بتابلاکرها معمولا برای درمان فشار خون (BP) بالا استفاده میشوند. در این مرور، این پرسش مطرح شد که بتابلاکرها، هنگامیکه بهعنوان داروی دوم برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند، تا چه میزان BP را کاهش میدهند. برای پاسخ به این سوال، بیست کارآزمایی با میانگین مدت 7 هفته، در متون علمی شناسایی شدند. دادهها نشان دادند که افزودن یک بتابلاکر به دیورتیکهای تیازیدی یا مسدودکنندههای کانال کلسیم، در صورت تجویز با دوزی دو برابر دوز شروع توصیهشده، BP را تا 8/6 میلیمتر جیوه کاهش میدهد. هنگامیکه این نتایج را با مرور قبلی خود در مورد تاثیر دیورتیکهای تیازیدی بهعنوان داروی خط دوم در کاهش BP مقایسه کردیم، دریافتیم که بتابلاکرها الگوی متفاوتی در کاهش BP دارند. این الگوی متفاوت از تاثیر آنها بر فشار خون ممکن است توضیح دهد که چرا به نظر میرسد بتابلاکرهای خط اول در کاهش پیامدهای قلبیعروقی نامطلوب نسبت به دیورتیکهای تیازیدی خط اول، بهویژه در افراد مسن، کمتر موثر هستند.
مطالعه چکیده کامل
بتابلاکرها یکی از رایجترین دستههای داروهای آنتی-هیپرتانسیو هستند که هم بهعنوان درمان خط اول و هم خط دوم تجویز میشوند.
اهداف
کمّیسازی تاثیر بتابلاکرها بر فشار خون سیستولیک (systolic blood pressure; SBP)، فشار خون دیاستولیک (diastolic blood pressure; DBP)، ضربان قلب و میزان قطع درمان به دلیل عوارض جانبی، هنگامیکه بهعنوان داروی خط دوم در بیماران بزرگسال مبتلا به هیپرتانسیون اولیه تجویز میشوند.
روشهای جستوجو
CENTRAL (کتابخانه کاکرین، 2009، شماره 2)، MEDLINE (1966-آگوست 2009)، EMBASE (1988-آگوست 2009) و استنادات کتابشناختی مقالات و مرورها جستوجو شدند.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده دوسو کور (double-blind) وارد مطالعه شدند که یک بتابلاکر را همراه با دارویی از یک دسته دیگر از داروهای آنتی-هیپرتانسیو با همان دارو بهتنهایی، به مدت 3 تا 12 هفته در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون اولیه مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کرده و کیفیت کارآزماییهای واردشده را ارزیابی کردند.
نتایج اصلی
تعداد 20 RCT دوسو کور، اثربخشی بتابلاکرها را بهعنوان داروی خط دوم در کاهش BP در 3744 بیمار مبتلا به هیپرتانسیون (BP پایه 158/102 میلیمتر جیوه؛ میانگین مدت 7 هفته) ارزیابی کردند. کاهش BP ناشی از افزودن یک بتابلاکر بهعنوان داروی دوم، با مقایسه تفاوت در کاهش BP میان گروههای درمان ترکیبی و تکدرمانی (monotherapy) تخمین زده شد. با افزودن یک بتابلاکر به دیورتیکهای تیازیدی (thiazide diuretics) یا مسدودکنندههای کانال کلسیم، حتی در دوزهایی به اندازه 0.25 برابر دوز شروع اولیه توصیهشده توسط سازنده، کاهش BP رخ داد. اثربخشی بتابلاکرها در کاهش BP بهعنوان داروی دوم برابر 6/4 میلیمتر جیوه در دوز شروع (1 برابر)، و معادل 8/6 میلیمتر جیوه در 2 برابر دوز شروع بود. بتابلاکرها در دوز معادل 1 تا 2 برابر دوز شروع، ضربان قلب را تا 10 ضربه/دقیقه کاهش دادند. بتابلاکرها از نظر آماری افزایش معنیداری را در میزان قطع درمان به دلیل عوارض جانبی ایجاد نکردند، اما احتمالا این نتیجه ناشی از عدم گزارش این پیامد در 35% از RCTهای واردشده بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
افزودن یک بتابلاکر به دیورتیکها یا مسدودکنندههای کانال کلسیم باعث کاهش BP به میزان 6/4 میلیمتر جیوه در دوز شروع، و تا 8/6 میلیمتر جیوه در دوز 2 برابر دوز شروع میشود. هنگامیکه تاثیر بتابلاکرها بر کاهش BP در این مرور با تاثیر دیورتیکهای تیازیدی بر کاهش BP در مرور قبلی ما (Chen 2009) مقایسه شد، بتابلاکرهای خط دوم به اندازه دیورتیکهای تیازیدی خط دوم، SBP را کاهش میدهند، اما کاهش بیشتری در DBP ایجاد میکنند. تاثیر متفاوت بر DBP به این معنی است که بتابلاکرها موجب تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر فشار نبض میشوند، درحالیکه تیازیدها باعث کاهش وابسته به دوز معنیدار در فشار نبض میشوند. این تفاوت در الگوی کاهش BP با بتابلاکرها در مقایسه با تیازیدها ممکن است توضیحی برای این واقعیت باشد که به نظر میرسد بتابلاکرها در کاهش پیامدهای قلبیعروقی نامطلوب، بهویژه در افراد مسن نسبت به دیورتیکهای تیازیدی، کمتر موثر هستند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است
