گازگرفتگی سگ میتواند باعث ایجاد آسیبهای قابل توجهی شود که منجر به مرگومیر یا ناتوانی طولانیمدت میشود. آموزش کودکان در محیط مدرسه میتواند دانش و نگرش آنها را نسبت به سگها بهبود بخشد و رفتارهای بیخطرتری را در اطراف آنها تشویق کند. نویسندگان این مرور سیستماتیک، مطالعاتی را بررسی کردند که اثربخشی برنامههای آموزشی را برای کودکان و نوجوانان در پیشگیری از آسیبهای ناشی از گازگرفتگی سگ تعیین کردند. هدف برنامههای آموزشی، تغییر رفتار کودکان و نوجوانان نسبت به سگها بود.
دو مطالعه در این مرور گنجانده شدند. هر دو از کیفیت روششناسی (methodology) متوسطی برخوردار بودند و اثربخشی آموزش کودکان را در پیشگیری از آسیبهای ناشی از گازگرفتگی سگ ارزیابی کردند. هر دو مطالعه شامل یک درس 30 دقیقهای بودند. یک مطالعه علاوهبر این، تاثیر آموزش والدین کودکان را از طریق یک بروشور مقایسه کرد. در یک مطالعه، از نحوه رفتار کودکان هنگام مواجهه با یک سگ ناشناس فیلمبرداری شد و رفتار آنها مشاهده شد. پیامد اصلی گزارششده در هر دو مطالعه، تغییر در رفتار بود.
از این مرور مشخص نیست که آموزش کودکان میتواند آسیبهای ناشی از گازگرفتگی سگ را کاهش دهد یا خیر، زیرا میزان گازگرفتگی سگ به عنوان یک پیامد در هیچیک از مطالعات واردشده گزارش نشد. تاثیر آموزش کودکان و نوجوانان در محیطهایی غیر از مدارس ارزیابی نشد. بهطور کلی، شواهد کافی در مورد تاثیر آموزش برای پیشگیری از گازگرفتگی سگ در کودکان و نوجوانان وجود ندارد، بنابراین انجام مطالعات بیشتری که میزان گازگرفتگی سگ را پساز مداخله بررسی کنند، توصیه میشود. آموزش کودکان و نوجوانان نباید تنها استراتژی سلامت عمومی برای کاهش گازگرفتگی سگ و عواقب ناگوار آن باشد.
مطالعه چکیده کامل
گازگرفتگی سگ (dog bite) میتواند عواقب ناگواری برای کودکان و نوجوانان داشته باشد. آموزش جوانان در مورد نحوه تعامل با سگها میتواند به کاهش آسیبهای ناشی از گازگرفتگی سگ کمک کند.
اهداف
تعیین اثربخشی مداخلات آموزشی که کودکان و نوجوانان را هدف قرار میدهند، در کاهش آسیبهای ناشی از گازگرفتگی سگ و عواقب آنها.
روشهای جستوجو
بانکهای اطلاعاتی زیر را جستوجو کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه صدمات در کاکرین، CENTRAL (کتابخانه کاکرین، شماره 3، 2008 )؛ CAB Abstracts؛ Zetoc؛ SIGLE؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ ERIC؛ PsycInfo؛ SPECTR؛ CINAHL؛ National Research Register؛ LILACs؛ African Healthline؛ Science Citation Index؛ Social Science Citation Index؛ CurrentClinicalTrials.Gov؛ Centrewatch؛ Controlledtrials.com؛ Vetgate و بانک اطلاعاتی WHO. ما کتابشناختی (bibliography) مرورها و کارآزماییهای مرتبط را بررسی کرده و با متخصصان این حوزه نیز تماس گرفتیم. جستوجوها تا 18 جولای 2008 انجام شدند.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و مطالعات کنترلشده قبل-بعد را وارد کردیم که اثربخشی مداخلات آموزشی را در جمعیتهای زیر 20 سال، برای پیشگیری از گازگرفتگی سگ ارزیابی کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور، مطالعات واجد شرایط را براساس اطلاعات حاصل از عنوان و چکیده انتخاب کردند. دو نویسنده مرور در مورد گنجاندن کارآزماییهای واجد شرایط تصمیم گرفتند و دادهها را از گزارشهای کارآزمایی استخراج کردند. برای کسب اطلاعات بیشتر با نویسندگان مطالعات واجد شرایط تماس گرفتیم.
نتایج اصلی
دو مطالعه با معیارهای ورود مطابقت داشتند. هیچ مطالعهای پیامد اصلی، یعنی میزان گازگرفتگی سگ، را بررسی نکرد. مطالعات واردشده، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده بودند که در مهدکودکها و مدارس ابتدایی انجام شدند. روششناسی (methodology) آنها از کیفیت متوسطی برخوردار بود. یک مطالعه نشان داد که گروه مداخله پساز دریافت یک مداخله آموزشی 30 دقیقهای، «رفتار نامناسب» کمتری از خود در حضور سگ نشان دادند. مطالعه دیگر افزایش آگاهی و احتیاط را پساز دریافت یک برنامه اطلاعاتی نشان داد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیچ شواهد مستقیمی وجود ندارد که برنامههای آموزشی میتوانند میزان گازگرفتگی سگ را در کودکان و نوجوانان کاهش دهند. آموزش کودکان کمتر از 10 سال سن در محیط مدرسه میتواند دانش، نگرش و رفتار آنها را نسبت به سگها بهبود بخشد. آموزش کودکان و نوجوانان در محیطهایی غیر از مدارس نیز باید ارزیابی شود. نیاز به انجام مطالعاتی با کیفیت بالا وجود دارد که میزان گازگرفتگی سگ را به عنوان یک پیامد اندازهگیری کنند. تا به امروز، شواهد نشان نمیدهد که آموزش کودکان و نوجوانان به عنوان یک استراتژی منحصربهفرد سلامت عمومی برای کاهش آسیبهای ناشی از گازگرفتگی سگ و عواقب آن موثر است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
ین مرور کاکرین در ابتدا به زبان انگلیسی منتشر شد. مسوولیت صحت ترجمه بر عهده تیم ترجمه است که آن را تهیه کرده است. روند ترجمه با دقت انجام شده و از فرآیندهای استاندارد برای تضمین کنترل کیفیت پیروی میکند. با این حال، در صورت عدم تطابق، ترجمههای نادرست یا نامناسب، متن اصلی انگلیسی معتبر است.
