدن به بافت خود حمله می‌کند). هیچ تاثیر ثابتی از مداخله بر عملکرد ریه مشاهده نشد، به‌طوری‌که در شش نفر یک معیار افزایش، در چهار نفر کاهش و در یک نفر ثابت ماند. هنگام استفاده از معیار دیگر، عملکرد ریه در هشت نفر افزایش و در سه نفر کاهش نشان داد. دو بیمار دو سال پس‌از اتمام درمان عفونت مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز، در نتیجه پیشرفت فیبروز سیستیک فوت کردند. فرد دیگری هشت سال پس‌از دریافت پیوند ریه (نوعی جراحی که ریه‌های بیمار را با ریه‌های سالم از فرد دیگری جایگزین می‌کند) بر اثر خون‌ریزی دستگاه گوارش و مشکلات کلیوی درگذشت؛ عفونت او برطرف شده بود و تا زمان مرگش به همان صورت باقی ماند. وزن هشت نفر افزوده شد، در‌حالی‌که سه نفر وزن کم کردند. محققان شاخص توده بدنی (که نشان‌دهنده میزان چربی بدن است) را نیز در سه نفر گزارش کردند. مقادیر آن در دو نفر کمی کاهش و در یک نفر اندکی افزایش یافت.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

براساس کیفیت مطالعه، طراحی آن و شواهد موجود، ما در مورد تاثیرات آنتی‌بیوتیک‌های مختلف بر عفونت‌های ریه، عملکرد ریه و عوارض جانبی بسیار نامطمئن هستیم.

این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

تاریخ آخرین جستجو 14 اکتبر 2024 است.

اهداف

مقایسه درمان آنتی‌بیوتیکی با عدم درمان آنتی‌بیوتیکی، یا مقایسه ترکیبات مختلف درمان آنتی‌بیوتیکی، برای سرکوب یا ریشه‌کن کردن عفونت‌های ریوی با مایکوباکتریوم غیر از توبرکلوز (NTM) در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک (CF).

روش‌های جست‌وجو

ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه فیبروز سیستیک در کاکرین، بانک‌های اطلاعاتی آنلاین (MEDLINE؛ Embase و PubMed) و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های آنلاین (www.ClinicalTrials.gov و پایگاه ثبت بین‌المللی کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت) را جست‌وجو کردیم. فهرست منابع مطالعات واردشده و مرورهای مرتبط را نیز جست‌وجو کردیم. تاریخ آخرین جست‌وجو 14 اکتبر 2024 بود.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

شواهدی با قطعیت بسیار پائین در این مرور نشان می‌دهد که درمان ضدمیکروبی ممکن است منجر به پاک‌سازی خلط از NTM در افراد مبتلا به CF شود، اما می‌تواند به پاسخ بالینی متغیری از نظر عملکرد ریه بی‌انجامد. شواهدی با قطعیت بسیار پائین نیز نشان می‌دهد که عوارض جانبی ممکن است شایع بوده، و نیاز به نظارت دقیق داشته باشند.

این مرور، نیاز به انجام مطالعات بزرگتر و استانداردتر را به منظور مقایسه‌های معنادار میان رژیم‌های درمانی برجسته می‌کند. اگرچه پاک‌سازی میکروبیولوژیکی امکان‌پذیر به نظر می‌رسد، مطالعات باید برای شناسایی پیامدهای بالینی مرتبط نیز تقویت شوند.

حمایت مالی

کاکرین CF برای انجام مجموعه‌ای از مرورها در مورد NTM، که به‌روزرسانی این مرور یکی از آن‌هاست، از بنیاد فیبروز سیستیک (Cystic Fibrosis Foundation) حمایت مالی دریافت کرد.

ثبت

پروتکل این نسخه به‌روزشده از مرور در نوامبر 2023 در PROSPERO ثبت شد.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

استناد
Jahnke N, Waters V, Ratjen F, Smith S, Hambleton IR, Scharf N. Antibiotic treatment for non-tuberculous mycobacteria lung infection in people with cystic fibrosis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2025, Issue 3. Art. No.: CD016039. DOI: 10.1002/14651858.CD016039.

استفاده ما از cookie‌ها

ما برای کارکردن وب‌گاه از cookie‌های لازم استفاده می‌کنیم. ما همچنین می‌خواهیم cookie‌های تجزیه و تحلیل اختیاری تنظیم کنیم تا به ما در بهبود آن کمک کند. ما cookie‌های اختیاری را تنظیم نمی کنیم، مگر این‌که آنها را فعال کنید. با استفاده از این ابزار یک cookie‌ روی دستگاه شما تنظیم می‌شود تا تنظیمات منتخب شما را به خاطر بسپارد. همیشه می‌توانید با کلیک بر روی پیوند «تنظیمات Cookies» در پایین هر صفحه، تنظیمات cookie‌ خود را تغییر دهید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد cookie‌هایی که استفاده می‌کنیم، صفحه cookie‌های ما را ملاحظه کنید.

پذیرش تمامی موارد
پیکربندی کنید