دیابت، وضعیتی که منجر به غلظت بالای گلوکز خون میشود، یک بیماری شایع با حدود 2.8 میلیون مبتلا در بریتانیا (تقریبا 4.3% از جمعیت) است. پانسمانهای زخم بهطور گستردهای برای درمان زخم پا در افراد مبتلا به دیابت استفاده میشوند. انواع مختلفی از پانسمانها وجود دارند که میتوان از آنها استفاده کرد، و از نظر هزینه نیز بسیار متفاوت هستند. این مرور (چهار مطالعه شامل 511 شرکتکننده) هیچ شواهد پژوهشی را نیافت که چه نوع از پانسمان زخم هیدروکلوئیدی در بهبود زخم پای ناشی از دیابت موثرتر از دیگر انواع پانسمان است.
مطالعه چکیده کامل
زخمهای پا در افراد مبتلا به دیابت یک مشکل شایع و جدی برای سلامت جهانی است. پانسمان زخم به عنوان یکی از اجزای مهم درمان زخم در نظر گرفته میشود، و پزشکان و بیماران انواع مختلفی را، از جمله پانسمانهای هیدروکلوئید (hydrocolloid dressing)، برای انتخاب در اختیار دارند. طیفی از پانسمانهای هیدروکلوئید مختلف موجود هستند، از جمله پانسمانهای فیبری-هیدروکلوئیدی (fibrous-hydrocolloid) و هیدروکلوئید (ماتریکس (matrix)). به منظور تسهیل در تصمیمگیری در مورد استفاده از پانسمانها، انجام یک بررسی اجمالی و روشن از شواهد موجود ضروری است.
اهداف
مقایسه تاثیرات پانسمانهای هیدروکلوئید زخم با عدم انجام پانسمان زخم یا پانسمانهای جایگزین بر بهبود زخم پا در افراد مبتلا به دیابت.
روشهای جستوجو
برای نخستین بهروزرسانی، در اپریل 2013، بانکهای اطلاعاتی پایگاه ثبت تخصصی گروه زخمها در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین )؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE (In-Process & Other Non-Indexed Citations)؛ Ovid EMBASE؛ و EBSCO CINAHL را جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی بر اساس زبان نگارش یا تاریخ انتشار مقاله وجود نداشت.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) منتشرشده یا منتشرنشده که تاثیرات پانسمان هیدروکلوئید را بر بهبود زخم با درمانهای جایگزین در درمان زخم پا در افراد مبتلا به دیابت مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم انتخاب مطالعه، ارزیابی خطر سوگیری (bias) و استخراج دادهها را انجام دادند.
نتایج اصلی
ما پنج مطالعه (535 شرکتکننده) را در این مرور وارد کردیم: آنها هیدروکلوئیدها را با پانسمانهای اولیه تماسی با زخم، پانسمانهای فوم (foam)، پانسمانهای آلژینات (alginate) و یک درمان موضعی مقایسه کردند. متاآنالیز دو مطالعه نشان داد که هیچ تفاوت معنیداری از نظر آماری در بهبود زخم میان پانسمانهای فیبری-هیدروکلوئید و پانسمانهای اولیه تماسی با زخم وجود ندارد (خطر نسبی (RR): 1.01؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.38). یکی از این مطالعات نشان داد که یک پانسمان اولیه تماسی با زخم مقرونبهصرفهتر از یک پانسمان فیبری-هیدروکلوئید بود. یک مطالعه با مقایسه پانسمان هیدروکلوئید-ماتریکس و یک پانسمان فوم، هیچ تفاوت معنیداری را از نظر آماری در تعداد زخمهای بهبود یافته پیدا نکرد. تفاوت معنیداری از نظر آماری در بهبود زخم میان پانسمان فیبری-هیدروکلوئید حاوی ماده ضدمیکروب (نقره) و پانسمان آلژینات استاندارد وجود نداشت؛ یک پانسمان حاوی ماده ضدمیکروب (آغشته به ید) و یک پانسمان فیبری-هیدروکلوئیدی استاندارد یا یک پانسمان فیبری-هیدروکلوئیدی استاندارد و یک کرم موضعی حاوی عصارههای گیاهی نیز تفاوتی را با هم نشان ندادند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در حال حاضر هیچ شواهد پژوهشی وجود ندارد که نشان دهد چه نوع از پانسمان هیدروکلوئیدی زخم نسبت به دیگر انواع پانسمان یا کرمهای موضعی حاوی عصارههای گیاهی، در بهبود زخم پا ناشی از بیماری دیابت موثرتر است. تصمیمگیرندگان ممکن است بخواهند جنبههایی را مانند هزینه پانسمان و ویژگیهای مدیریت زخم با هر نوع پانسمان، به عنوان مثال مدیریت اگزودا (exudate)، در نظر بگیرند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
