از اوایل دهه 1950 میلادی، درمان اصلی اسکیزوفرنی داروهایی مانند هالوپریدول (haloperidol) و کلرپرومازین (chlorpromazine) بوده است. اگرچه این داروها در کنترل صداها و باورهای ثابت و غلط موثر هستند، گزارش شده که عوارض جانبی بالقوه ناتوانکنندهای مانند لرزش، سفتی و کندی حرکت دارند. نسل جدید داروها به این شهرت دارند که از این مشکلات عاریتر هستند. این امر بهویژه برای افراد مسن که احتمال بیشتری دارد دچار عوارض جانبی شوند، بسیار مهم است. اکثر تولیدکنندگان توصیه میکنند که در سالمندان، دوزهای کمتری تجویز شود.
این مرور، کارآزماییهای مربوط به این داروها را برای درمان سالمندان مبتلا به اسکیزوفرنی بررسی میکند. ما سه کارآزمایی کوچک و کوتاهمدت را پیدا کردیم. این مطالعات اطلاعات قابل استفاده زیادی نداشتند و ما واقعا نتوانستیم نتیجهگیری قطعی داشته باشیم، جز اینکه انجام چنین مطالعاتی امکانپذیر بوده و به فوریت به مطالعات بیشتری نیاز است.
مطالعه چکیده کامل
تعداد زیاد و روبهرشدی از افراد مسن در سراسر جهان از اسکیزوفرنی رنج میبرند. توصیههای مربوط به درمان آنها عمدتا مبتنی بر دادههای استخراجشده از مطالعات مربوط به استفاده از داروهای آنتیسایکوتیک (antipsychotic medications) در جمعیتهای جوانتر است. علاوهبر این، اکثر تولیدکنندگان چنین داروهایی، تجویز دوزهای کاهشیافته را برای سالمندان توصیه میکنند. پایه شواهد مربوط به این فرضیات نامشخص است و سوالات روشنی را در مورد مناسب بودن چنین شیوه تجویزی مطرح میکند.
اهداف
یافتن و تحلیل شواهد خوب از تاثیرات داروهای آنتیسایکوتیک برای درمان اسکیزوفرنی در افراد بالای 65 سال.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت گروه اسکیزوفرنی در کاکرین را جستوجو کردیم (می 2003). همچنین منابع همه مطالعات واردشده را برای یافتن کارآزماییهای بیشتر بررسی کرده، و با شرکتهای دارویی مرتبط تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
تمام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازیشده که داروهای آنتیسایکوتیک را برای درمان اسکیزوفرنی و سایکوزهای شبه-اسکیزوفرنی در افراد مسن ارزیابی کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دادهها را جداگانه استخراج کردیم. برای دادههای دوحالتی (dichotomous data) همگون، اثرات تصادفی (random effects) نسبت خطر (relative risk)، و 95% فواصل اطمینان (CI) و، در صورت لزوم، تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) بر اساس قصد درمان (intention-to-treat; ITT) محاسبه شدند. برای دادههای پیوسته (continuous data)، تفاوت میانگین وزندهیشده (weighted mean difference; WMD) را بهدست آوردیم.
نتایج اصلی
دویست و پنجاه و دو فرد مسن مبتلا به اسکیزوفرنی در سه مطالعه تصادفیسازی و کنترلشده مرتبط شرکت کردند. ما نتوانستیم دادههای قابل استفادهای را در مورد کیفیت زندگی، رضایت از درمان، استفاده از خدمات، یا پیامدهای اقتصادی استخراج کنیم. یک مطالعه کوچک (n=18) تیوریدازین (thioridazine) را با رموکسیپراید (remoxipride) مقایسه کرد (RR برای ترک زودهنگام مطالعه: 1.0؛ 95% CI؛ 0.07 تا 13.6). مطالعه دوم (n=175) ریسپریدون (risperidone) را با اولانزاپین (olanzapine) مقایسه کرد. وضعیت عمومی «بهبود نیافته/بدترشده» میان درمانها تفاوت معنیداری نداشت (n = 171؛ RR: 1.26؛ 95% CI؛ 0.8 تا 1.9)؛ نمرات کلی نقطه پایانی (endpoint) وضعیت روانی در مقیاس PANSS نیز مبهم بودند (n = 171؛ RR: 0.98؛ 95% CI؛ 0.76 تا 1.26) و تمام تستهای عملکرد شناختی نیز همینطور بودند. مطالعه سوم (زیرمجموعهای با تعداد 59 بیمار) اولانزاپین را با هالوپریدول (haloperidol) مقایسه کرد و نمرات تغییر وضعیت روانی مبهم بودند (BPRS؛ WMD: -3.60؛ 95% CI؛ 10.8- تا 3.6؛ PANSS؛ WMD: -6.00؛ 95% CI؛ 18.3- تا 6.3).
نتیجهگیریهای نویسندگان
داروهای آنتیسایکوتیک ممکن است بهطور گستردهای در درمان سالمندان مبتلا به اسکیزوفرنی استفاده میشوند، بااینحال، براساس نتایج این مرور سیستماتیک، دادههای قوی اندکی برای راهنمایی پزشک در رابطه با انتخاب مناسبترین داروی تجویزی در دسترس قرار دارند. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده با حجم نمونه بزرگ و گزارشدهی شفاف، با طول دوره کوتاهمدت، میانمدت و طولانیمدت، با شرکتکنندگان، مداخلات و پیامدهای اولیه که برای کسانی که مایل به کمک به سالمندان مبتلا به اسکیزوفرنی هستند، آشنا باشند، مدتهاست که باید انجام شوند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
