سیستمهای پشتیبانی تصمیمگیری بالینی (CDSS) عبارتند از سیستمهای کامپیوتری که اطلاعات پزشکی و بیمار را برای کمک به پزشکان در تصمیمگیری در مورد مراقبتهای سلامت گردهم میآورند. سیستمهای حمایتی میتوانند برای مدیریت بیماری و بقای نوزادان در 28 روز نخست زندگی مفید باشند. آنها همچنین ممکن است بر عملکرد پزشکانی که این نوزادان را درمان میکنند، تاثیر بگذارند. نویسندگان مرور، منابع علمی پزشکی را جستوجو کرده و با متخصصان تماس گرفتند تا مطالعات را با موضوع استفاده از CDSS در طب اطفال پیدا کنند. آنها سه مطالعه تصادفیسازی و کنترلشده را شناسایی کردند که معیارهای این مرور را داشتند. دو مورد از این سه مطالعه در مورد تجویز دارو به کمک کامپیوتر و دیگری در مورد پایش فیزیولوژیکی کامپیوتری نوزادان بودند. یکی از مطالعات انجام شده در مورد تجویز دارو به کمک کامپیوتر نشان داد که CDSS مورد استفاده منجر به کاهش خطاهای دوز دارو شد. این مطالعات هیچ مزیت دیگری را نیافتند. مطالعات پیامدهای بلندمدت را در نوزادان در نظر نگرفتند، و فقط تاثیرات کوتاهمدت را بررسی کردند. همچنین، با تغییرات سریع در فناوری کامپیوتر، CDSSهای فعلی از مواردی که در سه مطالعه استفاده شدند، پیشرفتهتر هستند. نویسندگان این مرور کاکرین نتیجه گرفتند که برای تعیین اینکه CDSS برای مراقبت از نوزادان مفید است یا خیر، دادههای کافی وجود ندارد.
مطالعه چکیده کامل
سیستمهای پشتیبانی تصمیمگیری بالینی (clinical decision support systems; CDSS) عبارتند از سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر رایانه که برای ادغام اطلاعات بالینی و بیمار به منظور پشتیبانی از تصمیمگیری در مراقبت از بیمار استفاده میشوند. آنها ممکن است در کمک به فرایند تشخیص، ایجاد هشدارها و یادآوریها، نقد/برنامهریزی درمان، بازیابی اطلاعات، و تشخیص و تفسیر تصویر مفید باشند. CDSS برای استفاده در بیماران بزرگسال با استفاده از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده ارزیابی شدهاند و نتایج آنها در مرورهای سیستماتیک آنالیز شدند. هنوز هیچ مرور سیستماتیکی در مورد استفاده از CDSS در طب اطفال منتشر نشده است.
اهداف
بررسی اینکه استفاده از سیستمهای پشتیبانی تصمیمگیری بالینی بر موارد زیر تاثیر دارد یا خیر
1. مرگومیر و بیماری در نوزادان تازه متولد شده و
2. عملکرد پزشکان معالج آنها
روشهای جستوجو
از روش جستوجوی استاندارد گروه مروری نوزادان در کاکرین استفاده شد. جستوجوها در پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL، کتابخانه کاکرین، شماره 2، 2007)، MEDLINE (از 1966 تا جولای 2007)، EMBASE (1980 تا جولای 2007)، CINAHL (1982 تا جولای 2007) و AMED (1985 تا جولای 2007) انجام شدند.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی و کنترلشده که تاثیرات CDSS را در مقابل عدم استفاده از CDSS در مراقبت از نوزادان تازه متولد شده مقایسه کردند. کارآزماییهایی که CDSS را با دیگر CDSSها مقایسه کردند نیز در نظر گرفته شدند. مداخلات واجد شرایط عبارت بودند از CDSS برای ورود کامپیوتری دستورات پزشک، پایش فیزیولوژیکی کامپیوتری، سیستمهای تشخیصی و سیستمهای پیشآگهی.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
مطالعات با استفاده از یک فرم استاندارد از نظر واجد شرایط بودن ارزیابی شدند. کیفیت روششناسی (methodology) مطالعات توسط محققان مختلف بهطور مستقل از هم ارزیابی شد.
نتایج اصلی
دو مطالعه که معیارهای انتخاب را داشتند، برای تجویز به کمک کامپیوتر و یک مطالعه برای پایش فیزیولوژیکی به کمک کامپیوتر یافت شدند.
تجویز به کمک کامپیوتر: یک مطالعه (Cade 1997) تاثیرات تجویز کامپیوتری دستور تغذیه تزریقی را بررسی کرد. هیچ تاثیر معنیداری بر پیامدهای کوتاهمدت یافت نشد و پیامدهای بلندمدت بررسی نشدند. مطالعه دوم (Balaguer 2001) تاثیرات استفاده از یک برنامه بانک اطلاعاتی را برای کمک به محاسبه دوز داروهای نوزادان بررسی کرد. مشخص شد که زمان صرفشده برای محاسبه بهطور قابل توجهی کاهش یافت و تعداد خطاهای محاسباتی نیز بهطور معنیداری کاهش یافتند.
پایش فیزیولوژیکی به کمک کامپیوتر: یک مطالعه واجد شرایط (Cunningham 1998) شناسایی شد که تاثیرات پایش و نمایش روند فیزیولوژیکی را کنار تخت نوزاد به صورت کامپیوتری بررسی کرد. هیچ تاثیر معنیداری بر مرگومیر، حجم کلوئید تزریقشده، تعداد دفعات نمونهبرداری از گازهای خون (نمونه در روز) یا خونریزی داخل بطنی شدید (Papile Grade IV) وجود نداشت. دادههای منتشرشده به ما اجازه آنالیز تاثیرات را بر پیامد تکامل سیستم عصبی در بلندمدت ندادند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
دادههای بسیار محدودی از کارآزماییهای تصادفیسازیشده وجود دارند که بتوان براساس آنها تاثیرات سیستمهای پشتیبانی تصمیمگیری بالینی را در مراقبتهای نوزادان ارزیابی کرد. ارزیابی بیشتر CDSS با استفاده از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده ضروری است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
