تصادفات جادهای یک مشکل عمده در سراسر جهان است. در کشورهای ثروتمند، طرحهای آرامسازی ترافیک (traffic calming schemes) با هدف بیخطرتر کردن جادهها (بهویژه برای کاربران آسیبپذیر جاده مانند عابران پیاده و دوچرخهسواران) در مناطقی که «نقاط حساس» هستند، اجرا میشوند. استراتژیها شامل کاهش سرعت ترافیک (مثلا کارگذاری سرعتگیرهای جادهای/سرعتگیرها، میدانهای کوچک، کاهش مناطق مجاز سرعت)، تغییرات بصری (پرداخت سطح جاده، تغییر در روشنایی جاده)، توزیع مجدد ترافیک (مسدود کردن جادهها، ایجاد خیابانهای یکطرفه) و/یا تغییرات در محیط جادهها (مانند کاشت درختان) میشوند. این مرور نشان داد که آرامسازی ترافیک در سطح منطقه ممکن است پتانسیل کاهش مرگومیر و جراحات را داشته باشد، اما انجام تحقیقات بیشتری به ویژه در کشورهایی با درآمد پائین و متوسط مورد نیاز است.
مطالعه چکیده کامل
تخمین زده میشود که تا سال 2020، تصادفات ترافیک جادهای از رتبه نهم به رتبه سوم در رتبهبندی جهانی بار (burden) بیماری ارتقا یابد، که براساس سالهای زندگی تعدیلشده با ناتوانی (disability adjusted life years) اندازهگیری میشود، و رتبه دوم را در کشورهای در حال توسعه به دست آورد. طرحهای آرامسازی ترافیک در سطح منطقه (area-wide traffic calming scheme) که مانع از عبور و مرور در جادههای مسکونی میشوند، یکی از استراتژیهای پیشگیری از بروز آسیبهای ناشی از ترافیک است.
اهداف
ارزیابی تاثیرات آرامسازی ترافیک در سطح منطقه برای پیشگیری از بروز تصادفات، جراحات، و مرگومیر ناشی از ترافیک.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت تخصصی گروه صدمات در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE، و TRANSPORT را جستوجو کردیم. وبسایتهای سازمانهای ایمنی جادهای را جستوجو کرده، مجموعه مقالات کنفرانسها را بهصورت دستی جستوجو کردیم، فهرست منابع مقالات مرتبط را بررسی کرده و با متخصصان در این زمینه تماس گرفتیم. جستوجو براساس زبان یا وضعیت انتشار مقاله محدود نشد. جستوجوها آخرینبار در سال 2008 بهروز شدند.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و مطالعات کنترلشده قبل-بعد (before-after) از طرحهای آرامسازی ترافیک در سطح منطقه.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده بهطور مستقل دادههای مربوط به نوع مطالعه، ویژگیهای مناطق مداخله و کنترل، و طول دورههای جمعآوری دادهها را استخراج کردند. دادههای قبل-بعد از حادثه در مورد تعداد کل تصادفات جادهای، تمام مرگومیرها و جراحات کاربران جاده، تصادفات عابر پیاده با وسایل نقلیه موتوری و مرگومیر رانندگان جاده جمعآوری شدند. نتایج هر مطالعه به صورت نسبت نرخ (rate ratio) بیان شدند.
نتایج اصلی
ما هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشدهای را پیدا نکردیم، اما 22 مطالعه کنترلشده قبل-بعد، معیارهای ورود ما را داشتند. هفت مطالعه در آلمان، هفت مطالعه در بریتانیا، دو مطالعه در استرالیا، دو مورد در هلند، دو مطالعه در دانمارک، یک مطالعه در ژاپن و یک مطالعه در اسپانیا انجام شدند. هیچ مطالعهای در کشورهای کمدرآمد یا با درآمد متوسط انجام نشد. نه کارآزمایی تعداد تصادفات جادهای منجر به مرگ را گزارش کردند؛ با نسبت نرخ تجمعی: 0.79 (95% CI؛ 0.23 تا 2.68). هجده مطالعه تعداد تصادفات جادهای منجر به جراحات (کشنده و غیرکشنده) را گزارش کردند؛ با نسبت نرخ تجمعی: 0.85 (95% CI؛ 0.75 تا 0.96). دوازده مطالعه تعداد کل تصادفات جادهای را گزارش کردند؛ با نسبت نرخ تجمعی: 0.89 (95% CI؛ 0.76 تا 1.05). چهارده کارآزمایی تعداد تصادفات عابر پیاده با وسایل نقلیه موتوری را گزارش کردند؛ با نسبت نرخ تجمعی: 1.01 (95% CI؛ 0.88 تا 1.16). شواهدی از ناهمگونی (heterogeneity) قابل توجه در تعداد کل تصادفات و پیامدهای آسیبهای کاربران جاده وجود داشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
نتایج حاصل از این مرور نشان میدهند که آرامسازی ترافیک در سطح منطقه در شهرها و شهرستانها میتواند یک مداخله امیدوارکننده برای کاهش تعداد جراحات و مرگومیر ناشی از تصادفات جادهای باشد. بااینحال، ارزیابیهای دقیقتری از چنین مداخلاتی مورد نیاز است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
