سونوگرافی بهطور معمول برای تشخیص و نظارت بر بیماران دچار سکته مغزی ایسکمیک حاد استفاده میشود. مطالعات تجربی نشان میدهند که سونوگرافی میتواند به تاثیر درمان حلکننده لخته (ترومبولیز (thrombolysis)) در سکته مغزی حاد کمک کند. این مرور سیستماتیک برای بررسی این موضوع طراحی شد که اضافه کردن سونوگرافی به داروهای حلکننده لخته (ترومبولیتیک) یا به درمان مرسوم (سونوترومبولیز)بیخطر و موثر است یا خیر. ما پنج کارآزمایی تصادفیسازی شده را با مجموع 233 شرکتکننده شناسایی کردیم. به نظر میرسید افرادی که با سونوترومبولیز درمان شدند، شانس بیشتری برای بقا (survival) بدون ناتوانی (اگرچه با مقداری عدم قطعیت آماری)، و شانس بیشتری برای باز کردن عروق خونی مسدودشده بدون افزایش خطر خونریزی (خونریزی داخل جمجمه) داشتند. وقتی حبابهای کوچک (میکرو حبابها یا نانوحبابها) به سونوترومبولیز اضافه میشوند، خطر خونریزی ممکن است افزایش یابد. انجام تحقیقات بیشتری لازم است تا بیخطری و موثر بودن سونوترومبولیز شود و اینکه زیرگروههایی از بیماران وجود دارند که از این نوع درمان سود بیشتری ببرند.
مطالعه چکیده کامل
سونوترومبولیز ابزاری امیدوارکننده اما اثباتنشده برای درمان سکته مغزی ایسکمیک حاد است. بحثهای مداومی در مورد اثربخشی، بیخطری (safety)، جنبههای فنی استفاده از اولتراسوند و اثر تقویتکننده احتمالی میکروحبابها وجود دارد.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و بیخطری سونوترومبولیز در بیماران مبتلا به سکته مغزی ایسکمیک حاد.
روشهای جستوجو
ما در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سکته مغزی در کاکرین (آخرین جستوجو در نوامبر 2011)، پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (
کتابخانه کاکرین
2011، شماره 12)، MEDLINE (1950 تا نوامبر 2011)، EMBASE (1980 تا نوامبر 2011)، بانک اطلاعاتی چکیده و مرور اثرات (DARE) (
کتابخانه کاکرین
2011، شماره 11)، پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سکته مغزی، Clinicaltrials.gov و کارآزماییهای کنترلشده فعلی، جستوجو کردیم. ما همچنین فهرست منابع مقالات و مرورهای مرتبط را جستوجو کرده و با همکاران، نویسندگان و محققان فعال در این زمینه تماس گرفتیم. جستوجو در نوامبر 2011 تکمیل شد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی شده روی سونوترومبولیز (با هر مدت زمان، هر تعداد دفعات سونوگرافی، با یا بدون تجویز میکروحبابها) که ظرف 12 ساعت از شروع نشانهها آغاز شدند، در مقایسه با فعالکننده پلاسمینوژن بافتی داخل وریدی (tissue plasminogen activator; tPA) یا درمان متداول.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییها را برای ورود انتخاب کرده، کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردند. برای به دست آوردن دادههای ازدسترفته با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
نتایج اصلی
ما پنج مطالعه واجد شرایط (233 بیمار) را شناسایی کردیم. برای پیامد اولیه (مرگومیر یا وابستگی در سه ماه)، پنج مطالعه با مجموع 206 بیمار در دسترس بودند (چهار مطالعه استقلال در عملکرد را به صورت نمره اصلاحشده رنکین (Rankin) از 0 تا 2 و یک مطالعه از 0 تا 1 تعریف کردند). بیمارانی که با سونوترومبولیز درمان شدند، احتمال کمتری داشت که در سه ماه فوت کنند یا دچار ناتوانی شوند (نسبت شانس (OR): 0.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.27 تا 0.91). برای پیامدهای ثانویه، عدم موفقیت در باز کردن مجدد کانال در گروه سونوترومبولیز (230 بیمار) کمتر بود (OR: 0.28؛ 95% CI؛ 0.16 تا 0.50)، هیچ تفاوت معنیداری در مرگومیر (206 بیمار) و در خونریزی مغزی (233 بیمار) مشاهده نشد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
به نظر میرسد سونوترومبولیز، مرگومیر یا وابستگی را در سه ماه کاهش میدهد (اگرچه CIها بسیار گسترده هستند)، و بدون خطر واضح، باز کردن مجدد رگ را افزایش میدهد. انجام یک کارآزمایی بالینی بزرگتر ضروری است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.